Οι προβολές ταινιών σε θερινά σινεμά είναι μία δραστηριότητα που «ντύνει» με ομορφιά την καλοκαιρινή ραστώνη, δημιουργώντας, όμως, και ένα «παράθυρο» διαφυγής από την φορτωμένη καθημερινότητα της εργασιακής πραγματικότητας.
Ο ήχος από τα τζιτζίκια, τα μακρινά καλοκαιρινά γέλια που μπλέκονται με τη φωνή των ηθοποιών στην οθόνη, με το σκοτάδι να προστατεύει τα χαμόγελα και το φως του προβολέα να ανοίγει τα μάτια κάτω από τον ανοιχτό ουρανό, στη συντροφιά μιας καλής ταινίας, είναι κάτι που στη Ρόδο οι νέες γενιές δεν έχουν ζήσει, καθώς στο νησί δεν λειτουργεί θερινό σινεμά εδώ και πολλά χρόνια.
Σε ένα μέρος με πάνω από 100.000 κατοίκους αλλά και εκατομμύρια επισκέπτες την καλοκαιρινή περίοδο, συνεχώς βρίσκεται χώρος για νέα ξενοδοχεία, επιχειρήσεις που θα βγάλουν χρήμα από το τουριστικό προϊόν, αλλά μοιάζει τόσα χρόνια να μην βρίσκεται σπιθαμή χώρου, όπου λαός και επισκέπτες θα παρακολουθούν τις ταινίες που έχει να τους προσφέρει η καλλιτεχνική δημιουργία.
Η ROSA γνώρισε τον Όμιλο «Cine-Εκπαίδευση» σε μια προβολή στην αυλή του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης. Σε έναν μαζεμένο αμφιθεατρικό χώρο, με λίγες καρέκλες και μια μικρή οθόνη, ζήσαμε μια από τις πιο δυνατές κινηματογραφικές εμπειρίες. Όχι για την τεχνική αρτιότητα, αλλά γιατί εκείνη την ώρα νιώσαμε τον μαραθώνιο αγώνα των σινεφίλ πολιτών της Ρόδου για ένα θερινό σινεμά να μας αφορά όλους.
Όμιλος Cine-Εκπαίδευση: Γνωρίστε τον κι εσείς
Μιλήσαμε με τη γραμματέα του Ομίλου, κα Αναστασία Ζέππου, η οποία μας περιέγραψε σχολαστικά όλες τις προσπάθειες που κάνει ο Όμιλος για τον οπτικοακουστικό εγγραμματισμό, τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων, από τη δημιουργία του μέχρι σήμερα, πρωτοστατώντας στον αγώνα για το άνοιγμα θερινού σινεμά στη Ρόδο.
Όπως μας είπε, ο Όμιλος «Cine-Εκπαίδευση» δημιουργήθηκε στη Ρόδο την άνοιξη του 2012 με πρωτοβουλία κυρίως κάποιων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αξιοποιώντας την πλούσια παρακαταθήκη κινηματογραφικών δράσεων στο νησί. Ξεκίνησε ως άτυπη κινηματογραφική συλλογικότητα, με στόχο την ανάπτυξη δράσεων και προγραμμάτων με άξονα τα οπτικοακουστικά μέσα στην εκπαίδευση και την κινηματογραφική παιδεία.
Από τον Δεκέμβρη του 2019, ο Όμιλος «Cine-Εκπαίδευση» λειτουργεί ως κινηματογραφικό σωματείο με εκλεγμένη διοίκηση και καταστατικό, διευρύνοντας τις δράσεις του. Έκτοτε έχει φέρει στο νησί προβολές, αναλύσεις και βιωματικά εργαστήρια με επαγγελματίες, προσφέροντας εργαλεία κατανόησης της κινηματογραφικής γλώσσας και παραγωγής έργων. Παράλληλα, προωθεί τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων στην εκπαίδευση και την οικογένεια. Το 2025 συμπληρώνει 13 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην πολιτιστική ζωή της Ρόδου και των Δωδεκανήσων, χάρη στο μεράκι και την εθελοντική προσφορά των σινεφίλ που τον στηρίζουν.
Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από 3-4 ανθρώπους το μακρινό 2012, «κλώτσησε» το κουβάρι της μεγαλοπρέπειας της «7ης Τέχνης» και άλλαξε τα δεδομένα για τους λάτρεις του σινεμά στο νησί που, πέρα από τις προβολές στο πλαίσιο φεστιβάλ που διοργανώνονται, αποκλείονται το καλοκαίρι από την απόλαυση -η οποία τελικά είναι και δικαίωμα- της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως αυτή που ενέπνευσε την πρωτοβουλία των ανθρώπων του Cine-Εκπαίδευση ήταν η αείμνηστη Λουκία Ρικάκη, η οποία απεβίωσε το 2011, και το Φεστιβάλ της Ecokids (ένα φεστιβάλ οικολογικού κινηματογράφου για παιδιά). Η κ. Ζέππου θυμάται τα λόγια της σπουδαίας σκηνοθέτιδας: «Ο Κινηματογράφος, η Τέχνη μαζί με την Εκπαίδευση είναι ο καλύτερος τρόπος και ο πιο ευχάριστος για να διαμορφωθούν συνειδήσεις που θα ανταποκρίνονται θετικά στα μεγάλα ζητήματα του περιβάλλοντος και της κοινωνίας». Έτσι, λοιπόν, συστάθηκε ο Όμιλος που όχι μόνο προσφέρει στην πολιτιστική ζωή του τόπου, αλλά αγωνίζεται και για την πρόσβαση των νησιωτών στον Πολιτισμό.
Μάλιστα, ο Όμιλος δεν έχει μείνει σιωπηλός ούτε απέναντι στη γενοκτονία που συντελείται στη Γάζα και έχει την υπογραφή του Ισραήλ, το οποίο συνεχίζει και εντείνει τις δολοφονικές επιχειρήσεις του σε βάρος του παλαιστινιακού λαού. Από τα τέλη Νοεμβρίου του 2024 και τον Φεβρουάριο του 2025, ο Όμιλος πρόβαλε σημαντικά κινηματογραφικά έργα, καθώς και την ταινία “Farha”, η οποία υπενθυμίζει τη συνεχιζόμενη καταπίεση των Παλαιστινίων, τη γενοκτονία, την αδίστακτη φύση του Ισραηλινού στρατού, την αδούλωτη φύση του παλαιστινιακού λαού και την αδικία που παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα στη Γάζα.
Γιατί μένει χωρίς θερινό ένα νησί σαν τη Ρόδο;
Γρήγορη απάντηση; Λόγω του τουρισμού, αφού οι περισσότεροι κάτοικοι καταπιάνονται με αυτόν, ιδιαίτερα το καλοκαίρι που οι επισκέπτες του νησιού αυξάνονται σε εκατομμύρια.
Την πιο αναλυτική απάντηση μας τη δίνει η κα Αναστασία Ζέππου, η οποία εξηγεί πως «η βασική αιτία για την έλλειψη θερινού σινεμά στη Ρόδο είναι η υπερβολική ενασχόληση των ντόπιων με τον τουρισμό, επομένως, δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για πολιτιστικό τουρισμό».
«Οι τουριστικές υπηρεσίες δεν περιλαμβάνουν στην ατζέντα τους τον πολιτισμό, ούτε βέβαια θερινό κινηματογράφο», συμπληρώνει η γραμματέας του Ομίλου, η οποία μας εξηγεί και τις αρνητικές συνέπειες που πηγάζουν από αυτό το γεγονός. «Αυτό, βέβαια, έχει ως συνέπεια, να προτιμούν το νησί τουρίστες οι οποίοι είναι εντελώς αδιάφοροι γενικά για τον πολιτιστικό πλούτο της Ρόδου. Διότι, πράγματι η Ρόδος διαθέτει αξεπέραστη πολιτιστική κληρονομιά», τα λόγια της.
Μάλιστα, μας περιγράφει ένα νησί με ισχυρή παρακαταθήκη στον κινηματογράφο, με σπουδαίες δράσεις στο παρελθόν, οι οποίες μοιάζει να «ξεθώριασαν» όταν το ενδιαφέρον ξεκίνησε να εστιάζει αποκλειστικά σε αυτό που οι ντόπιοι γνωρίζουν ως τουρισμό σήμερα.
Ωστόσο, η ανάγκη και η δραστηριοποίηση των σινεφίλ ανθρώπων προκειμένου το καλοκαίρι να ξαναδώσει τα «χέρια» με τον κινηματογράφο στο νησί παραμένει και δίνει ελπίδα. «Εκτός από το αξιόλογο έργο της Λουκίας Ρικάκη, κατά την πρώτη δεκαετία τού 21ου αιώνα με το Διεθνές Φεστιβάλ Ecofilm (2003-2010) και το μαθητικό Διεθνές Φεστιβάλ Ecokids (2006-2010) στη Ρόδο και το Διεθνές Φεστιβάλ Υγείας στην Κω (2009-2010), πραγματοποιούνται σημαντικές κινηματογραφικές δράσεις (είτε ατομικά, είτε με την μορφή κινηματογραφικών εργαστηρίων, όπως π.χ. το Εργαστήριο Cine-Chevalier τού Κοινωφελούς Ιδρύματος Υποτροφιών Εμμ. & Μαίρης Σταματίου, είτε από άλλους φορείς όλων των βαθμίδων της Εκπαίδευσης, κ.ά.)».
Συζητήσεις για θερινό σινεμά γίνονται «εδώ και χρόνια»
Παρά την επικράτηση του μαζικού τουρισμού στο νησί, ο Πολιτισμός είναι κάτι που ποτέ δεν παύει να ενδιαφέρει και η πρόσβαση σε αυτόν καθ’ όλη τη χρονιά παραμένει ζητούμενο, καθώς οι κάτοικοι των νησιών, ιδιαίτερα νησιών σαν τη Ρόδο που βρίσκονται μακριά από την Αθήνα, αποκλείονται από αυτό το αγαθό συστηματικά.
Ο Όμιλος Cine-Εκπαίδευση «έχει λάβει άπειρες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση», σημειώνει η γραμματέας και προσθέτει: «Εξάλλου, σχεδόν αποκλειστικά, εξαιτίας των δράσεών του λειτουργεί το θερινό κινηματοθέατρο “ΡΟΔΟΝ” στην πόλη, μετά τον πρόωρο και αδόκητο θάνατο της αείμνηστης σκηνοθέτιδας Λουκίας Ρικάκη και την απότομη διακοπή όλων των διεθνών φεστιβάλ της στη Ρόδο και στην Κω».
Η κα Αναστασία Ζέππου υπογραμμίζει πως «ο κόσμος, ακόμη και ανάμεσα στους τουρίστες, διψάει για έναν κινηματογράφο και μάλιστα για θερινό σινεμά», ενώ «συζητήσεις γίνονται εδώ και χρόνια, αλλά τώρα είναι αυξημένο το ενδιαφέρον και από πλευράς τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και από άλλους ενδιαφερόμενους πολίτες και φορείς της Ρόδου».
Η ίδια μας παραπέμπει στη συνέντευξη που παραχώρησε στη «Ροδιακή» ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού του νησιού, Γιώργος Τόππος, ο οποίος πρόσφατα δήλωσε πως η δημιουργία ενός θερινού σινεμά στο νησί το επόμενο έτος αποτελεί προτεραιότητα.
«Το προγραμματίζουμε και το συζητάμε για το επόμενο καλοκαίρι, έτσι ώστε να το κάνουμε σωστά, προγραμματισμένα, για να βρούμε τους κατάλληλους χώρους και τις κατάλληλες υποδομές και να δω πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε τα δικαιώματα όσο πιο οικονομικά θα μπορούσαμε, για καινούργιες ταινίες», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Τόππος, ανταποκρινόμενος στην ολοένα και μεγαλύτερη κινητοποίηση του Ροδιακού λαού προς την εκπλήρωση αυτού του αιτήματος.
Το μεγάλο ερώτημα: «Πού»
Ένα βασικό ζήτημα που βάζει εμπόδιο στη δημιουργία ενός θερινού σινεμά στο νησί είναι η δυσκολία εύρεσης χώρου που να μπορεί να στεγάσει τις προβολές του. Ο Όμιλος Cine-Εκπαίδευση έχει προβεί σε σειρά προτάσεων, δίνοντας απάντηση στο ερώτημα «πού».
Ήδη από τον περασμένο Απρίλιο, ο Όμιλος παρουσίασε διάφορους χώρους που θα μπορούσαν να διαμορφωθούν ως κατάλληλοι τόσο για προβολές ταινιών, όσο και για σημεία μελέτης του κινηματογράφου γενικά, όπως μας αναφέρει η κα Αναστασία Ζέππου.
Η μία πρόταση έρχεται από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Νότιας Δωδεκανήσου προς τον Δήμο Ρόδου, την οποία αποδέχεται και ο Όμιλος Cine-Εκπαίδευση, και αφορά το κτίριο των παλαιών Σφαγείων με σκοπό τη δημιουργία «Ναυτικού Μουσείου και Πολυχώρου Εκδηλώσεων».
Ο Όμιλος συμμετέχει και στην «Ομάδα Πρωτοβουλίας (Ο. Π.) για την αναστήλωση και αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος του ιταλικού αγροτικού οικισμού Ελεούσας (Campochiaro)» με σκοπό την ανάδειξή του σε Κέντρο Μελέτης Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Τεχνών «Θόδωρος Αγγελόπουλος».
Ταυτόχρονα, «ο Όμιλος Cine-Εκπαίδευση προτείνει το θερινό κινηματοθέατρο “ΡΟΔΟΝ”, είτε άλλους ανοιχτούς χώρους οι οποίοι μπορούν να είναι διαθέσιμοι για κινηματογραφικές προβολές π. χ. Τετάρτη και Παρασκευή βράδυ κάθε εβδομάδα τουλάχιστον κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, με ευθύνη του Δήμου Ρόδου, αλλά μαζί με τη ουσιαστική συμβολή του Ομίλου μέσα από τις θεματικές επιλογές του και με την τεχνογνωσία που διαθέτει».
Η κα Αναστασία Ζέππου, παράλληλα, φανερώνει στη ROSA πως ο Όμιλος Cine-Εκπαίδευση αναμένεται το προσεχές διάστημα να καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση με κεντρικό στόχο την ίδρυση Δημοτικού Θερινού Κινηματογράφου, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές προϋποθέσεις που προβλέπονται για τη δημιουργία του.
Οι συζητήσεις πολλές, οι δράσεις ακόμα περισσότερες, ο σκοπός ένας: Το θερινό σινεμά, το οποίο λείπει από την καθημερινότητα των πολιτών του νησιού εδώ και δεκαετίες, καθιστώντας τη Ρόδο μια απο τις ελάχιστες, ίσως και τη μοναδική, η οποία στερείται ενός τέτοιου χώρου.
Το πρόβλημα, όμως, που αναδεικνύεται είναι βαθύτερο, καθώς δεν αφορά απλώς τη δημιουργία ενός χώρου προβολής ταινιών το καλοκαίρι, αλλά την ίδια την ισότιμη πρόσβαση των νησιωτών στην καλλιτεχνική δημιουργία και την ψυχαγωγία. Μια ευκαιρία που, όπως φαίνεται, ήρθε σε δεύτερη μοίρα λόγω των αυξημένων αναγκών που γέννησε ο προσοδοφόρος μαζικός τουρισμός, ο οποίος «βασιλεύοντας» στο νησί, μοιάζει να στέρησε από τους ντόπιους για πολύ καιρό ένα πολύτιμο αγαθό, στο οποίο στη συντριπτική πλειονότητα της χώρας έχουν την ευκαιρία να μετέχουν οι άνθρωποι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Πρωτοβουλίες, όμως, σαν αυτές του Ομίλου Cine-Εκπαίδευση και άλλων ενδιαφερόμενων παραγόντων με πάθος για την Τέχνη και τον κινηματογράφο, φέρνουν αλλαγές και ανοίγουν μονοπάτια στα οποία οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να περπατήσουν ξανά για να θυμηθούν πως η ψυχαγωγία και η επαφή με την καλλιτεχνική δημιουργία είναι ένα από τα στοιχεία που δίνουν φως στην ύπαρξή.
Πηγή; rosa.gr
