Ενεργειακό Ρόδου: Εξοικονόμηση μόνο λόγω κρίσης

Έχουμε πολλές φορές από τη στήλη μας αναφερθεί στη σημασία της εξοικονόμησης ηλεκτρικής ενέργειας για το ενεργειακό ισοζύγιο του νησιού. Οι εκκλήσεις μας βέβαια έπεφταν πάντα στο κενό αφού μοναδικό μέλημα των διοικούντων ήταν πώς θα καλύπτουμε κάθε χρόνο τις ολοένα και μεγαλύτερες ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να σκέπτονται πώς θα μπορούσαμε να τις μειώσουμε χωρίς βέβαια να επηρεαστεί ούτε η οικονομία του τόπου ούτε το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών.

Φέτος και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας είναι η μοναδική χρονιά από το 1996 που η ζήτηση ρεύματος μειώθηκε, οπισθοχωρώντας στα επίπεδα του 2008. Βέβαια αυτό που την προκάλεσε δεν ήταν άλλο από την οικονομική κρίση, όπως ακριβώς συνέβη και με τα απορρίμματα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος, παρόλο που η ΔΕΗ όπως κάθε χρόνο είχε νοικιάσει είκοσι (20) ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη για τους υποσταθμούς Ιαλυσού και Αφάντου, εκτός των άλλων είκοσι που έχει εντός του ΑΗΣ Σορωνής, αυτά δε χρειάστηκε να λειτουργήσουν παρά μόνο για δύο μέρες. Πληρώσαμε λοιπόν ένα πολύ μεγάλο ποσό για την ενοικίασή τους για να αποδειχθεί ότι εάν είχαμε την πρόνοια να κάνουμε μια σχετικά μικρή εξοικονόμηση ίσως και να μην τα χρειαζόμασταν ποτέ.

Η εξέλιξη της κατανάλωσης από το 1996

Ποια όμως είναι η εξέλιξη της κατανάλωσης τα τελευταία χρόνια; Στον πίνακα παρακάτω βλέπετε ότι αυτή αυξάνεται σταθερά εκτός από το 2013!

Kατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στο νησί της Ρόδου

Κατανάλωση καυσίμου και κόστος ενέργειας. Εξωφρενικά ποσά

Όπως είναι γνωστό το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ενέργειας προέρχεται δυστυχώς από την καύση ορυκτών καυσίμων και ειδικά μαζούτ και ντίζελ. Καύσιμα που η χώρα μας δεν παράγει και αναγκάζεται να εισάγει με το ανάλογο τίμημα αλλά και που υποχρεώνεται να ξαναπληρώσει μέσα από τα δικαιώματα ρύπων. Τα ποσά είναι ανατριχιαστικά αφού μόνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια η ΔΕΗ για την αγορά αυτών των καυσίμων πλήρωσε ούτε λίγο ούτε πολύ γύρω στα πεντακόσια εκατομμύρια ευρώ (€500εκ.). Μόνο για το 2013 η ΔΕΗ πλήρωσε €123.400.000 για αγορά καυσίμων.

Κατανάλωση καυσίμου 2008-2013

Η συμβολή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)

Καλύτερα είναι τα νέα από το μέτωπο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Τόσο η εγκατεστημένη ισχύς όσο και η παραγωγή που απορρόφησε η ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας) από αυτές τις πηγές είναι σημαντικά αυξημένες. Έτσι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στο νησί ανέρχεται πλέον σε 17 MW ενώ των αιολικών πάρκων σε 49 MW εάν υπολογίσουμε και το νέο πάρκο ισχύος 17MW που είναι σε δοκιμαστική λειτουργία στην Καταβιά και θα παραληφθεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Ανάλογα έχει αυξηθεί και η συμμετοχή τους στην παραγωγή όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα.

Συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ρόδου

Φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα ότι η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ρόδου είναι της τάξης του 12,41% σαφώς πιο αυξημένη από τα προηγούμενα χρόνια. Παρόλα αυτά θα μπορούσε η συμμετοχή αυτή να είναι ακόμα μεγαλύτερη εάν λυνόντουσαν τα τεχνικά προβλήματα που σχετίζονται με τη δυνατότητα απορρόφησης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Τα προβλήματα αυτά βέβαια θα λυνόντουσαν ενώ υπήρχε διασύνδεση του συστήματος ή δυνατότητα αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας. Δυστυχώς ούτε το ένα ούτε το άλλο υπάρχει και όπως φαίνεται δεν υπάρχει και ο σχεδιασμός για τέτοια έργα που θα έδιναν νέα ώθηση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στο νησί μας.

Ένα άλλο μέτρο που θα έλυνε ακόμα καλύτερα το πρόβλημα αφού δε θα είχαμε σπατάλη παραγωγικής γης και προβλήματα επέμβασης στο περιβάλλον, θα ήταν η παραγωγή από μικρούς οικιακούς και άλλους χρήστες. Εάν λοιπόν ενθαρρυνόταν η παραγωγή ενέργειας στις στέγες των κτηρίων θα είχαμε πολλαπλά οφέλη. Δε θα σπαταλούσαμε χώρο, δε θα είχαμε υποβάθμιση του περιβάλλοντος και οι μικροπαραγωγοί θα είχαν ανάλογα οικονομικά οφέλη συνεισφέροντας ταυτόχρονα στην προστασία του περιβάλλοντος.

Η ΔΕΔΔΗΕ αγοράζει πιο ακριβά από τη ΔΕΗ παρά από τους παραγωγούς ΑΠΕ

Είναι αξιοσημείωτο ότι η ΔΕΔΔΗΕ σήμερα αγοράζει τη MWh €400 από τη ΔΕΗ ενώ μόνο €210 από τους παραγωγούς ΑΠΕ ενώ πουλάει στους οικιακούς καταναλωτές με €70 έως €90 ευρώ τη MWh. Τη διαφορά βέβαια την πληρώνουν οι καταναλωτές όλης της χώρας μέσα από τα τιμολόγια της ΔΕΗ στην ειδική χρέωση για αυτό το σκοπό. Βλέπουμε λοιπόν ότι θα ήταν πολλαπλά συμφέρουσα η ανάπτυξη των ΑΠΕ ειδικά στο μη διασυνδεδεμένο δίκτυο, όπως είναι της Ρόδου. Ένα μεγάλο φυσικά ερωτηματικό είναι τι θα γίνει τα προσεχή χρόνια εάν η ΔΕΗ ιδιωτικοποιηθεί πλήρως. Μήπως τη διαφορά αυτή θα κληθούμε να την πληρώνουμε αποκλειστικά εμείς οι χρήστες του μη διασυνδεδεμένου δικτύου;

Η αναβάθμιση του δικτύου διανομής

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η αναβάθμιση του συστήματος Ρόδου από τα 66 kv στα 150kv. Το έργο έχει υλοποιηθεί περίπου κατά 50% αφού έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του νέου υποσταθμού στη Σορωνή και έχουν αναβαθμιστεί οι υποσταθμοί Γενναδίου και Αφάντου. Εξάλλου κατά 50% έχει ολοκληρωθεί η αναβάθμιση του υποσταθμού στο Ροδίνι. Επομένως απομένει η αναβάθμιση του υποσταθμού Ιαλυσού αλλά και του υπόλοιπου μισού του Ροδινιού.
Η ΔΕΗ πάντως επιμένει στην κατασκευή νέου υποσταθμού στην περιοχή Αγ. Νικολάου υποστηρίζοντας αυτό είναι το σημαντικότερο έργο για την επαρκή ηλεκτροδότηση της πόλης της Ρόδου αλλά και την κάλυψη της μαρίνας όποτε βέβαια αυτό το έργο ολοκληρωθεί. Ο σχεδιαζόμενος υποσταθμός είναι κλειστού τύπου με αμιγώς υπόγειο δίκτυο υψηλής και μέσης τάσης, έχει ανατεθεί σε εργολάβο από το 2008 αλλά δεν προχωρά καθώς ως γνωστό έχει ξεσηκωθεί θύελλα αντιδράσεων από τους κατοίκους της περιοχής.

