Η Unesco έχει ανακηρύξει την 14η Μαρτίου παγκόσμια μέρα των Μαθηματικών και την 21η Μαρτίου παγκόσμια μέρα της Ποίησης.
Ανάμεσα στις δυο ημερομηνίες, το Σάββατο 16 Μαρτίου 2024 στις 6μμ, o Σύλλογος Αρχιτεκτονικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ρόδου διοργανώνει εκδήλωση – διάλεξη με θέμα «Συνομιλίες ανάμεσα στα Μαθηματικά και την Ποίηση» και προσκεκλημένο ομιλητή τον μαθηματικό και ποιητή Φραγκίσκο Καλαβάση, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μόνιμο κάτοικο της Μεσαιωνικής πόλης.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Κατάλυμα της Αγγλίας (Πλατεία Μουσείου) στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, που έχει με τη σειρά της ανακηρυχθεί από την Unesco σε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Θερμή παράκληση σε όσες και όσους προσέλθουν να κρατούν μαζί τους χαρτί και μολύβι.
Περίληψη ομιλίας:
Σκέψεις για τα μαθηματικά και για την ποιητική εμπειρία μπορεί να διατυπώσει καθένας και καθεμιά, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, καταγωγής, χρώματος, θρησκείας ή επιπέδου εκπαίδευσης.
Η ποίηση, όπως τα μαθηματικά δεν υπάρχουν ανεξάρτητα από εμάς, αλλά ούτε κι εμείς υπάρχουμε ανεξάρτητα από τα μαθηματικά και την ποίηση. Συνομιλούμε μέσα τους κι ανάμεσά μας.
Όλοι οι άνθρωποι αμφιβάλλουμε για την αλήθεια όσων ακούμε και όσων βλέπουμε, ακόμη και για την αλήθεια των συλλογισμών μας. Συνομιλούμε για να διασταυρώσουμε, να επαληθεύσουμε ή να απορρίψουμε διατηρώντας τις επιφυλάξεις μας. Θέλουμε να ελευθερωθούμε από τις ψευδαισθήσεις.
Τα μαθηματικά και η ποίηση δεν αμφιβάλλουν για την αλήθεια τους, ούτε για την αλήθεια των αμφιβολιών τους, που τις διατυπώνουν με απόλυτη βεβαιότητα. Δεν έχουν ψευδαισθήσεις. Είναι ελεύθερα μέσα στην αυστηρότητα και την φαντασία τους.
Αναπτύσσουμε συλλογισμούς και αφηγούμαστε ιστορίες με αναγωγές, αναλογίες και μεταφορές, με διακλαδώσεις κι επαναλήψεις. Μιλούμε με χειρονομίες και κάνουμε ρίμες με τις λέξεις, μετράμε με τα δάχτυλα και συνεννοούμαστε με σχήματα, επινοούμε σύμβολα. Προσεγγίζουμε την αλήθεια με τους φόβους και τις επιθυμίες μας.
Η αλήθεια στα μαθηματικά, όπως στην ποίηση βρίσκεται μέσα στην ίδια την κατασκευή του ποιήματος ή του θεωρήματος. Στις εσωτερικές τους συνομιλίες.
Ας κρυφακούσουμε κάποιους ψιθύρους από τις συνομιλίες τους μέσα στη Μεσαιωνική πόλη που μας χαρίζει την φαντασία και την αυστηρότητά της τα έρημα χειμωνιάτικα βράδια, εφοδιάζοντάς μας με την ανθεκτικότητα της μνημειακής της ταυτότητας.
Καθώς ανοίγει ο καιρός θα εισβάλουν στην πόλη οι ψευδαισθήσεις να μας εκδιώξουν με κραυγές κραχτών, κραδαίνοντας αναρίθμητες ομπρελοξαπλώστρες και τα βλοσυρά τραπεζοκαθίσματα των κατακτητών.
Ο ομιλητής
Ο Φραγκίσκος Καλαβάσης είναι Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Συνεργάτης Ερευνητής Πανεπιστημίου Paris-Saclay στα πεδία της Διδακτικής Μαθηματικών και της Εκπαιδευτικής Μηχανικής. Παράλληλα με τις επιστημονικές ανακοινώσεις, το ερευνητικό και ακαδημαϊκό του έργο, έχει δημοσιεύσει από τις εκδόσεις Gutenberg τις ποιητικές συλλογές Έγχρωμες σκιές, Η ποικιλία της επανάληψης, Αινιγματικά αγγίγματα και τη συλλογή διηγημάτων Παλίνδρομα διηγήματα. Έχει διατελέσει Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής