Σύμφωνα με τους Κανονισμούς για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, κατά
τον σχεδιασμό και την υποβολή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων εξετάζονται
ex-ante αιρεσιμότητες (εκ των προτέρων προϋποθέσεις) οι οποίες θα πρέπει να
πληρούνται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Οι αιρεσιμότητες, που συνδέονται
άμεσα με τους θεματικούς στόχους, παρουσιάζονται στο παράρτημα IV του Γενικού
Κανονισμού και στους επιμέρους Κανονισμούς των ταμείων. Τα Κράτη Μέλη
έχουν προθεσμία δύο ετών από την έγκριση του ΕΣΠΑ (δηλ. έως το τέλος του
2016) προκειμένου να τις υλοποιήσουν ενώ η μη υλοποίησή τους εντός αυτών των
χρονικών ορίων αποτελεί αιτία για την αναστολή πληρωμών.
Μία απ’ αυτές τις προϋποθέσεις στο πλαίσιο του Θεματικού Στόχου 9 «Προώθηση
της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας και κάθε διάκρισης»,
αποτελεί η ύπαρξη εθνικού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής για την ένταξη των
Ρομά. Η αρμοδιότητα έχει ανατεθεί από τη ∆ιυπουργική Επιτροπή για τα θέματα
Ρομά (Π∆/63/2005), στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) του
Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Η εθνική στρατηγική για τους Ρομά είναι αναρτημένη στο site www.esfhellas και
έχει θέσει εθνικούς στόχους για την ενσωμάτωση των Ρομά, που σχετίζονται με την
πρόσβαση στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγεία και τη στέγαση.
Στον πίνακα αυτοαξιολόγησης των εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων του
εγκεκριμένων ΕΣΠΑ και του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου 2014-2020 αναφέρεται ότι σε
συνέχεια της εθνικής στρατηγικής έχουν ολοκληρωθεί 3 πιλοτικές περιφερειακές
στρατηγικές (Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Θεσσαλία και ∆υτική Ελλάδα), ενώ θα
πρέπει να ολοκληρωθούν και οι υπόλοιπες περιφερειακές στρατηγικές των οποίων η
εξειδίκευση αφού εγκριθεί από τα οικεία Περιφερειακά Συμβούλια, η εφαρμογή και
1 από 3
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Ειδική Υπηρεσία ∆ιαχείρισης 31/3/2015
η παρακολούθηση θα γίνεται σε στενή συνεργασία των περιφερειακών και
δημοτικών αρχών με τις τοπικές κοινότητες των Ρομά.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω η Ειδική Υπηρεσία ∆ιαχείρισης της Περιφέρειας
Νοτίου Αιγαίου σε συνεννόηση με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
ζήτησε την υποστήριξη της ΜΟ∆ αε κατά την καταγραφή των οικισμών των Ρομά
και τη διαδικασία εκπόνησης του επιχειρησιακού σχεδίου δράσης για την κοινωνική
ενσωμάτωσή τους, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Η πρώτη συνάντηση των στελεχών της ΜΟ∆ αε με τους ∆ήμους Ρόδου και Κω
στους οποίους σύμφωνα με το ΕΚΚΑ υπάρχουν καταγεγραμμένοι οικισμοί Ρομά,
ξεκίνησε στο τέλος Ιουλίου 2014, ακολούθησαν επισκέψεις στους καταυλισμούς,
συμπλήρωση ερωτηματολογίου και συλλογή δειγματοληπτικών στοιχείων, καθώς
και συνεργασία με τις υπηρεσίες της Περιφέρειας και των ∆ήμων.
Η διαδικασία εκπόνησης του «Επιχειρησιακού Σχεδίου ∆ράσης για την ένταξη των
Ρομά στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου» ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2015.
Στο σχέδιο αυτό επιδιώκεται η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του
πληθυσμού Ρομά και η διατύπωση στρατηγικής που αφορά :
• στην εξασφάλιση και εγγύηση του «κατοικείν»
• στην ανάπτυξη υποστηρικτικού πλέγματος κοινωνικής παρέμβασης (στους
τομείς της απασχόλησης, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής φροντίδας)
• στην ανάπτυξη κοινωνικού διαλόγου και συναίνεσης.
Για την επίτευξη των σκοπών του Επιχειρησιακού Σχεδίου ∆ράσης, κρίθηκε
επιτακτική η ιεράρχηση και η εφαρμογή στόχων ως εξής:
α. Να διαμορφωθούν συνθήκες μόνιμης στέγασης των Ρομά,
β. Να ρυθμιστούν προβλήματα σύνδεσης με δίκτυα κοινής ωφέλειας, δηλαδή με τα
δίκτυα νερού, ηλεκτρισμού και αποχέτευσης.
γ. Να δημιουργηθούν σε οικισμούς ή/και καταυλισμούς υποδομές για
μετακινούμενες ομάδες πληθυσμού.
2 από 3
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Ειδική Υπηρεσία ∆ιαχείρισης 31/3/2015
δ. Να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των ανήλικων Ρομά στην εκπαίδευση και να
προωθηθεί η καταπολέμηση του αναλφαβητισμού των ενηλίκων.
ε. Να παρέχονται αδιαλείπτως υπηρεσίες υγείας και ανάλογη ενημέρωση για την
πρόληψη νοσημάτων και κινδύνων για τη δημόσια υγεία.
στ. Να επιδιωχθεί η αποτροπή παράνομων και επιβλαβών για όλους
δραστηριοτήτων βιοπορισμού, μέσω της προσφοράς εναλλακτικών πόρων
διαβίωσης.
ζ. Να επιδιωχθεί η «κοινωνική τους ενσωμάτωση» μέσω της αγοράς εργασίας στο
πλαίσιο της «ανοικτής πρόσβασης» σε εργασίες μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ, προγραμμάτων
κοινωφελούς εργασίας των ∆ήμων αναφοράς κλπ.
η. Να προταχθεί η δημόσια διαβούλευση για τη μετακίνηση των Ρομά, όπου
απαιτείται, και η μετεγκατάσταση των καταυλισμών σε οικισμούς και περιοχές
μετεγκατάστασης με κατάλληλες υποδομές, οι οποίες εξασφαλίζουν συνθήκες
αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο ∆ράσης, αναρτήθηκε στις ιστοσελίδες της Περιφέρειας
Νοτίου Αιγαίου www.notioaigaio.gr και της Ειδικής Υπηρεσίας ∆ιαχείρισης
www.pepna.gr και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από 10 έως & 20 Φεβρουαρίου
2015.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου διαβούλευσης, κλήθηκαν οι πολίτες, ενώσεις
πολιτών, καθώς και οι τοπικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί φορείς της Περιφέρειας,
για την υποβολή προτάσεων.
Μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης το σύνολο των επισημάνσεων –
παρατηρήσεων των συμμετεχόντων φυσικών προσώπων και φορέων εξετάστηκαν
και λήφθηκαν υπόψη στο Σχέδιο με την επισήμανση ότι σε κάθε περίπτωση, οι
δράσεις και οι παρεμβάσεις που προτείνονται είναι ενδεικτικές και με κανένα τρόπο
απόλυτα δεσμευτικές, καθώς επιδέχονται τροποποίηση ανάλογα με τον χρόνο
εφαρμογής τους.
