Αρκετές είναι και φέτος οι πεταλούδες Panaxia Quadripunctaria στην κοιλάδα τηςΨίνθου. Αν και αριθμητικά φέτος οι πεταλούδες δεν είναι τόσες πολλές όσες ήταν πέρσι – το 2014 ήταν μια χρονιά ρεκόρ από άποψη του αριθμού των πεταλούδων που κατέκλυσαν την κοιλάδα του χωριού – το θέαμα είναι εξαιρετικό για όσους επιλέξουν τον περίπατο στην περιοχή.
Ψίνθος – Πεταλούδες Panaxia Quadripunctaria (video)
* Σύνδεσμος video: https://youtu.be/zXRjwBp_OxE
Πέρσι οι πεταλούδες ήταν χιλιάδες (κάτι που είχαμε καταγράψει στο άρθρο μας «Η κοιλάδα των πεταλούδων.. της Ψίνθου !») και οι περισσότερες εξ αυτών είχαν επιλέξει το μέσο της κοιλάδας εκεί όπου βρίσκονταν πυκνοί βάτοι εκατέρωθεν του λιθόστρωτου μονοπατιού ενώ μερικές ακόμα σύχναζαν πάνω στα πλατανόφυλλα και στα φύλλα των άγριων κισσών. Η πυκνή βλάστηση μετά από χρόνια εγκατάλειψης της κοιλάδας είχε φτιάξει παραδόξως τις ιδανικές συνθήκες για το συγκεκριμένος είδος πεταλούδας (πυκνή άγρια βλάστηση, υγρασία και λίγο φως στη σκιά). Καθώς όμως το μονοπάτι είχε μικρύνει αρκετά από τους βάτους, κατά τονπρόσφατο καθαρισμό της κοιλάδας οι βάτοι κλαδεύτηκαν αρκετά. Ίσως αυτό να επηρέασε τις πεταλούδες που γεννούν τα αυγά τους και αναπαράγονται στα φύλλα των φυτών. Έτσι ίσως να εξηγείται ότι φέτος δεν υπάρχουν αρκετές πεταλούδες στο σημείο που υπήρχαν πέρσι, αν φυσικά η αιτία δεν είναι κάποια άλλη ή απλά ένα τυχαίο γεγονός.
Φέτος οι πεταλούδες στο μέσο της κοιλάδας είναι ελάχιστες, οι περισσότερες εξ αυτών βρίσκονται λίγο πιο πάνω από το μέσο της κοιλάδας στο σημείο όπου βρίσκεται ένας μικρός καταρράχτης κάτω από μια όμορφη μεγάλη ροζ πικροδάφνη, εκεί αυτή την χρονιά θα συναντήσετε συγκεντρωμένες πολλές πεταλούδες. Όταν η κοιλάδα τροφοδοτείται με νερό (αφού τους θερινούς μήνες το νερό σχεδόν στερεύει) κάτω από τον μικρό καταρράχτη δημιουργείται μια μικρή λίμνη, τριγύρω υπάρχουν βράχια, άγριοι κισσοί και διάφοροι θάμνοι που κάνουν το μέρος σκιερό σχεδόν όλες τις ώρες της ημέρας. Εδώ θα δούμε πεταλούδες πάνω στους βράχους και στις πέτρες, στα φύλλα των άγριων κισσών και των άλλων θάμνων καθώς και αρκετές εξ αυτών να βγαίνουν μέσα από τις σχισμές των βράχων του καταρράχτη. Είναι ένα από το ωραία σημεία της κοιλάδας όπου τα παλαιότερα χρόνια, όταν ακόμα υπήρχε τρεχούμενο νερό όλο τον χρόνο τα παιδιά κολυμπούσαν στη μικρή λίμνη που σχηματίζει ο καταρράχτης ! Τους δύο πρώτους μήνες του φετινού καλοκαιριού αρκετοί τουρίστες – σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές – περπάτησαν στην κοιλάδα του χωριού για να θαυμάσουν τις πεταλούδες, δείτε το παρακάτω βίντεο:
* Σύνδεσμος video: https://youtu.be/41oL0fGnNZ8
Ως προς τις συνήθειες των πεταλούδων, η εμφανής διαφορά μεταξύ της κοιλάδας της Ψίνθου και της γειτονικής κοιλάδας των πεταλούδων είναι ότι στην κοιλάδα της Ψίνθου οι ίδιες πεταλούδες σπάνια επιλέγουν τους κορμούς των δέντρων, αντιθέτως εδώ προτιμούν περισσότερο τα φύλλα των των άγριων φυτών, θάμνων(άγριοι κισσοί,βάτοι,πλατανόφυλλα,συκιές,πικροδάφνες) και τα βράχια ενώ φυσικά όσο το δυνατόν σκιερά μέρη.
