Το κράτος προχωρά στην ενεργοποίηση χιλιάδων ακινήτων από σχολάζουσες κληρονομιές, μέσω νέου νομοθετικού πλαισίου και ψηφιακών μητρώων, με στόχο την επιτάχυνση της εκκαθάρισης και την αξιοποίησή τους για κοινωνική στέγαση, δίνοντας λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα ανενεργών περιουσιών
Χιλιάδες ακίνητα που έχουν περιέλθει στο Δημόσιο λόγω έλλειψης κληρονόμων ή αποποιήσεων κληρονομιάς παραμένουν αναξιοποίητα, δημιουργώντας μια χρόνια εκκρεμότητα. Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει την ενεργοποίησή τους, με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής στέγασης και την επίλυση του προβλήματος των «παγωμένων» περιουσιών.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών, προχωρά στη διασύνδεση του Περιουσιολογίου με τα στοιχεία των σχολαζουσών κληρονομιών. Ο διπλός στόχος είναι αφενός ο εντοπισμός και η εκκαθάριση των ακινήτων που έχουν περιέλθει στο Δημόσιο, και αφετέρου η αξιοποίησή τους για τη στήριξη ευάλωτων οικογενειών.
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 7.000 περιπτώσεις κληρονομιών χωρίς ενεργούς δικαιούχους, με τις αρμόδιες υπηρεσίες να επιδιώκουν την πλήρη χαρτογράφηση των περιουσιών, πολλές από τις οποίες είναι άγνωστες ή εγκαταλελειμμένες.
Νομοθετική Πρωτοβουλία για Επίσπευση Διαδικασιών
Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου που θα απλοποιεί τις διαδικασίες και θα αντιμετωπίζει τη σημερινή πολυπλοκότητα. Το νομοθέτημα προβλέπει τη δημιουργία Ηλεκτρονικού Μητρώου Κοινωφελών Περιουσιών και Πλατφόρμας Σχολαζουσών Κληρονομιών, οι οποίες θα διασυνδέονται με τα υπόλοιπα μητρώα του Δημοσίου.
Ένα ειδικό ίδρυμα θα αναλαμβάνει τον ρόλο κηδεμόνα και εκκαθαριστή στις περιπτώσεις όπου δεν εντοπίζονται κληρονόμοι, επιταχύνοντας τη μεταβίβαση των περιουσιών στο Δημόσιο. Το ίδρυμα θα λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, με πρόεδρο εγκεκριμένο από τη Βουλή και διοίκηση διορισμένη από τον υπουργό Οικονομίας.
Η Τρέχουσα Κατάσταση και οι Προκλήσεις
Σήμερα, η διαδικασία είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Η αρμόδια υπηρεσία μπορεί να χρειαστεί έως και δύο χρόνια για να ενημερωθεί ότι μια περιουσία είναι «άκληρη», ενώ απαιτούνται άλλα δύο χρόνια για τον διορισμό εκκαθαριστών και την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Αυτό σημαίνει ότι για τέσσερα χρόνια ένα ακίνητο παραμένει ανενεργό, με συσσωρευμένα χρέη και χωρίς καμία αξιοποίηση.
Από τις περιπτώσεις που τελικά φτάνουν σε εκκαθάριση, το 98% των ακινήτων εκποιούνται για την εξόφληση οφειλών, με αποτέλεσμα να μην απομένει σχεδόν τίποτα στο Δημόσιο. Αυτή τη στιγμή, το υπουργείο Οικονομίας διαθέτει λιγότερα από 100 καθαρά ακίνητα από σχολάζουσες κληρονομιές.
Εμπόδια και Προοπτικές
Η καθυστέρηση στην ενημέρωση για αποποιήσεις και ο εντοπισμός συγγενών αποτελούν τα μεγαλύτερα εμπόδια. Μέσω του Μητρώου Πολιτών, η διοίκηση προσπαθεί να εντοπίσει τους κληρονόμους, αλλά η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια.
Το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να λύσει έναν «γρίφο» δεκαετιών, οργανώνοντας τις περιουσίες που σήμερα ρημάζουν και ταυτόχρονα προσφέροντας στέγη σε οικογένειες που τη χρειάζονται περισσότερο από ποτέ.