Νέο εργοστάσιο. Το πιο σύντομο ανέκδοτο

Τελικά η κατασκευή του νέου σταθμού παραγωγής ρεύματος στη Νότια Ρόδο φαίνεται ότι είναι μόνο μια καλή ευκαιρία για τις εφημερίδες και τα άλλα ΜΜΕ που ψάχνουν για υλικό. Κι αυτό γιατί για μια ακόμα φορά το θέμα παραπέμπεται στις καλένδες. Το μοναδικό ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι εάν κάποτε κατασκευαστεί ο σταθμός θα έχει ξεπερασθεί από τις συνθήκες της εποχής.

Να θυμίσουμε ότι ο Γ. Παλαιοκρασσάς (Μάιος 2005) είχε υποσχεθεί ότι θα ήταν έτοιμο το 2007 (!), ο Π. Αθανασόπουλος μας δήλωνε (Απρίλιος 2008) ότι θα τεθεί σε λειτουργία το 2011, ο Α. Ζερβός σε απάντηση στον Φ. Κουβέλη στη Βουλή (Μάρτιος 2011) διαβεβαίωνε ότι ο σταθμός θα είναι έτοιμος στα τέλη του 2012, στη τελευταία συνάντηση του Γ. Μανιάτη με το Δήμαρχο Ρόδου (Αύγουστος 2013) μάθαμε ότι πάμε για το 2015 ενώ οι τελευταίες πληροφορίες περί εξαρχής έκδοσης οικοδομικής άδειας που θα εκδοθεί σε περίπου ένα χρόνο μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο σταθμός θα είναι έτοιμος το … 2030. Κι ας ζητάει χρονοδιαγράμματα ο. κ Κόνσολας από το Α. Ζερβό.

Ουδείς φαίνεται να ασχολείται με τη μεγάλη εικόνα

Το συμπέρασμα που βγαίνει από τα παραπάνω είναι ότι ούτε τοπικά ούτε πολύ περισσότερο σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο ασχολείται κανείς με ένα σωστό ενεργειακό σχεδιασμό για τη Ρόδο και για το υπόλοιπο μη διασυνδεδεμένο δίκτυο, πλην της Κρήτης όπου υπάρχει πολύ καλύτερος σχεδιασμός.
Οι ελπίδες όλων εδώ έχουν εναποτεθεί σε ένα έργο που είναι αβέβαιο αν ποτέ γίνει, δηλαδή το νέος σταθμό στη Ν. Ρόδο, αγνοώντας τις άλλες σημαντικές παραμέτρους του προβλήματος όπως ο σχεδιασμός περισσοτέρων καθαρών τεχνολογιών και η συστηματική και όχι όπως τώρα τυχαία εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας.

Απ’ ότι λοιπόν φαίνεται, παρά τις βελτιώσεις που γίνονται, η ενεργειακή ασφάλεια και αποδοτικότητα θα είναι ζητούμενο για το νησί μας για πολλά χρόνια ακόμα. Οι τελευταίες εξελίξεις μάλιστα με την διαφαινόμενη απόφαση της κυβέρνησης για πούλημα σημαντικών κομματιών της πάλαι ποτέ κραταιάς και δημόσιας ΔΕΗ με το σύστημα της σαλαμοποίησης, είναι σίγουρο ότι θα μας καταλάβουν για μια ακόμα φορά εξ απήνης.

Ξεκινώντας λοιπόν από τις δημόσιες, περιφερειακές και δημοτικές υπηρεσίες και επεκτεινόμενοι σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, θα πρέπει να υλοποιηθεί ένα σοβαρό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτήρια, όσο και μέσα από τις καθημερινές μας συνήθειες. Φέτος αποδείχτηκε έστω και κατά λάθος, έστω και μέσα από τις άσχημες συνθήκες της κρίσης ότι η μείωση της κατανάλωσης είναι ίσως το σημαντικότερο ζητούμενο.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΡΟΔΙΑΚΑ