«Οδηγός «επιβίωσης» για δασκάλους: πώς να προλάβουμε την εκδήλωση επιθετικότητας από τους μαθητές»
γράφει η Παιδοψυχολόγος Παυλίδη Σοφία, MSc
Τα προβλήματα διαγωγής είναι από τα πιο συχνά ψυχολογικά προβλήματα που συναντάμε στην παιδική ηλικία και την εφηβεία.
Υπάρχουν παιδιά και έφηβοι που χαρακτηρίζονται για την αδυναμία ή την απροθυμία τους να ακολουθήσουν κανόνες συμπεριφοράς, ξεκινώντας μέσα από την οικογένεια και στη συνέχεια στον χώρο του σχολείο.
Δεν χρειάζεται κάποιος να είναι ειδικός για να καταλάβει ότι ευκολότερη από την θεραπεία των διαταραχών διαγωγής στην παιδική ή εφηβική ηλικία, είναι η πρόληψή τους, τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο. Σε περίπτωση που η επιθετικότητα είναι ήδη χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς ενός παιδιού, τότε η διαχείριση του προβλήματος αυτού μόνο από τους εκπαιδευτικούς θεωρείται μονομερής και ελλιπής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, χρειάζεται η συμμετοχή τόσο των γονέων όσο και κάποιου ειδικού ώστε να υποχωρήσει το σύμπτωμα.
Παρακάτω παραθέτω κάποιες κατευθυντήριες γραμμές προς δασκάλους και καθηγητές για την πρόληψη εκδήλωσης διαταραχών στην συμπεριφορά των παιδιών που έχουν στην τάξη.
1. Να διατηρείτε δεσμούς στοργής και σεβασμού με τους μαθητές σας
Αυτό είναι μάλλον αυτονόητο. Όση περισσότερη στοργή υπάρχει σαν θεμέλιο για τις τακτικές πειθαρχίας που θα εφαρμόσετε στους μαθητές σας, τόσο περισσότερο θα προσέξουν οι μαθητές αυτά που θα τους πείτε.
2. Διαλέξτε προσεκτικά τους κανόνες σας
Είναι σημαντικό να είστε σίγουροι ότι οι μαθητές σας ξέρουν ποιοι είναι οι κανόνες και οι περιορισμοί της τάξης και σε τι αποβλέπουν από την αρχή της σχολικής χρονιάς. Οι κανόνες είναι πιο αποτελεσματικοί όταν είναι σχετικά απλοί, δίκαιοι, κατανοητοί και εφαρμόζονται σταθερά από όλη την σχολική κοινότητα, ώστε τα παιδιά να ξέρουν ακριβώς τι θα συμβεί αν τους παραβούν.
3. Να είστε συνεπείς και επίμονοι
Όταν διδάσκετε ή υπενθυμίζετε στους μαθητές σας να διακρίνουν ανάμεσα στο σωστό ή το λάθος, το λογικό ή το παράλογο, είναι σημαντικό να είστε συνεπείς. Εύκολα μπορεί να τους δημιουργηθεί σύγχυση, όταν για παράδειγμα «τιμωρούνται» για τον τρόπο που συμπεριφέρονται σήμερα, και αύριο για την ίδια συμπεριφορά δεν έχουν κάποια αντίστοιχη αρνητική συνέπεια.
4. Να ερμηνεύετε τους κανόνες δίνοντας λογικές εξηγήσεις
Το να δίνονται εξηγήσεις είναι ζωτικής σημασίας για την εξέλιξη του παιδιού. Είναι πολύ σημαντικό να συζητάτε με τα παιδιά γιατί πρέπει να υπάρχουν κανόνες, σε τι σκοπούς αποβλέπουν και τι θα συνέβαινε αν ο καθένας συμπεριφερόταν όπως ήθελε.
5. Να δίνετε στα παιδιά υπευθυνότητες
Ο καλύτερος τρόπος για να πάρουν μερικά «μαθήματα» τα παιδιά είναι να τους ζητηθεί να τα διδάξουν σε κάποιον άλλο. Για παράδειγμα, χωρίς να υποκαθιστούν τον ρόλο του δασκάλου, η ανάληψη καθηκόντων «βοηθού» σας μέσα στην τάξη, είναι ένας ωραίος τρόπος να βοηθήσετε το παιδί να αναπτύξει κοινωνική ευαισθησία, συναισθηματική ωριμότητα και υπευθυνότητα στην τήρηση κανόνων.