Λίγα ενδιαφέροντα για την πεταλούδα Panaxia quadripunctaria στην Ψίνθο
Το όνομα με το οποίο είναι περισσότερο γνωστό το συγκεκριμένο είδος πεταλούδας είναι «Panaxia quadripunctaria» υπάρχουν όμως και άλλα ονόματα που έχουν δωθεί όπως «Callimorpha quadripunctaria» και «Euplagia quadripunctaria». Η πεταλούδα Panaxia quadripunctaria ανήκει στα Αρθρόποδα, στην οικογένεια των Αρτίδων και στην υποοικογένεια των Νυχτοπεταλούδων. Το Panaxia σημαίνει Όμορφη και χαρακτηρίζει το γένος της ενώ το Quadripunctaria στα ελληνικά αντιστοιχεί στο Τετραγωνόστικτη σηματοδοτεί το είδος της.
Οι πεταλούδες αυτές όπως όλες οι πεταλούδες άλλωστε είναι έντομα. Η Panaxia quadripunctaria ως νυχτοπεταλούδα είναι όσο και αν σας φαίνεται περίεργο νυχτόβιο έντομο ! Μετακινήται τα βράδια και αυτό λόγο του ότι η υγρασία είναι συνήθως το καλοκαίρι τις ώρες αυτές αυξημένη. Η υψηλή υγρασία και το νερό είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις που χρειάζεται το συγκεκριμένος είδος πεταλούδας για να επιβιώσει. Στην συνεχόμενη αυτή νυχτερινή τους περιπλάνηση οι πεταλούδες αναζητούν πάντα το νέο τους μέρος με βάση τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, πηγαίνουν σε μέρη με θερμοκρασία πάντα μικρότερη από εκείνη που υπάρχει στο μέρος που βρίσκονται.
Θα παρατηρήσατε κάθε καλοκαίρι ότι οι πεταλούδες εμφανίζονται σιγά σιγά από τα τέλη Ιουνίου έως τα μέσα Ιουλίου. Έτσι βλέπουμε πεταλούδες σε πολλά μέρη και διάσπαρτες αλλά λίγες. Όσο περνάει ο καιρός και η θερμοκρασία ανεβαίνει, οι πεταλούδες επιλέγουν μέρη όπου υπάρχει νερό. Έτσι συνήθως όλες καταλήγουν στις ρεματιές. Έτσι και στη Ψίνθο από τα μέσα Ιούλιο και μετά παρατηρούμε μεγάλο αριθμό πεταλούδων συγκεντρωμένες στην κοιλάδα του χωριού ! Πεταλούδες υπάρχουν και στη περιοχήΦασούλι, κοντά στο φράγμα της Ψίνθου, στη περιοχή Πόρος αλλά και παρακάτω αφού η κοιλάδα της Ψίνθου στην πραγματικότητα ξεκινάει από την περιοχή Βρύση της Ψίνθου αλλά συνεχίζει ακόμα και μετά την περιοχή Πόρος και καταλήγει κοντά στο γειτονικό χωριό Αφάντου, όμως μετά τον Πόρο η περιοχή δεν είναι προσβάσιμη και η βλάστηση είναι άγρια και πυκνή.
