Στις 18, και σε πολλές περιπτώσεις ξανά στις 25 Μαΐου, θα στηθούν οι κάλπες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, Θεού θέλοντος και Μιχελάκη επιτρέποντος βεβαίως. Το απίστευτο γαϊτανάκι της διάσπασης ή μη του νησιού που πιστεύαμε ότι έχει λήξει συνεχίστηκε για ακόμα μερικές μέρες με την ανεκδιήγητη τροπολογία Σηφουνάκη, ο οποίος για χάρη της Λέσβου θέλησε να πάρει στο λαιμό του και τα υπόλοιπα νησιά με πληθυσμό από 30.000 κατοίκους και πάνω.
Εάν φυσικά όπως όλα δείχνουν αποσυρθεί ή απορριφθεί η τροπολογία, αυτό θα σημάνει αυτόματα το καμπανάκι για να «φορτσάρουν» οι υποψήφιοι και στο νησί μας αφού πλέον το τοπίο θα είναι καθαρό. Εμείς λοιπόν πιστεύουμε ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να ανοίξουν από τώρα τα χαρτιά τους και να μας εξηγήσουν τι σκοπεύουν να κάνουν με τα καυτά θέματα του περιβάλλοντος που επηρεάζουν τη ζωή των πολιτών του νησιού αλλά έχουν και τρομερές επιπτώσεις στην οικονομία του τόπου που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτό.
Το αναπτυξιακό μας πλαίσιο
Τα οξύμωρα
Η αισθητική πόλεων και οικισμών μπορεί να αλλάξει με απλές κινήσεις
Να ξεκινήσουμε όμως με τα οξύμωρα που θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε σε αυτές τις εκλογές. Πρώτον, με εξαίρεση το Στ. Κουσουρνά που αποχώρησε από την εκλογική κούρσα, η συντριπτική πλειοψηφία των επικεφαλής και των συμβούλων όλων των παρατάξεων τόσο του πρώτου όσο και του δεύτερου βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης φαίνεται να θεωρούν τους εαυτούς τους πετυχημένους αφού θα επιδιώξουν την επανεκλογή τους. Τώρα πώς είναι δυνατόν να ισχύει αυτό και τα προβλήματα να παραμένουν άλυτα επί σειρά ετών και να συσσωρεύονται και νέα, αυτό μόνο οι ίδιοι μπορούν να μας το εξηγήσουν.
Το δεύτερο οξύμωρο έχει να κάνει με εκείνους που καταδικάζουν το θεσμό του Καλλικράτη και την ύπαρξη ενός δήμου στο νησί αλλά θέλουν ταυτόχρονα να είναι υποψήφιοι και μάλιστα ως επικεφαλής σχημάτων. Πώς θα ζητήσουν οι άνθρωποι αυτοί τη ψήφο των πολιτών για να υπηρετήσουν ένα θεσμό και ό,τι αυτός συνεπάγεται, στον οποίο δεν πιστεύουν, αυτό είναι πραγματικά άξιο απορίας.
Ας φυτέψουμε λουλούδια αντί για ταμπέλες
Ένα τρίτο οξύμωρο είναι το γεγονός ότι όλοι όσοι εκλέγονται, την αμέσως επόμενη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων τους γκρινιάζουν για την έλλειψη πόρων και αρμοδιοτήτων. Μόνο που αυτά είναι σαφώς γνωστά πριν από τις εκλογές. Οπότε αν κάποιοι νομίζουν ότι πραγματικά δεν υπάρχουν τα περιθώρια να ασκήσουν τις πολιτικές που αυτοί επιθυμούν, τότε ποιος είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο διεκδικούν τη ψήφο των πολιτών; Μάλιστα είναι τόσοι πολλοί αυτοί που θέλουν να εκλεγούν και ειδικά στη θέση του δημάρχου ή του περιφερειάρχη που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν πρόκειται για αφέλεια ή για εσκεμμένη παραπλάνηση των πολιτών που αποσκοπεί στο βόλεμά τους.
