Οι ξυλόσομπες είναι από τα πιο γνωστά μέσα για να κρατήσεις το σπίτι σου ζεστό τους χειμερινούς μήνες. Μπορεί να είναι μια μοντέρνα και οικονομική επιλογή για θέρμανση, όμως οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι κρύβουν έναν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία σου: αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα και άλλων σοβαρών ασθενειών.
Τι είναι τα PM2.5 και πώς επηρεάζουν την υγεία σου;
Οι ξυλόσομπες παράγουν μικροσκοπικά σωματίδια που ονομάζονται PM2.5. Αυτά τα σωματίδια είναι τόσο μικρά που δεν μπορούν να φιλτραριστούν από τη μύτη ή τους πνεύμονές μας, οι οποίοι είναι σε θέση να φιλτράρουν μεγαλύτερα σωματίδια όπως η γύρη. Τα PM2.5 μπαίνουν στον οργανισμό και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες, όπως καρκίνο του πνεύμονα και καρδιοπάθειες.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα κατά 8%, ενώ η θνησιμότητα από την ασθένεια αυξάνεται κατά 11%. Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος. Έτσι, αν χρησιμοποιείς την ξυλόσομπά σου για περισσότερο από 30 μέρες τον χρόνο, ο κίνδυνος να αναπτύξεις καρκίνο του πνεύμονα μπορεί να αυξηθεί έως και 68%!
Οι ειδικοί επισημαίνουν τον κίνδυνο για την υγεία
Ο Δρ. Suril Mehta, συν-συγγραφέας μιας μελέτης που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Υγειονομικών Επιστημών των ΗΠΑ, υπογραμμίζει ότι “η μελέτη μας δείχνει ότι ακόμη και η περιστασιακή χρήση ξυλόσομπας ή τζακιού μπορεί να συμβάλει στον καρκίνο του πνεύμονα σε πληθυσμούς όπου η χρήση ξύλου για θέρμανση δεν είναι η κύρια πηγή θέρμανσης”. Η έρευνα αυτή παρακολούθησε πάνω από 50.000 Αμερικανούς και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συχνή χρήση ξυλόσομπας αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, ιδιαίτερα στις γυναίκες.
Ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα και τα στοιχεία της Βρετανίας
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κατάσταση είναι εξίσου ανησυχητική. Σύμφωνα με νέα έρευνα του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Σπουδών, οι ξυλόσομπες αποτελούν πλέον την κύρια πηγή ρύπανσης με PM2.5 στη χώρα, ευθύνονται για το 29% των εκπομπών αυτών των τοξικών σωματιδίων. Τα σωματίδια αυτά εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία, ενώ αποτελούν βασική αιτία για τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο του πνεύμονα. Ειδικοί προειδοποιούν ότι η καύση ξύλου στο σπίτι, ακόμη και σε περιορισμένες ποσότητες, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την υγεία, ειδικά σε περιοχές με ήδη υψηλή ρύπανση.
Πόσο επικίνδυνη είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση από ξύλο;
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η καύση ξύλου για θέρμανση συνεισφέρει σε ποσοστό 29% στις εκπομπές PM2.5 στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ περίπου το 75% των εκπομπών από την οικιακή καύση προέρχονται από ξυλόσομπες. Οι ειδικοί λένε ότι οι τοξίνες που εκπέμπονται από την καύση ξύλου είναι “αόρατοι δολοφόνοι”, καθώς δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι και εισέρχονται εύκολα στο σώμα, προκαλώντας βλάβες στα όργανα και τον εγκέφαλο. Ο Δρ. Σουρίλ Μέχτα από την αμερικανική μελέτη προειδοποιεί ότι ακόμα και η περιστασιακή χρήση ξυλόσομπας μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του πνεύμονα.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Οι ειδικοί ζητούν αυστηρότερα μέτρα για τον περιορισμό της καύσης ξύλου στις πόλεις και τη στροφή σε πιο ασφαλείς πηγές θέρμανσης. Μάλιστα, ο Ρομπ Κάμερον, εκπρόσωπος της Βασιλικής Εταιρείας Παιδιατρικής και Υγειονομικής Υγείας, ζήτησε να υιοθετηθεί νόμος που να καταργεί σταδιακά τις ξυλόσομπες στις αστικές περιοχές. Το σχέδιο αυτό, γνωστό ως “Νόμος της Έλλα”, αναφέρεται στη νεαρή Έλλα Ρόμπερτα Άντο Κίσι Ντεμπράχ, η οποία πέθανε το 2013 από αναπνευστικά προβλήματα που συνδέονταν με την ατμοσφαιρική ρύπανση στην περιοχή που ζούσε.