Πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου: μια «αόρατη» και «άοσμη» απειλή στην πόρτα μας
του Νεκτάριου Σαντορινιού, Συντονιστή ΣΥ.ΡΙΖ.Α Νότιας Δωδεκανήσου
Εν μέσω της γενικότερης γεωπολιτικής αναστάτωσης στη Μέση Ανατολή, ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, ανακοίνωσε ότι εντός του 2015 θα ξεκινήσει η κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στην περιοχή Ακούγιου, απέναντι από την Κύπρο και πολύ κοντά στα νησιά της Δωδεκανήσου. Η ανακοίνωση αυτή σοκάρει όταν δίπλα από την περιοχή εγκατάστασης του εργοστασίου μαίνεται ο πόλεμος στην κουρδική περιοχή της Συρίας και οι τζιχαντιστές εντείνουν την αβεβαιότητα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου
Σύμφωνα με το σχεδιασμό, το εργοστάσιο, συνολικής ισχύος 4.800 Megawatt, θα έχει τέσσερις αντιδραστήρες, θα κατασκευαστεί πάνω σε μια τεχνητή λωρίδα ξηράς κοντά στην Αττάλεια και θα ψύχεται με νερό από τη Μεσόγειο, διαθέτοντας αντιδραστήρες νερού υπό πίεση, οι οποίοι δεν έχουν κατασκευαστεί ποτέ στο παρελθόν και δεν υπάρχουν στοιχεία για την αποτελεσματικότητά τους σε πραγματικές συνθήκες. Είναι γνωστό ότι η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου είναι μια ιδιαίτερα σεισμογενής περιοχή και οι επιπτώσεις από ένα σεισμό θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές, όχι μόνο για τη γύρω περιοχή αλλά και για το κλειστό θαλάσσιο οικοσύστημα της Μεσογείου.
Άλλωστε είναι πρόσφατες οι μνήμες από την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα που ακόμη «ραδιο-ρραγεί», τον Μάρτιο του 2011. Ένα ατύχημα που προκλήθηκε από ισχυρή σεισμική δόνηση και ένα τσουνάμι, ήταν αρκετό να απελευθερώσει τον πυρηνικό εφιάλτη σε όλο τον πλανήτη, αποδεικνύοντας με τον πιο πειστικό και συνάμα μακάβριο τρόπο, ότι η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής και ιδιαίτερα σε μια τόσο σεισμογενή περιοχή.
Μια ακόμη παράμετρος, που δεν έχει ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό ενός τέτοιου εργοστασίου είναι η απαιτούμενη ενέργεια ψύξης που απαιτείται για την ψύξη των αντιδραστήρων, η οποία αντλείται από τη Μεσόγειο, προκαλώντας στην ευρύτερη περιοχή αλλαγές στη θερμοκρασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος με συνεπακόλουθα την αλλαγή της θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας της περιοχής μας.
Η γεωπολιτική ρευστότητα
Η περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική ρευστότητα και συχνά υποφέρει από διακρατικές αλλά και εσωτερικές εντάσεις και συγκρούσεις. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια στα νότια σύνορα της Τουρκίας η περιοχή έχει πλήρως αποσταθεροποιηθεί. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία μαίνεται, οι τζιχαντιστές επελαύνουν καταλαμβάνοντας τη μία πόλη πίσω από την άλλη (πρόσφατή είναι η κατάληψη της πόλης Κομπάνι). Ο κίνδυνος, μια τέτοια μονάδα να αποτελέσει στόχο επίθεσης, είναι ιδιαίτερα αυξημένος με όσες δραματικές συνέπειες συνεπάγεται αυτό.
Η πυρηνική απειλή
Τα πυρηνικά ατυχήματα δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας σε τέτοιου είδους μονάδες, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία. Το Τσερνομπίλ και η Φουκουσίμα είναι απλά οι κορυφές του παγόβουνου. Η διαρροή ραδιενέργειας δε γνωρίζει σύνορα, δε χρειάζεται διαβατήριο για να περάσει στις γειτονικές χώρες και το ραδιενεργό νέφος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με κανένα τρόπο. Επομένως, καμία χώρα δεν μπορεί να θεωρεί ότι η κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού στο έδαφος της είναι αποκλειστικά κυριαρχικό της δικαίωμα. Δεν μπορεί να θεωρείται κυριαρχικό δικαίωμα μιας χώρας να υπονομεύει το Περιβάλλον, την Ανάπτυξη, την ίδια τη Ζωή των πολιτών άλλων χωρών.
Οι τρόποι αντίδρασης
Για το θέμα της κατασκευής, η Ελληνική Κυβέρνηση δικαιούται και επιβάλλεται να απαιτήσει πλήρη έκθεση ασφαλείας των εγκαταστάσεων, αντισεισμική και περιβαλλοντική έκθεση αλλά, και να χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης για την ακύρωση του σχεδίου τις επιστημονικές αρνητικές εκθέσεις και τη μέχρι τώρα τραυματική διεθνή εμπειρία. Οφείλει να προστατέψει τη ζωή των Ελλήνων πολιτών, το περιβάλλον και τη διατροφική αλυσίδα της Μεσογείου. Άλλωστε η Ελλάδα ως γείτονα χώρα έχει προφανές έννομο συμφέρον να ακυρώσει αυτούς τους επικίνδυνους σχεδιασμούς για την ευρύτερη περιοχή.
Εξάλλου, σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία 85/737/ΕΚ και τη Διεθνή Σύμβαση Espoo επιβάλλεται στο κράτος που ενδιαφέρεται να κατασκευάσει στο έδαφος του πυρηνικούς αντιδραστήρες να διενεργήσει διασυνοριακές διαβουλεύσεις με τις γειτονικές χώρες. Το ερώτημα που μπαίνει είναι αν αυτή η κυβέρνηση με τα δείγματα ανυπαρξίας εξωτερικής πολιτικής θα μπορέσει να ορθώσει διπλωματικό ανάστημα από το να παριστάνει τον κομπάρσο της διεθνούς κοινότητας.
Ωστόσο, επειδή με την προοπτική της κατασκευής ενός πυρηνικού σταθμού, το Ακούγιου είναι στην κυριολεξία μια πυρηνική βόμβα έτοιμη να εκραγεί στα θεμέλια της περιοχής μας, οφείλουμε όλοι να αντιδράσουμε δυναμικά για να αποτρέψουμε μια τέτοια εξέλιξη. Πρέπει τόσο η αυτοδιοίκηση όσο και οι επιστημονικοί φορείς του τόπου, σε συνεργασία με το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου, να κάνουν την ακύρωση αυτών των σχεδίων δική τους υπόθεση. Κανένας δεν έχει δικαίωμα να αδιαφορήσει απέναντι σε αυτόν τον κίνδυνο που απειλεί την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη.
Πριν μερικά χρόνια ο Noam Chomsky απευθυνόμενος προς τους συμμετέχοντες του 1ου Αντιπυρηνικού Φεστιβάλ της Ρόδου είχε πει μεταξύ άλλων προειδοποιώντας για την πυρηνική απειλή: «Μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα συνετιστούν όλοι, και δε θα προχωρήσουμε τυφλά και αποφασιστικά στον τερματισμό του μόνου πειράματος της βιολογίας με την υψηλή νοημοσύνη». Είναι στο χέρι μας να αποτρέψουμε μια εξέλιξη που πιθανά, εκούσια ή ακούσια, θα στραφεί ενάντια στον άνθρωπο! Οφείλουμε ως χώρα αλλά και ως ενεργοί πολίτες να διασφαλίσουμε το δικαίωμα στη ζωή σε ένα περιβάλλον το οποίο δε θα μας μολύνει καθημερινά με το αόρατο και άοσμο δηλητήριό του!