Πινακίδες: Μια από τις καυτές πατάτες που λίγοι θέλουν να πιάσουν
Τέλος, δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε τις απίστευτες μετακινήσεις που βλέπουμε και θα δούμε ακόμα περισσότερο τις επόμενες βδομάδες. Υποψήφιοι θα εξυμνούν επικεφαλής τους οποίους πριν μερικούς μήνες αναθεμάτιζαν. Άλλοι θα συμπράττουν με συναδέλφους τους που δεν ήθελαν ούτε να βλέπουν πριν από λίγο καιρό. Κάποιοι άλλοι θα διαχωρίζουν τη θέση τους από αυτούς με τους οποίους μέχρι χθες ήταν σε αγαστή συμφωνία και συνεργασία. Οι πολίτες με λίγα λόγια έχουν να δουν πολλές «κωλοτούμπες» κατά το κοινώς λεγόμενο.
Η παλιά γενιά
Σφαγεία: Παράδειγμα αναποτελεσματικότητας των δημοτικών αρχών
Στα μάτια όμως των πολιτών και όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση σήμερα, δε μένει καμιά αμφιβολία ότι οι περισσότεροι αιρετοί έχουν αποτύχει. Και δυστυχώς απέτυχαν όχι μόνο οι ευρισκόμενοι στην πλειοψηφία αλλά και πολλοί από αυτούς που βρέθηκαν στην μειοψηφία αφού δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στο ρόλο που τους επεφύλαξαν οι πολίτες, δηλαδή από τη μια του ελέγχου και από την άλλη της δημιουργικής κατάθεσης ιδεών και προτάσεων. Φυσικά, και για να είμαστε δίκαιοι, ο καθένας έχει το μερίδιο της ευθύνης του, μεγαλύτερο για την πλειοψηφία που έχει την ευθύνη της ηγεσίας και της διαχείρισης, μικρότερο για τη μειοψηφία που δεν έχει τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων και άσκησης πολιτικών.
Υγρά απόβλητα: Ένα ακόμα μεγάλο θέμα που ζητάει απαντήσεις
Εάν λοιπόν πάρουμε τις προεκλογικές θέσεις και διακηρύξεις και τις συγκρίνουμε με το σημερινό αποτέλεσμα σε όλους τους τομείς θα νιώσουμε πίκρα και απογοήτευση σε όλα τα επίπεδα. Τα παραδείγματα πολλά αφού τόσο οι υποδομές του νησιού, όσο και οι υπηρεσίες και η καθημερινότητα του πολίτη και του επισκέπτη βρίσκονται σε σαφώς χειρότερη μοίρα σήμερα απ’ ότι το 2010 που έγιναν οι τελευταίες εκλογές.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα κοινά ερωτήματα που έθεσε το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου και ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου στις 12/10/2010 προς του υποψήφιους δημάρχους και περιφερειάρχες για τα θέματα περιβάλλοντος. Τα ερωτήματα εκείνα είχαν να κάνουν με τη χωροταξία, τις υποδομές και το περιβάλλον, το ενεργειακό, τα απορρίμματα, το συγκοινωνιακό, το κυκλοφοριακό, την εικόνα της πόλης και των οικισμών, το αστικό και περιαστικό πράσινο, τα δάση και τις περιοχές Natura και τέλος τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Αξίζει να δείτε τις ερωτήσεις αλλά κυρίως τις απαντήσεις που υπάρχουν στον ιστότοπο του ΑΠΜ.
