Άγνωστο τι θα ακολουθήσει
Μία μεγάλη διεθνής έρευνα 31 επιστημόνων, από έξι χώρες, που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature, αποδίδει τους περίπου 30.000 σεισμούς που σημειώθηκαν στη Σαντορίνη στις αρχές του 2025 σε μια σοβαρή ηφαιστειακή κρίση — λόγω μετακίνησης μάγματος ανάμεσα στη Σαντορίνη και στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο.
Τα σεισμικά φαινόμενα ξεκίνησαν στις 27 Ιανουαρίου και κορυφώθηκαν μέσα στον επόμενο μήνα. Η έντονη δραστηριότητα οδήγησε σε μαζική αποχώρηση κατοίκων — σχεδόν τα τρία τέταρτα του νησιού απομάκρυναν προσωρινά τις οικογένειές τους — και σε μεγάλη κινητοποίηση κρατικών δυνάμεων (Στρατός, Πυροσβεστική, Αστυνομία). Τον Φεβρουάριο κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και έκλεισαν τα σχολεία για δύο εβδομάδες.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το μάγμα σχημάτισε στις αρχές του 2025 έναν σχεδόν κατακόρυφο δίαυλο («ρωγμή») στον φλοιό και διήλθε σε απόσταση περίπου 13 χιλιομέτρων· η πορεία του όμως σταμάτησε όταν το υλικό έφτασε περίπου 3 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια. Αυτό το γεγονός — η διείσδυση μάγματος αλλά χωρίς άμεση έκχυση στην επιφάνεια — εξηγεί την ένταση των σεισμών χωρίς να οδηγηθεί η κρίση σε πρόκληση μεγάλης έκρηξης.
Η έρευνα, που φέρει και υπογραφές Ελλήνων επιστημόνων (μεταξύ άλλων τις Παρασκευή Νομικού, Δημήτρη Αναστασίου, Κώστα Ραπτάκη και Μαρία Τσακίρη), καταλήγει ότι τα ηφαίστεια Σαντορίνη και Κολούμπο είναι «συζευγμένο» — δηλαδή μοιράζονται κοινή τροφοδοσία μάγματος. Το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, το οποίο βρίσκεται περίπου επτά χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης, φαίνεται ότι συμμετείχε ενεργά στην κινούμενη μαγματική μάζα.
Ο φυσικός Φλοράν Μπρενγκιέ (ISTerre) εξηγεί πως ο σχηματισμός του διαύλου και η έντονη μετακίνηση μάγματος οδήγησαν στην εκδήλωση του σεισμικού κύματος, το οποίο σταμάτησε καθώς το μάγμα ακινητοποιήθηκε σε βάθος ~3 χλμ κάτω από την επιφάνεια.
Παρά τις σαφείς ενδείξεις προειδοποίησης — ανύψωση του εδάφους της Καλντέρας, αύξηση εκπομπών ηφαιστειακών αερίων στη Νέα Καμένη και ασυνήθιστη σεισμική δραστηριότητα από το καλοκαίρι του 2024 — οι ερευνητές επισημαίνουν ότι δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί με ακρίβεια αν και πότε η κρίση θα κορυφωνόταν ή αν θα οδηγούσε σε έκρηξη στην επιφάνεια. Η μελέτη, ωστόσο, είναι σημαντική γιατί αποκαλύπτει για πρώτη φορά τη στενή σύνδεση των δύο ηφαιστείων και φωτίζει τους μηχανισμούς που έδωσαν τη σεισμική «έκρηξη» της περιοχής — χωρίς τελικά να εξελιχθεί σε επιφανειακή ηφαιστειακή έκρηξη.
