- Μείωση της κατανάλωσης περίπου 3,5% το 2013 σε σχέση με το 2012
- Μικρότερη και η μέγιστη ζήτηση (peak)
- Μεγάλη αύξηση 40% της παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας το 2013
- 20-25 KWh (3-3,75 €) ανά διανυκτέρευση η βέλτιστη κατανάλωση ενέργειας στα πεντάστερα ξενοδοχεία
- Κλιματισμός και κουζίνες τα μεγάλα φορτία στα μεγάλα ξενοδοχεία
- Λαμπτήρες νέας τεχνολογίες LED: Η νέα πρόταση για εξαιρετικά χαμηλή κατανάλωση με πολλά πλεονεκτήματα
- Εταιρίες πλέον αναλαμβάνουν την αντικατάσταση παλαιών λαμπτήρων με 0% δικό σας κεφάλαιο και χωρίς ρίσκο (pay as you save)
- Αυτοπαραγωγή (net metering): Η μεγάλη ελπίδα για τα νησιά μας και όχι μόνο
Έχουμε πολλές φορές αναφερθεί μέσα από τα Οικολογικά Ροδιακά στην αξία που έχει η εξοικονόμηση ενέργειας στις μέρες μας τόσο γενικότερα όσο και για το νησί μας. Ειδικά για τη Ρόδο η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας ήταν, είναι, και απ’ ότι φαίνεται θα είναι απαραίτητη και στο μέλλον ώστε να αποφύγουμε δυσάρεστες εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα αλλά και να εξοικονομήσουμε τεράστια ποσά τόσο ως νοικοκυριά και επιχειρήσεις όσο και ως χώρα.
Τα οφέλη της εξοικονόμησης
Τα οφέλη της εξοικονόμησης είναι πολλαπλά. Σε επίπεδο νοικοκυριού και επιχείρησης, η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη οικονομία χρημάτων, πράγμα που στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό. Από την άλλη πλευρά επειδή η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εισαγωγή ορυκτών καυσίμων (πχ μαζούτ και φυσικό αέριο) ή παράγει ενέργεια από ρυπογόνες πηγές (πχ λιγνίτης), η εξοικονόμηση θα οδηγούσε σε μείωση των οικονομικών και φυσικών πόρων που δαπανούμε αλλά και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.
Στο νησί μας όμως υπάρχει ένας επιπλέον λόγος για την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας. Η σταθερή ανεπάρκεια ηλεκτρικού ρεύματος τα τελευταία χρόνια που οφείλεται στην αλματώδη άνοδο της κατανάλωσης αλλά και τον κακό σχεδιασμό, κάνει την εξοικονόμηση, αλλά και τις ΑΠΕ, μονόδρομο. Έτσι κι αλλιώς σύμφωνα και με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, όπως εκφράστηκαν από τον πρόεδρο της ΔΕΗ Α. Ζερβό και το Γ. Διευθυντή Παραγωγής Ι. Κοπανάκη, ο νέος σταθμός της ΔΕΗ στη Ν. Ρόδο θα είναι έτοιμος το συντομότερο το 2017. Επομένως εάν δεν μειωθεί η κατανάλωση και δεν εξευρεθούν νέοι τρόποι παραγωγής ενέργειας, είναι πολύ πιθανόν να έχουμε ακόμα και προγραμματισμένες διακοπές ή ακόμα και ένα black out.
Κατανάλωση ρεύματος και καυσίμου
Η συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2012 ανήλθε σε 790.000 MWh από τις οποίες οι 70.720 MWh προήλθαν από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Φωτοβολταϊκά και Αιολικά), δηλαδή ποσοστό περίπου 9%. Το 2013 η συνολική κατανάλωση έπεσε στις 761.000 MWh. Όμως η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ανήλθε κατακόρυφα και έφτασε τις 98.000 MWh, ποσοστό 12,8%. Τα πράγματα προβλέπεται να είναι περίπου έτσι και για το 2014. Να σημειώσουμε εδώ την τεράστια αύξηση της παραγωγής από φωτοβολταϊκά που από 1.879 MWh το 2010 έφτασε το 2013 στα 29.244 MWh. Ανάλογη διακύμανση είχε για το 2013 η μέγιστη ζήτηση (peak) στο σταθμό της Σορωνής. Από 194MW το 2001, στα 212 MW το 2012, πτώση στα 189 MW το 2013 και στα 198,5 MW το 2014.
Η εξοικονόμηση που σημειώθηκε το 2013 μπορεί να αποδοθεί και στη συνεχιζόμενη κρίση. Όμως βλέπουμε ένα πολύ σημαντικό γεγονός που μας δείχνει το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε εάν θέλουμε να λύσουμε το ενεργειακό πρόβλημα του νησιού μας και όχι μόνο. Ο συνδυασμός εξοικονόμησης και αύξησης διείσδυσης των ΑΠΕ είναι τελικά μονόδρομος.