Και το πρόβλημα των κεραιών κινητής τηλεφωνίας είχε θέσει το ΑΠΜ
Εάν δει κανείς τις εκθέσεις ιδεών που κατατέθηκαν ως απάντηση στα ερωτήματα εκείνα και τις συγκρίνει με το τι έγινε πραγματικά τότε θα καταλάβουμε γιατί λέμε ότι αυτή η τετραετία, αλλά και πολλές προηγούμενες, έχουν στεφθεί με αποτυχία σε μεγάλο βαθμό. Άρα λοιπόν όσοι απέτυχαν δεν έχουν κανένα μα κανένα λόγο να είναι και πάλι υποψήφιοι. Εκτός των παραπάνω ένας πρόσθετος λόγος είναι ότι τα πράγματα θα είναι ακόμα πιο δύσκολα από δω και πέρα αφού οι οικονομικοί πόροι στη διάθεση της αυτοδιοίκησης, όπως ομολογούν οι πάντες, είναι μειωμένοι σε ποσοστό πάνω από 50%. Από την άλλη πλευρά το τοπίο για την νέα προγραμματική περίοδο και τους διαθέσιμους πόρους είναι ακόμα θολό και κανείς δεν μπορεί να πει με ακρίβεια ποιοι πόροι θα είναι στη διάθεση της τοπικής αυτοδιοίκησης και για ποιους σκοπούς.
Τι θα γίνει με τα αδέσποτα (;) κατσίκια;
Η νεότερη γενιά
Βλέποντας πολλούς νέους, όχι μόνο σε ηλικία, υποψήφιους, που είτε ασχολούνται για πρώτη φορά είτε μεταπηδούν σε άλλους ρόλους και πόστα, να έχουν την ίδια πολιτική συμπεριφορά και συνταγές με τους παλαιότερους, πραγματικά απογοητεύεται κανείς. Οι υποσχέσεις θα πέσουν σύννεφο όπως φαίνεται και από τους καινούργιους και στο τέλος θα μας μείνει … το σύννεφο.
Ας αρχίσουμε από τα απλά
Για να σοβαρευτούμε όμως, εάν κάτι έχουμε να ελπίζουμε, αυτό πρέπει να προέρχεται από τους νέους σε ηλικία αλλά και τους καινούργιους στην πολιτική κονίστρα. Αυτοί είναι που πρέπει να δεσμευτούν σε λίγα, ουσιαστικά και κυρίως εφικτά πράγματα που περνούν από το χέρι τους. Έχουμε κουραστεί πραγματικά να ακούμε για ζητήματα που ακόμα κι αν ήθελαν να πραγματοποιήσουν, δεν είναι μέσα στο φάσμα των αρμοδιοτήτων και δυνατοτήτων τους.
Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξουν δεσμεύσεις σε συγκεκριμένα ζητήματα και όχι εκθέσεις ιδεών γενικά και αόριστα. Για παράδειγμα μερικά ερωτήματα που ζητάνε λύσεις και απαντήσεις είναι:
Αστικά Στερεά Απορρίμματα: Σίγουρα θα απασχολήσουν και τον πρώτο και το δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης τα επόμενα χρόνια
• Διαχείριση στερεών αποβλήτων. Πώς θα επιτύχουμε μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση ολοένα και μεγαλύτερου ποσοστού αστικών απορριμμάτων; Πώς θα μπορέσουμε να φύγουμε από μια κοινωνία που θάβει ή ακόμα χειρότερα πετάει δεξιά και αριστερά τα απόβλητά της και να κινηθούμε προς την κατεύθυνση μιας κοινωνίας μηδενικών αποβλήτων; Ταυτόχρονα πρέπει να υπάρξουν λύσεις για την ανακύκλωση και των υπολοίπων μη αστικών αποβλήτων που σήμερα δεν μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά όπως λυματολάσπη, πλαστικά, οικιακές συσκευές, μπάζα, κλπ. Σε διαφορετική περίπτωση θα καταλήξουμε να πουλήσουμε και τα σκουπίδια.
• Διαχείριση υδάτινων πόρων. Πώς θα εξασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει επάρκεια και άριστη ποιότητα νερού για μας και τις επόμενες γενιές; Πώς θα διασφαλίσουμε το νερό ως δημόσιο αγαθό και όχι ως εμπόρευμα;
• Διαχείριση υγρών αποβλήτων. Το νησί πρέπει να καλυφθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ώστε τα απόβλητα αυτά να πάψουν να καταλήγουν στις θάλασσες και το υπέδαφος.
• Υποδομές. Τι σχέδιο θα υπάρξει για όλες τις βασικές υποδομές όπως λιμάνια, μαρίνες, καρνάγιο κλπ;
• Ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες. Πώς θα διαχειριστούμε όλες αυτές τις ομάδες πληθυσμού; Τι θα κάνουμε με τους Ρομά, τα άτομα με εξαρτήσεις, τους μετανάστες κλπ;
• Πράσινο και φύση. Πώς θα προφυλάξουμε το αστικό, περιαστικό πράσινο, τις δασικές και προστατευμένες περιοχές; Τι θα γίνει με τα αδέσποτα (;) κατσίκια;
• Πολιτισμός και πολιτιστική κληρονομιά. Τι σκοπεύουμε – στ΄αλήθεια – να κάνουμε για το τεράστιο πολιτιστικό απόθεμα του νησιού; Τι θα γίνει με τη Μεσαιωνική Πόλη αλλά και τα υπόλοιπα διατηρητέα κτήρια; Έχουμε τη βούληση να ολοκληρώσουμε τις υποδομές για ολόκληρη τη Μεσαιωνική Πόλη και να εφαρμόσουμε το νόμο και τον κανονισμό λειτουργίας της;
• Δημόσια και δημοτική περιουσία. Υπάρχει σχέδιο ανάδειξης, προστασίας και αξιοποίησης χωρίς η περιουσία αυτή να ξεπουληθεί όσο όσο; Η αρχή της διαδικασίας αυτής που είναι η απογραφή αυτής της περιουσίας θα γίνει επιτέλους αυτή την πενταετία; Η διεκδίκηση της περιουσίας του Δωδεκανησιακού λαού πότε επιτέλους θα αρχίσει;
• Ενεργειακό και εξοικονόμηση ενέργειας. Πώς σκέφτονται ο πρώτος και δεύτερος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης να προάγουν την ενεργειακή αποδοτικότητα και ασφάλεια; Πώς θα συνεισφέρουμε στους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους για μείωση της κατανάλωσης, αύξησης των ΑΠΕ και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου;
• Δομημένο περιβάλλον και συγκοινωνίες. Πώς απαντάμε στην υποβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος, στο κυκλοφοριακό και στις κακές συγκοινωνίες; Πώς θα λύσουμε το πρόβλημα των αστικών μετακινήσεων και της στάθμευσης (πάρκινγκ);
• Πρωτογενής τομέας. Πώς θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε τον πρωτογενή τομέα σε νέες και σύγχρονες βάσεις και να το διασυνδέσουμε με τον τουριστικό τομέα; Πώς θα μπορέσουμε να έχουμε υπεύθυνους ελέγχους για φυτοφάρμακα και άλλες επικίνδυνες ουσίες ώστε να προστατευτεί το καταναλωτικό κοινό αλλά και να έχουμε υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα για τους επισκέπτες του νησιού; Πώς θα μπορέσουμε να έχουμε περιβαλλοντικά υπεύθυνη κτηνοτροφία που να παράγει τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας;
Όλα αυτά είναι σοβαρά, και όχι τα μόνα βέβαια, ερωτήματα που πρέπει οι καινούργιοι υποψήφιοι να απαντήσουν και στα οποία έχουν αποτύχει να δώσουν απαντήσεις οι περισσότεροι από τους προηγούμενους.
