«Το παιδί μου λέει ψέματα.» γράφει η παιδοψυχολόγος Παυλίδη Σοφία, MSc
Αν σε κάθε παιδί που έλεγε ψέματα μεγάλωνε η μύτη του, όπως στο παραμύθι του Πινόκιο, τότε τα πιο πολλά παιδάκια γύρω μας θα είχαν μεγάλες μύτες! Είναι αλήθεια, ότι τα περισσότερα παιδιά λένε πού και πού ψεματάκια!
Από την ηλικία των 3 ετών ένα παιδί μπορεί να πει πράγματα που δεν είναι αλήθεια. Αρχικά, τα ψέματα σε αυτήν την ηλικία είναι χωρίς πρόθεση. Το παιδί της προσχολικής ηλικίας μπορεί να μιλάει για καταστάσεις που δεν έγιναν ποτέ. Και αυτό γιατί δεν έχει αναπτύξει ακόμα σαφή συνείδηση του ψέματος. Δεν είναι, δηλαδή, σε θέση να διακρίνει με ακρίβεια πού τελειώνει το «πραγματικό» και πού αρχίζει το «φανταστικό». Γι’ αυτό, για παράδειγμα, ένα μικρό παιδί περιγράφοντας πώς πέρασε τη μέρα του στο πάρκο, μπορεί στην διήγησή του μέσα, να προσθέσει στοιχεία που δεν έγιναν ποτέ.
Το παιδί σχολικής ηλικίας (6-12 ετών) αν πει κάποιο ψέμα, αυτό θα γίνει πιο συνειδητά. Τα πιο συνηθισμένα ψέματα που λέει το παιδί αυτής της ηλικίας είναι, για παράδειγμα: να μην αναφέρει τον κακό βαθμό που πήρε σε κάποιο τεστ, να μην δείξει όλες τις ασκήσεις που έχει για το σπίτι στην μαμά του ή να κρύψει κάποια ζαβολιά ή ζημιά που έκανε.
Ποιοι είναι οι λόγοι που ένα παιδί λέει ψέματα;
Γενικά, ένας βασικός λόγος που μπορεί να οδηγήσει ένα παιδί στο να πει ψέματα, έχει να κάνει με την ανάγκη του να θαυμάζεται και να κερδίζει την αναγνώριση από τους γονείς και τους σημαντικούς ενήλικες της ζωής του.
Άλλος λόγος που ένα παιδί μπορεί να σκηνοθετήσει μια ψεύτικη ιστορία, είναι αν υποψιάζεται ότι κινδυνεύει να τιμωρηθεί για κάποια προηγούμενη συμπεριφορά του, και νιώθει ότι με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποφύγει κάτι τέτοιο.
Ακόμα, ψέματα μπορεί να πουν και τα παιδιά μεταξύ τους στις παρέες με τους συνομηλίκους. Αυτό γίνεται είτε για να κάνουν τους σπουδαίους, είτε για να «πειράξουν» τους φίλους τους ή να κάνουν πλάκα, αλλά και για πολλούς άλλους λόγους.
Τι μπορεί να κάνει ο γονιός όταν το παιδί του να λέει ψέματα;
-Συζητήστε με το παιδί σας και προσπαθήστε να καταλάβετε γιατί υιοθετεί αυτήν την συμπεριφορά.
-Διαβεβαιώστε το ότι το αγαπάτε, και ότι θα εξακολουθείτε να το αγαπάτε ακόμα και αν κάνει κάτι που δεν σας αρέσει.
-Αφήστε το παιδί σας να σας εκφράσει αυτό που σκέφτεται ακόμα και αν δεν συμφωνείτε μαζί του.
-Να θυμάστε ότι πίσω από τα ψέματα κρύβεται μια βαθύτερη ανάγκη ή κάποιο άγχος του παιδιού που προσπαθεί με αυτό τον τρόπο να επικοινωνήσει ή να «καμουφλάρει».
-Αν τα ψέματα είναι συστηματικά και δυσκολεύεστε στον διάλογο με το παιδί σας, συμβουλευτείτε ειδικό.