Αυτό θα είχε και μια ευεργετική επίδραση και στα ποσά που δαπανούμε ως χώρα για την αγορά υγρών ορυκτών καυσίμων. Στο νησί μας η κατανάλωση καυσίμου τα τελευταία χρόνια (2008-2012) κυμαίνεται από 145.000 έως 150.000 τόνους μαζούτ και από 34.000 έως 40.000 κυβικά μέτρα πετρέλαιο ντίζελ. Το 2013 για πρώτη φορά η κατανάλωση του μαζούτ έπεσε στις 136.000 τόνους πράγμα που σημαίνει εξοικονόμηση αρκετών εκατομμυρίων ευρώ.
Εάν αυτή η τάση συνεχιστεί μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη για τη χώρα και το νησί μας. Την ίδια στιγμή θα υπάρχει αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια αφού μηχανές και άνθρωποι δε θα δουλεύουν στο 100% των δυνατοτήτων τους όπως συμβαίνει σήμερα.
Πώς και πού μπορεί να γίνει εξοικονόμηση;
Στο νησί μας είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει εξοικονόμηση ειδικά τους θερινούς μήνες όπου έχουμε και τα μεγάλα προβλήματα. Συνεπώς ξενοδοχεία, τουριστικές επιχειρήσεις και καταστήματα πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή. Επίσης τις καλύτερες πρακτικές πρέπει να εφαρμόζει το δημόσιο, ο Δήμος και η Περιφέρεια. Τα νοικοκυριά μπορεί να μην είναι τόσο ενεργοβόρα το καθένα ξεχωριστά, όμως ως σύνολο έχουν και αυτά ένα μεγάλο κομμάτι της κατανάλωσης λόγω του υψηλού πληθυσμού του νησιού.
Τα ξενοδοχεία
Τα ξενοδοχεία και ειδικά αυτά των πέντε αστέρων έχουν πολλούς λόγους να θέλουν να είναι οικονομικά καθώς η μείωση του λειτουργικού κόστους σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον με έντονο ανταγωνισμό είναι ιδιαίτερα σημαντική. Από την άλλη η μείωση αυτή είναι σημαντική για την κερδοφορία της κάθε επιχείρησης.
Η μεγαλύτερη κατανάλωση στα ξενοδοχεία προέρχεται από την κουζίνα (30-40%) και από τον κλιματισμό (40%-50%). Η πρώτη όμως χαρακτηρίζεται ως ανελαστική κατανάλωση αφού είναι δύσκολο να μειωθεί και χρειάζεται το προσωπικό να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο, ενώ η δεύτερη μπορεί με κατάλληλες τεχνολογίες να μειωθεί σε αρκετά μεγάλο ποσοστό.
Πραγματικά οι νέες τεχνολογίες όπως οι αντλίες θερμότητας, η ανάκτηση θερμότητας από τον κλιματισμό, η χρήση μοτέρ με Inverter αντί του παραδοσιακού λέβητα και οι λαμπτήρες LED μπορούν να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό τη σύγχρονη ξενοδοχειακή επιχείρηση να εξοικονομήσει ενέργεια και χρήματα. Από την άλλη πλευρά ο έλεγχος της καλής λειτουργίας των συστημάτων από εξελιγμένα συστήματα BMS (Building Management Systems)καθώς και η σωστή κατασκευή του κτηρίου είναι τα κλειδιά για περαιτέρω εξοικονόμηση ενέργειας.
Μερικά από αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα αποδοτικά. Για παράδειγμα η χρήση μοτέρ με Inverter αντί για λέβητα για ζεστό νερό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης μέχρι και στο ένα τρίτο. Το ζητούμενο όμως είναι να εφαρμοστούν από το σύνολο των ξενοδοχείων του νησιού κάτι που θα οδηγούσε σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και μάλιστα όχι μόνο ηλεκτρικής.
Λαμπτήρες LED για σημαντική εξοικονόμηση και αποδοτικότητα
Η νέα τάση στην εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας είναι η χρήση λαμπτήρων τεχνολογίας LED (Light Emitting Diode) για το φωτισμό οικιακών και επαγγελματικών χώρων. Οι λαμπτήρες αυτοί είναι πιο οικονομικοί και αποδοτικοί ακόμα και από αυτούς τους λαμπτήρες οικονομίας ενώ δεν έχουν μερικά από τα μειονεκτήματα των δεύτερων. Χαρακτηριστικά τα πλεονεκτήματα (που μπορείτε να δείτε και στον πίνακα) είναι:
- Χαμηλή κατανάλωση ενέργειας
- Μεγάλη διάρκεια ζωής με απεριόριστο αριθμό αναβοσβησίματα
- Υψηλή αποδοτικότητα
- Υψηλό επίπεδο φωτεινότητας
- Μηδενική εκπομπή ακτινοβολίας
- Χαμηλή εκπομπή θερμότητας
- Ελέγχονται με αισθητήρες και με dimmer
- Δεν περιέχουν υδράργυρο
Στη χώρα μας υπάρχουν ήδη εταιρείες – εμείς εντοπίσαμε δύο – που χρηματοδοτούν την αντικατάσταση του συμβατικού φωτισμού ξενοδοχείων, επιχειρήσεων και καταστημάτων με ισοδύναμους λαμπτήρες και φωτιστικά LED. Τα προγράμματα αυτά επιτρέπουν στην κάθε επιχείρηση να αντικαταστήσει τα φωτιστικά της με σύγχρονα LED με αποπληρωμή του ποσού ανά μήνα με τα χρήματα που κερδίζει από την εξοικονόμηση ενέργειας. Σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις η επιχείρηση μπορεί να πληρώνει και ποσοστό του ποσού που θα ωφεληθεί. Είναι μια ιδιαίτερα ελκυστική πρόταση που έχει ήδη υιοθετηθεί από δεκάδες μεγάλες και μικρότερες επιχειρήσεις και ξενοδοχεία στη χώρα μας. Μάλιστα στο πελατολόγιο της μιας από της δύο επιχειρήσεις βλέπουμε και τα Kipriotis Hotels που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας. Το προσεχές διάστημα αναμένεται να υπάρξει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για αυτή την πρόταση.
Η πολλά υποσχόμενη αυτοπαραγωγή (net metering)
Η αυτοπαραγωγή είναι μια συμφωνία μεταξύ εταιρείας ηλεκτρισμού και καταναλωτή που επιτρέπει στο δεύτερο να παράγει το «δικό του» ρεύμα τοπικά. Αν η παραγωγή κατανάλωσης είναι μεγαλύτερη από τις ανάγκες του καταναλωτή, το δίκτυο της εταιρείας παίζει το ρόλο της αποθήκης όπου το πλεόνασμα πιστώνεται σε επόμενους λογαριασμούς. Εάν η κατανάλωση είναι μεγαλύτερη από την παραγωγή ο καταναλωτής χρεώνεται μόνο για τη διαφορά. Μετά από ένα συγκεκριμένο διάστημα εάν υπάρχει περίσσεια, αυτή χάνεται και η διαδικασία ξεκινά από την αρχή.
Για τα νησιά μας αυτό είναι μια μεγάλη ευκαιρία αφού θα μας επιτρέψει να μηδενίσουμε τους λογαριασμούς ρεύματος χωρίς να μας απασχολούν οι αυξήσεις ή οι μειώσεις μιας και ο συμψηφισμός είναι ενεργειακός και όχι λογιστικός. Εάν αυτό συνδυαστεί και με εξελιγμένα συστήματα θέρμανσης-ψύξης (πχ αντλίες θερμότητας) θα έχουμε και μηδενισμό των εξόδων για θέρμανση και ψύξη όσο κι αν αυξηθούν τα τιμολόγια της ΔΕΗ. Επειδή όμως με την κατάλληλη τεχνολογία μπορούμε να κάνουμε και αποθήκευση ενέργειας, έχουμε ρεύμα ακόμα και σε περίπτωση διακοπής ή αν αυτό επιτραπεί θα μπορούμε να το πουλάμε και στο δίκτυο τις ώρες αιχμής.
Ποιοι πρέπει να δράσουν
Ενώ είναι πάντα θεμιτό να δραστηριοποιούνται οι πολίτες και οι επιχειρηματίες, στην περίπτωση της εξοικονόμησης ενέργειας πρέπει να υπάρξουν πιο ενεργές κεντρικές πολιτικές. Σε τοπικό επίπεδο θα πρέπει να αναληφθούν κοινές πρωτοβουλίες από την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, το Δήμο Ρόδου, το ΕΒΕΔ, την Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου και το ΤΕΕ ώστε να υλοποιηθούν δράσεις ενημέρωσης και υλοποίησης πράξεων που θα οδηγούν σε συγκεκριμένα μετρήσιμα αποτελέσματα.
Την ίδια στιγμή πρέπει να υπάρξει πίεση προς το ελληνικό κράτος ώστε να υιοθετηθούν ειδικές νησιωτικές πολιτικές και να υλοποιηθούν έργα και πράξεις που θα βοηθήσουν τόσο προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης όσο και της ταχύτερης διείσδυσης των ΑΠΕ.
Ένα πρώτο μέτρο το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τη ΔΕΗ είναι η εκστρατεία ενημέρωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για τα οφέλη και τους τρόπους εξοικονόμησης ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να γίνει με ένα φυλλάδιο στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, με ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά σποτ, ή ακόμα και ένα ημερολόγιο. Το κόστος για το νησί μας δε θα ξεπερνά τα 50.000 ευρώ ανά έτος. Μάλιστα ο πρόεδρος της ΔΕΗ ΑΕ κ. Α. Ζερβός είχε ζητήσει στην τελευταία σύσκεψη να προταθούν από το Δήμο Ρόδου παρόμοιες ενέργειες. Ιδού λοιπόν η Ρόδος …
Ευχαριστούμε τον Γιάννη Σωτηράκη, μηχανολόγο και την Greenpeace και ειδικά τον Τάκη Γρηγορίου για τη βοήθειά τους.
