Συναγερμός στην Άγκυρα για την παράδοση του ισραηλινού συστήματος Barak MX στην Κυπριακή Δημοκρατία
Έντονη ανησυχία προκάλεσαν στην Άγκυρα οι αποκαλύψεις ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παρέλαβε το υπερσύγχρονο ισραηλινό αντιαεροπορικό σύστημα Barak MX. Ο αναπληρωτής πρόεδρος του CHP, Γιανκί Μπαγτζιόγλου, χαρακτήρισε την εξέλιξη «άμεση απειλή» για την Τουρκία και το ψευδοκράτος, προειδοποιώντας για νέο κύμα εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Πρόκειται για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και επίθεση στην εθνική μας ασφάλεια», τόνισε ο Μπαγτζιόγλου, υπενθυμίζοντας το ιστορικό περιστατικό του 1997, όταν η Άγκυρα είχε μπλοκάρει την εγκατάσταση των S-300. «Δεν μπορούμε να μένουμε θεατές απέναντι σε ένα ακόμη πιο ισχυρό σύστημα», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τις αναφορές, το Barak MX διαθέτει πλήρη κάλυψη 360 μοιρών και δυνατότητα δράσης έως και 150 χλμ., ενώ το ραντάρ του εκτείνεται έως και 500 χλμ. Η τοποθέτησή του στην Πάφο, όπως επισημαίνεται, θα επιτρέψει την παρακολούθηση του τουρκικού εναέριου χώρου από την περιοχή του Ακσάζ ως το Ισκεντερούν. Επιπλέον, η δυνατότητα διασύνδεσης του ραντάρ με το ισραηλινό δίκτυο πληροφοριών επιτείνει τις ανησυχίες ότι οι κινήσεις στην περιοχή θα γίνονται αντικείμενο διαρκούς και ακριβούς παρακολούθησης — εξέλιξη που, κατά τους επικριτές, «ρίχνει λάδι στη φωτιά» των ήδη τεταμένων σχέσεων.
Ο Μπαγτζιόγλου προειδοποίησε ότι η Κύπρος κινδυνεύει να μετατραπεί «σε οχυρό της Δύσης», στηριζόμενη σε δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το Ισραήλ, και κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να απαντήσει δυναμικά: «Ήρθε η ώρα για αποφασιστικό διπλωματικό αγώνα — η Τουρκία πρέπει να δείξει τη δύναμή της».
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές περιγραφές και ανησυχίες που διατυπώνονται στην Τουρκία, το Ισραήλ ενδέχεται να χρησιμοποιήσει την Κύπρο ως «βάση» ελέγχου αεροπορικών κινήσεων σε μεγάλη απόσταση. Το σύστημα, χρησιμοποιούμενο επιτυχώς στην αεράμυνα του Ισραήλ, θα επιτρέπει, λένε οι επικριτές, την ακριβή εντόπιση κάθε πτητικού αντικειμένου — ακόμα και πολύ μακριά από την κυπριακή ακτή. Η κάλυψη του ραντάρ φτάνει έως τη Ρόδο και εισχωρεί σε μεγάλο τμήμα των τουρκικών παραλίων, καλύπτοντας επίσης τις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε κίνηση της Τουρκίας μπορεί πλέον να καταγράφεται με υψηλή ακρίβεια, ενώ το ίδιο σύστημα έχει αποδείξει αποτελεσματικότητα στην αναχαίτιση εναέριων στόχων.
Παράλληλα, η σταδιακή ενίσχυση της Κύπρου με αξιόπιστα συστήματα ακριβείας ανησυχεί την Άγκυρα, η οποία φοβάται πως το νησί ενδέχεται να γίνει περιφερειακό καταφύγιο ασφάλειας για ισραηλινά συμφέροντα και πολίτες. Επιπλέον, κατά κάποιες εκτιμήσεις, το Barak MX είναι μέρος ευρύτερου πλαισίου συνεργασίας και σχεδιασμού της αεράμυνας στην περιοχή, που περιλαμβάνει και την Ελλάδα σε συνεργασία με το Ισραήλ — εξέλιξη που, όπως υποστηρίζεται, θα θέσει υπό διαρκή παρακολούθηση οποιαδήποτε τουρκική κίνηση.
Η κατάσταση παραμένει ρευστή, καθώς οι διπλωματικές αντιδράσεις και οι πιθανές αντι-κινήσεις θα καθορίσουν αν η παράδοση του Barak MX θα οδηγήσει σε κλιμάκωση των εντάσεων ή σε νέες διαπραγματευτικές προσπάθειες για αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κύπρος αναβαθμίζεται σταδιακά με αξιόπιστα συστήματα αεράμυνας, ενώ παράλληλα εξακολουθεί να διατηρεί τα ρωσικά συστήματα χαμηλότερης ακρίβειας που διέθετε όλα αυτά τα χρόνια, εξαιτίας του αποκλεισμού της από τα δυτικά οπλικά συστήματα. Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ οικοδομούν βήμα-βήμα έναν αδιαπέραστο «θόλο» προστασίας, ικανό να ανακόψει τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας.
Δεν λείπουν πάντως οι εκτιμήσεις ότι η Άγκυρα ίσως επιχειρήσει κάποια επιθετική κίνηση στο προσεχές διάστημα, όσο ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως η εγκατάσταση του ολοκληρωμένου αυτού δικτύου αεράμυνας στην περιοχή.