Κατά την διάρκεια της μέρας οι πεταλούδες στην κοιλάδα κάθονται πάνω στα βράχια, στο έδαφος (πλάι στο ρυάκι), στα φύλλα των φυτών και των δέντρων. Το βράδυ όμως οι πεταλούδες συνηθίζουν να κάθονται στα ψηλότερα σημεία όπως κλαδιά δέντρων και φυτών και αυτό γιατί στο έδαφος η θερμοκρασία την νύχτα πέφτει ενώ οι πεταλούδες αναζητούν μία μέση θερμοκρασία περίπου των 20 C βαθμών Κελσίου πάνω κάτω που γι αυτές είναι ιδανική.
Αν και ποτέ δεν έχουν μελετηθεί από επιστήμονες οι πεταλούδες της κοιλάδας της Ψίνθου, εικάζεται ότι πρέπει και εδώ να αναπαραγάγωνται και όχι απλά να μεταναστεύουν.
H πεταλούδα Panaxia quadripunctaria αναπαραγάγεται τον Σεπτέμβρη και κοντά στο τέλος του ίδιου μήνα τα αυγά της πεταλούδας υπάρχουν στο κάτω μέρος των φύλλων των άγριων φυτών (πιθανότατα των άγριων βάτων και κισσών). Τα μικροσκοπικά αυγά της πεταλούδας είναι χρώματος άσπρου προς καφέ και δύσκολα φαίνονται με γυμνό μάτι. Στη συνέχεια μέχρι το τέλος Μαΐου εμφανίζονται οι πρώτες προνύφες χρώματος καφέ, είναι μικρές και με ελαφρό τρίχωμα και μετακινούνται συνήθως τις βραδινές ώρες. Ο σκοπός της προνύμφης είναι να βρει τροφή, αναζητούν τροφή πάνω στα φύλλα, συνήθως τις μέρες με συννεφιά γιατί ενοχλούνται από το έντονο φως της ημέρας. Από τις αρχές Μαΐου έως το τέλος περίπου του Ιουνίου η προνύμφη έχει γίνει χρυσαλλίδα ή αλλιώς πλαγγόνα, σε αυτό το στάδιο δεν τρέφεται καθόλου και το θαύμα της φύσης, η μεταμόρφωση αρχίζει ! Στη συνέχεια από την πλαγγόνα αυτή θα εξέλθει ένα πανέμορφη έντομο, η όμορφη πεταλούδα Panaxia quadripunctaria που όλοι γνωρίζουμε και χαιρόμαστε να παρατηρούμε το καλοκαίρι, το άσχημο σκουλήκι έχει γίνει μια πανέμορφη πεταλούδα !
Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς πόσο σημαντική είναι για την διαιώνιση των πεταλούδων η κοιλάδα του χωριού, με όλα τα φυτά και τα δέντρα της, τα βράχια, τις πέτρες της και το λιγοστό νερό της. Ακόμα και το πιο μικρό φυτό είναι σημαντικό αφού όλα τα παραπάνω δημιουργούν τις συνθήκες για την αναπαραγωγή και την επιβίωση της πεταλούδας. Έτσι μια πιθανή μελλοντική αξιοποίηση της κοιλάδας αλλά και η συντήρηση της πρέπει να δίνει έμφαση στα παραπάνω και να διαφυλάσσεται με κάθε τρόπο ο χαρακτήρας του φυσικού περιβάλλοντος.
Νωρίτερα τον Ιούνιο, είχαμε γράψει «Οι πρώτες πεταλούδες Panaxia Quadripunctaria στη κοιλάδα της Ψίνθου» για τις πρώτες πεταλούδες, που εκείνες μέρες έκαναν την εμφάνιση τους στην κοιλάδα της Ψίνθου.
πηγή: psinthos.net
