Η πρόσφατη απόφαση για την απόκτηση μιας ακόμη γαλλικής φρεγάτας τύπου Belh@rra, της τέταρτης κατά σειρά, που αναμένεται να ανακοινώσει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας – ο οποίος βρίσκεται αυτή την ώρα στα ναυπηγεία της Naval Group στο Λοριάν, με αφορμή την καθέλκυση του τρίτου κατά σειρά πλοίου τέτοιου τύπου – σηματοδοτεί κάτι πολύ περισσότερο από μια ακόμα προμήθεια αμυντικού υλικού. Αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, που αποσκοπεί στην πλήρη ανανέωση του Στόλου και στην είσοδο του Πολεμικού Ναυτικού σε μια νέα εποχή υψηλής τεχνολογίας και αυξημένων δυνατοτήτων.
Σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο που εξετάζουν επιτελείς και πολιτική ηγεσία, ο στόχος είναι η απόκτηση συνολικά δέκα φρεγατών νέας γενιάς. Η ανάγκη αυτής της ριζικής ανανέωσης δεν είναι θεωρητική αλλά επιχειρησιακά επιβεβλημένη, δεδομένου ότι οι φρεγάτες τύπου S, οι οποίες αποτελούν για δεκαετίες τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού Στόλου, πλησιάζουν στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής, ενώ και οι φρεγάτες MEKO εμφανίζουν πλέον σημαντικούς περιορισμούς, παρά τις δυνατότητές τους. Θυμίζουμε ότι τύπου S είναι αυτή τη στιγμή οι φρεγάτες: «Έλλη», «Λήμνος», «Αδρίας», «Αιγαίο», «Ναβαρίνον», «Κουντουριώτης», «Κανάρης», «Θεμιστοκλής» και «Νικηφόρος Φωκάς». Τύπου MEKO από την άλλη πλευρά είναι οι φρεγάτες μας: «Ύδρα» (που παραδόθηκε στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό τον Οκτώβριο του 1992), «Σπέτσαι», «Ψαρά» (που παραλήφθηκε τον Απρίλιο του 1998) και «Σαλαμίς» που παραλήφθηκε τον Ιανουάριο του 1999.
Το πρώτο βήμα αυτής της μετάβασης υλοποιείται ήδη. Οι τρεις φρεγάτες FDI HN (γνωστές και ως Belh@rra), είναι υπό παράδοση από τα γαλλικά ναυπηγεία και αναμένεται να εισέλθουν σε υπηρεσία με προηγμένα οπλικά συστήματα, εξελιγμένα ραντάρ και ισχυρές δυνατότητες αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής. Πρόκειται για πλοία που αντανακλούν τη φιλοσοφία της δικτυοκεντρικής μάχης, με δυνατότητα διασύνδεσης με άλλα μέσα, ενισχύοντας τη συνολική επιχειρησιακή εικόνα του Ναυτικού.
Παράλληλα, κι ενώ θα ξεκινήσει η κατασκευή και της τέταρτης Belh@rra στη Γαλλία (με τη συμμετοχή κατά 25% και ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών), έχει δρομολογηθεί και η αναβάθμιση των τριών εκ των τεσσάρων φρεγατών τύπου MEKO, ώστε να παραμείνουν επιχειρησιακά ενεργές για μία ακόμη δεκαετία, με σύγχρονα ηλεκτρονικά και βελτιωμένα συστήματα μάχης.
Το ζητούμενο πλέον είναι τι μέλλει γενέσθαι με τις τρεις επιπλέον φρεγάτες που συμπληρώνουν το παζλ των δέκα. Δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί εάν αυτές θα προκύψουν από νέο διαγωνισμό, από απευθείας διακρατική συμφωνία ή μέσω τροποποιήσεων στο ήδη υπάρχον πλαίσιο. Ωστόσο, μια από τις πιο σοβαρές υποψηφιότητες είναι αυτή της ολλανδικής Damen, η οποία προτείνει φρεγάτες τύπου SIGMA.
Τα πλοία της σειράς SIGMA αποτελούν μια ελκυστική επιλογή για την ελληνική πλευρά για μια σειρά από λόγους. Κατ’ αρχάς, πρόκειται για φρεγάτες με modular σχεδίαση, που επιτρέπουν ευελιξία στον εξοπλισμό και στις διαμορφώσεις ανάλογα με τις ανάγκες του χρήστη. Το κόστος τους είναι αισθητά χαμηλότερο σε σχέση με άλλες δυτικές προτάσεις, χωρίς να θυσιάζεται η επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Επιπλέον, η Damen έχει καταθέσει πρόταση για συμπαραγωγή ή κατασκευή των πλοίων στην Ελλάδα, ενισχύοντας έτσι την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία και δημιουργώντας θέσεις εργασίας – ένα στοιχείο που δεν περνά απαρατήρητο ούτε από την κυβέρνηση, ούτε από την κοινωνία.
Σε αντίθεση με άλλες υποψηφιότητες που στηρίζονται περισσότερο σε θεωρητικά μοντέλα ή σχεδιαστικές προσεγγίσεις χωρίς επιχειρησιακή εμπειρία, οι φρεγάτες SIGMA της Damen είναι ήδη σε υπηρεσία σε στόλους διαφόρων κρατών, κάτι που προσφέρει σημαντική εγγύηση αξιοπιστίας. Η επιχειρησιακή τους ωριμότητα αποτελεί ισχυρό ατού σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να πειραματιστεί με άγνωστα και μη δοκιμασμένα μέσα. Όπως σημειώνουν από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, «στην ουσία, η Ελλάδα δεν αγοράζει απλώς καινούργια πλοία, αλλά διαμορφώνει έναν εντελώς νέο πυρήνα ναυτικής ισχύος. Με σύγχρονες μονάδες, προηγμένα αισθητήρια και συστήματα επικοινωνίας, καθώς και δυνατότητα συνεργασίας με δυνάμεις του ΝΑΤΟ ή εθνικά μέσα, το Πολεμικό Ναυτικό σχεδιάζεται να καταστεί ένας ευέλικτος και αξιόπιστος βραχίονας αποτροπής».