Το περιβάλλον και οι εκλογές
Οι πάντες σ΄ αυτό τον τόπο μιλούν σε κάθε τόνο και με κάθε ευκαιρία για τη σημασία που έχει το περιβάλλον, οι υποδομές και η ποιότητα για την τοπική οικονομία και ειδικά για τον τουρισμό. Την επόμενη όμως των εκλογών φαίνεται ότι οι εκλεγμένοι ξεχνάνε τα όσα διακηρύττουν προεκλογικά και κάνουν ό, τι μπορούν για να πληγώσουν και να καταστρέψουν αυτό τον τόσο σημαντικό πόρο ο οποίος καλώς ή κακώς – κακώς για μας – είναι πρακτικά ο μοναδικός για το νησί μας αφού μάλιστα δεν είναι συνδεδεμένος με την πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, τουλάχιστο στο βαθμό που θα έπρεπε.
Το ‘προϊόν’ λοιπόν που πουλάμε είναι το περιβάλλον και η πολιτιστική κληρονομιά. Η απαξίωση και η υποβάθμιση αυτών είναι λογικό να οδηγήσει σε τρομερά προβλήματα. Το τίμημα της υποβάθμισης θα το πληρώσει η τοπική οικονομία και κυρίως οι μισθωτοί και οι μικροί και μεσαίοι επαγγελματίες.
Πολλοί θα πουν ότι τα νούμερα έχουν ανοδική τροχιά. Όμως να μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια μας ευνόησαν εξαιρετικά οι συγκυρίες που υπήρξαν στις γειτονικές χώρες και η διατήρηση ή ακόμα και η αύξηση του αριθμού των επισκεπτών δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι οφείλεται αποκλειστικά στις δικές μας δυνάμεις. Από την άλλη πλευρά τα νούμερα των αφίξεων πρέπει να τα βλέπουμε σε συνάρτηση με άλλους δείκτες όπως για παράδειγμα τις ποσότητες και το κόστος της διαχείρισης των αποβλήτων, στερεών και υγρών, τις εργασιακές αμοιβές και συνθήκες και γενικά την ευημερία της κοινωνίας. Σε τι ωφελεί δηλαδή να έχουμε περισσότερο κόσμο και χειρότερο επίπεδο ζωής;
Επίλογος
Τα συμπεράσματα που συνάγονται από τα παραπάνω μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
* Οι παλιοί και ειδικά οι αποτυχημένοι πρέπει επιτέλους να αφήσουν χώρο για τους νέους. Αυτό δεν είναι φυσικά απαραίτητο να γίνει απότομα αλλά μπορεί να γίνει σταδιακά. Για να μην είμαστε όμως απόλυτοι όσοι από τους παλαιότερους αισθάνονται ότι μπορούν να συνεισφέρουν, ας το κάνουν καθοδηγώντας τους νεότερους και σταδιακά επιτρέποντάς τους να αναλάβουν σημαντικούς ρόλους.
* Οι καινούργιοι στον πολιτικό στίβο θα πρέπει να αποκηρύξουν τη παλιά φιλοσοφία και να δουλέψουν σοβαρά, συστηματικά και αποτελεσματικά για να βελτιώσουν όσα μπορούν.
* Ας σταματήσουμε να υποσχόμαστε τα πάντα στους πάντες και να πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες και πράσινα άλογα. Ας περιοριστούμε σε όσα θέλουμε και μπορούμε να κάνουμε.
* Ας επιδιώξουμε επιτέλους ένα νέο ήθος στην πολιτική ζωή. Η πολιτική και οι πολιτικοί έχουν ένα σημαντικό διδακτικό ρόλο να παίξουν για τις επόμενες γενιές.
Τα Οικολογικά Ροδιακά στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους θα αρχίσουν από αυτό μήνα να καταθέτουν ερωτήματα και να ζητούν δεσμευτικές απαντήσεις από όσους υποψηφίους θέλουν ειλικρινά να δηλώσουν τι ακριβώς προτίθενται να κάνουν για την επόμενη πενταετία.
