Ο Gino Bartali ποτέ δεν είδε τον εαυτό του ως ένα ήρωα
Τον άνθρωπο που έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του, για να σώσει τις ζωές άλλων ανθρώπων.
Τον Gino Bartali.
Τον τρεις φορές νικητή του Giro d’ Italia και δύο φορές νικητή του Ποδηλατικού Γύρου της Γαλλίας (Tour de France) με 10 χρόνια διαφορά, πριν και μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο ίδιος δεν ήθελε να μιλάει για τα χρόνια του πολέμου.
Οι πληροφορίες για τις δραστηριότητές του ήρθαν στο φως μόνο μετά το θάνατό του, το 2000.
Το απόγειο της καριέρας του και το «όχι» στο Μουσολίνι
Καθώς πλησίαζε ο πόλεμος ο Bartali, που καταγόταν από μια φτωχική οικογένεια σε ένα χωριό της Τοσκάνης, βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας του.
Στέφθηκε νικητής για πρώτη φορά στον ποδηλατικό γύρο της Ιταλίας το 1936, τίτλο που διατήρησε και την επόμενη χρονιά. Το 1938 κέρδισε και στον ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας, μια στιγμή που ο φασίστας ηγέτης Μπενίτο Μουσολίνι περίμενε με ανυπομονησία.
«Ο Μουσολίνι πίστευε ότι εφόσον ένας ιταλός αναβάτης θριάμβευσε στο γύρο της Γαλλίας, αυτό αποτελούσε σημάδι ότι και οι Ιταλοί ανήκαν στην κυρίαρχη φυλή» είπε ο γιος του Bartali στο σκηνοθέτη Oren Jacoby, ο οποίος ετοίμασε ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του.
«Η νίκη του πατέρα μου το 1938 αποτέλεσε ζήτημα εθνικής υπερηφάνειας και φασιστικού γοήτρου, με αποτέλεσμα ο ίδιος να νιώθει έντονη πίεση».
Κλήθηκε, μάλιστα, να αφιερώσει τη νίκη του στο Μουσολίνι, κάτι που ο ίδιος αρνήθηκε. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε μεγάλη προσβολή για το Ντούτσε και φυσικά ήταν μεγάλο ρίσκο για τον Bartali, αναφέρει ο αρθρογράφος.
Η αποστολή διάσωσης των Εβραίων
Όταν τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν τα βόρεια και κεντρικά τμήματα της χώρας, «εκκαθαρίζοντας» τις περιοχές από τους Εβραίους και στέλνοντάς τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ο Bartali –αφοσιωμένος καθολικός- ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα του Καρδιναλίου της Φλωρεντίας, Αρχιεπισκόπου Elia Dalla Costa, να ενταχθεί σε μια μυστική οργάνωση, η οποία ως σκοπό είχε να προστατέψει τους Εβραίους και άλλους ανθρώπους που βρίσκονταν σε κίνδυνο.
Ο ρόλος που του ανατέθηκε φυσικά ταίριαζε απόλυτα στο μοναδικό του ταλέντο: έγινε μεταφορέας.
Εκ πρώτης όψεως ο Bartali προπονούνταν σκληρά γι’ αυτό που ήταν ήδη γνωστός, όμως στην πραγματικότητα μετέφερε φωτογραφίες και πλαστά έγγραφα ταυτότητας από και προς ένα μυστικό τυπογραφείο, τα οποία ήταν καλά κρυμμένα στο σκελετό και το τιμόνι του ποδηλάτου του.
Κάποια στιγμή συνελήφθη και ανακρίθηκε από τον επικεφαλής της φασιστικής μυστικής αστυνομίας στη Φλωρεντία, όπου ζούσε. Για κάποιο διάστημα μάλιστα κρύφτηκε και ο ίδιος, ζώντας ινκόγκνιτο στην πόλη Citta Di Castello στην Ούμπρια.
Όταν τον σταμάτησαν για έλεγχο ζήτησε να μην πειράξουν το ποδήλατό του, γιατί τα διαφορετικά κομμάτια του είχαν συναρμολογηθεί πολύ προσεχτικά, για να επιτυγχάνει τη μέγιστη ταχύτητα.
Επιπλέον, έκρυψε τον Εβραίο φίλο του Giacomo Goldenberg και την οικογένειά του, αδιαφορώντας για τις αυστηρές τιμωρίες, που επιφύλασσαν οι Γερμανοί στους προδότες.
«Έθεσε σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική του ζωή, αλλά και των δικών του ανθρώπων. Ο Gino Bartali έσωσε τη ζωή τη δική μου και της οικογένειάς μου. Αν δεν μας είχε κρύψει αυτός, δεν είχαμε πού αλλού να πάμε» λέει ο γιος του Giacomo Goldenberg, Giorgio.
Ο γιος του, Andrea Bartali, αναφέρει ότι τελικά ο πατέρας του άρχισε να του εξιστορεί σιγά σιγά τις πράξεις του κατά τη διάρκεια του πολέμου, όμως τον έβαλε να ορκιστεί ότι δε θα αποκάλυπτε τίποτα εκείνη την εποχή.
«Όταν τον ρώτησα γιατί δε μπορούσα να το πω σε κανέναν μου απάντησε: “Πρέπει να κάνεις το καλό, χωρίς να μιλάς γι’ αυτό. Αν μιλάς γι’ αυτό, εκμεταλλεύεσαι τη δυστυχία άλλων για δικό σου κέρδος”».
Τον περασμένο Σεπτέμβρη τιμήθηκε μετά θάνατον με το βραβείο «Righteous Among the Nations» από τον Yad Vashem στο μνημείο του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ.
Ο Andrea Bartali λέει ότι ο πατέρας του δεν θεωρούσε τον εαυτό του ήρωα.
«Όταν οι άνθρωποι του έλεγαν “Gino, είσαι ήρωας” εκείνος απαντούσε: “Όχι, όχι. Εγώ θέλω να με θυμούνται για τις αθλητικές μου επιτυχίες. Οι αληθινοί ήρωες είναι άλλοι, αυτοί που έχουν υποφέρει στην ψυχή, την καρδιά, το πνεύμα και το μυαλό τους για τους αγαπημένους τους. Εκείνοι είναι οι πραγματικοί ήρωες. Εγώ είμαι απλά ένας ποδηλάτης».
