Σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, οι δημιουργικές δραστηριότητες όπως ο σχεδιασμός μουσικών οργάνων, μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από άνοια. Στο ερευνητικό έργο με τίτλο «Ageing Playfully» ανακαλύφθηκαν επίσης δραστηριότητες που ενισχύουν τις πολυαισθητηριακές εμπειρίες, συμπεριλαμβανομένης της αφής, της ακοής και της όρασης καθώς και τη σωματική άσκηση, όπως την κίνηση του άνω μέρους του σώματος. Ταυτοχρόνως αυξάνουν τη συμμετοχή σε ομάδες και την κοινωνική ένταξη.
Η επιστημονική ομάδα διαπίστωσε ότι τα οργανωμένα σεμινάρια του Λάνκαστερ βοήθησαν να βελτιωθεί η διάθεση των ασθενών με άνοια και συνέβαλαν στην κοινωνική τους ένταξη. Το ερευνητικό έργο θα καταλήξει στη δημιουργία μιας σειράς εργαλείων που βασίζονται στα μουσικά όργανα ως μέσο που θα επιτρέψει και σε άλλους ανθρώπους να καρπωθούν τα οφέλη. Η ερευνητική ομάδα έχει επίσης ετοιμάσει μια έκθεση όπου επεξηγεί τα σεμινάρια που προέκυψαν από το πιλοτικό έργο τους το οποίο περιλαμβάνει συστάσεις για τον τρόπο που κι άλλοι οργανισμοί μπορούν να διοργανώσουν παρόμοια σεμινάρια.
Το ερευνητικό έργο «Ageing Playfully» ένωσε ακαδημαϊκούς ερευνητές, σχεδιαστές και καλλιτέχνες από το Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ και επαγγελματίες από την φιλανθρωπική οργάνωση «Age UK Lancashire» οι οποίοι συνεργάστηκαν με μια ομάδα ανθρώπων στα πρώτα στάδια της άνοιας, τους φροντιστές τους και τους εργαζόμενους στην ομάδα.
Η έρευνα σχεδιάστηκε και χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο της «Δημιουργικής Ανταλλαγής» του Ερευνητικού Συμβουλίου για τις Τέχνες και τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (AHRC), το οποίο έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τη συνεργασία ανάμεσα στους ακαδημαϊκούς και τους μη ακαδημαϊκούς πάνω σε ευρηματικά και καινοτόμα προϊόντα, υπηρεσίες και εμπειρίες μέσα από μια σειρά σύντομων ερευνητικών έργων. Ο στόχος της πρώτης φάσης του έργου ήταν να προσφέρει έναν δημιουργικό, ευχάριστο και υποστηρικτικό χώρο κατά τη διάρκεια μιας σειράς 4 σεμιναρίων, όπου οι ασθενείς με άνοια είχαν την ευκαιρία να συνεργαστούν στον σχεδιασμό δισδιάστατων κολάζ και τρισδιάστατων μοντέλων με σκοπό να διευκολυνθεί η σωματική κίνηση, η φαντασία και η κοινωνική αλληλεπίδραση.
Τα σεμινάρια πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της υπάρχουσας εβδομαδιαίας αυθόρμητης δραστηριότητας και λειτούργησαν ως μέρος της πρωτοβουλίας του κύκλου υποστήριξης της φιλανθρωπικής οργάνωσης «Age UK Lancashire». Συμμετείχαν 12 ασθενείς, 1 φροντιστής και 2 υπάλληλοι υποστήριξης. Οι δραστηριότητες περιελάμβαναν προθέρμανση με παιχνίδια και τραγούδι. Οι συμμετέχοντες συνεργάστηκαν σε μικρές ομάδες για τον σχεδιασμό και την κατασκευή μοντέλων με θέματα βασισμένα σε δραστηριότητες που επέλεξαν μόνοι τους. Αρχικά ο στόχος ήταν για να βρίσκονται έξω στον κήπο, να γευματίσουν, να χορέψουν, να τραγουδήσουν και να συμμετέχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες. Το πιο δημοφιλές θέμα ήταν η μουσική και στα 2 τελευταία σεμινάρια οι συμμετέχοντες σχεδίασαν από κοινού μουσικά μοντέλα κυρίως κρουστών οργάνων χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα τέχνης και πρότυπου υλικού.
Ο δρ Emmanuel Tsekleves, ανώτερος Λέκτορας στον Τομέα Διαδραστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ ο οποίος ηγήθηκε του έργου, δήλωσε τα εξής: «Οι συμμετέχοντες ως συνεργάτες σχεδιαστές εξέφρασαν τη χαρά και τον ενθουσιασμό τους όταν τους δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψουν μαζί σε αυτή την ευχάριστη διαδικασία σύλληψης και δημιουργίας μουσικών μοντέλων. Οι φροντιστές και οι υπάλληλοι υποστήριξης παρατήρησαν τον τρόπο που οι δραστηριότητες του σεμιναρίου ενίσχυσαν την αλληλεπίδραση σε τέτοιο σημείο που ακόμη και τα πιο επιφυλακτικά και διστακτικά μέλη της ομάδας συμμετείχαν στη δημιουργία του μουσικού μοντέλου.
Επιπλέον, οι φροντιστές και το προσωπικό υποστήριξης της «Age UK» ανέφεραν ότι οι συμμετέχοντες στα σεμινάρια διατήρησαν θετικά συναισθήματα ακόμη κι όταν βρίσκονταν στο σπίτι τους ενώ κάθε φορά που έρχονταν στο σεμινάριο συνέδεαν αυτά τα θετικά συναισθήματα με τις ευχάριστες δραστηριότητές του».
Η ομάδα του προγράμματος ενθάρρυνε την αλληλεπίδραση κι εκτός των συναντήσεων του σεμιναρίου στέλνοντας στους συμμετέχοντες μια κάρτα που έδειχνε την εικόνα του δισδιάστατου ή τρισδιάστατου μοντέλου στη δημιουργία του οποίου είχαν συμμετάσχει προκειμένου να τους βοηθήσουν να θυμούνται τον δικό τους ρόλο τους στον σχεδιασμό του καθώς και τον χρόνο διεξαγωγής του επόμενου σεμιναρίου. Μετά το σεμινάριο και το μεσημεριανό διάλειμμα των συμμετεχόντων για φαγητό, η ομάδα τους έδειξε ξανά τα μοντέλα για να τους υπενθυμίσει το σεμινάριο ώστε να μπορέσουν να δώσουν αναφορά.
Το ερευνητικό αυτό έργο αποκάλυψε την ανάγκη για καινοτόμους και δημιουργικούς τρόπους συνεργασίας και υποστήριξης του αυξανόμενου αριθμού ηλικιωμένων με άνοια στην Αγγλία στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Αυτή η πρώτη φάση θα οδηγήσει σε μια δεύτερη φάση ανάπτυξης με τη χρήση των μουσικών μοντέλων που δημιούργησαν οι συμμετέχοντες για να διερευνηθούν πιθανές ψηφιακές-φυσικές τεχνολογίες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν δημιουργικά τη σωματική κινητικότητα, την ψυχική λειτουργία και τη φαντασία των ασθενών με άνοια, τους φροντιστές και τους εργαζόμενους σε αυτές τις ομάδες.
