Σε μια ιστορικά πρωτοφανή και άκρως αμφιλεγόμενη απόφαση προχώρησε η Αίγυπτος, καθώς ανακοίνωσε την αναστολή λειτουργίας της Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, του αρχαιότερου εν ενεργεία χριστιανικού μοναστηριού στον κόσμο, με σκοπό τη μετατροπή του σε μουσείο.
Η κίνηση αυτή προκαλεί διεθνές σοκ και εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την παραβίαση θρησκευτικών ελευθεριών, σε μια περιοχή που αποτελεί παγκόσμιο πνευματικό και πολιτισμικό σύμβολο για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό.
15 αιώνες αδιάλειπτης παρουσίας στο Σινά
Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α΄, στη σκιά του Θεοβάδιστου Όρους. Παρά τις πολλές ιστορικές προκλήσεις –από αραβικές επιδρομές μέχρι πολιτικές αναταραχές– η Μονή συνέχισε να λειτουργεί χωρίς διακοπή για πάνω από 1.400 χρόνια, αποτελώντας καταφύγιο πίστης, γραμμάτων και πολιτισμού.
Η σημερινή απόφαση οδηγεί στο τέλος μιας αδιάκοπης μοναστικής ζωής και θέτει σε κίνδυνο ένα μνημείο ανυπολόγιστης θρησκευτικής, ιστορικής και πολιτισμικής αξίας.
Υφαρπαγή περιουσίας – Δικαστική διαμάχη από το 2014
Η δικαστική διαμάχη, που οδήγησε στη σημερινή εξέλιξη, ξεκίνησε το 2014, όταν την εξουσία στην Αίγυπτο κατείχε η Μουσουλμανική Αδελφότητα. Αν και έκτοτε υπήρξαν πολιτικές εναλλαγές και διαβεβαιώσεις περί σεβασμού του καθεστώτος της Μονής, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ανατροπή κάθε προηγούμενης δέσμευσης.
Με βάση την απόφαση, το μοναστήρι μετατρέπεται σε μουσείο, ενώ η περιουσία του περνά στα χέρια του αιγυπτιακού κράτους.
Σφοδρή αντίδραση από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος εξέδωσε σκληρή δήλωση, κάνοντας λόγο για “βίαιη καταπάτηση των ανθρωπίνων και θρησκευτικών ελευθεριών”. Επισήμανε ότι η απόφαση αυτή αναιρεί το πνευματικό, λατρευτικό και πολιτιστικό έργο της Μονής, και προειδοποίησε πως πρόκειται για “μια ακόμη ιστορική άλωση” για την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό.
«Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται… Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος καλεί την ελληνική κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να προβούν σε άμεσες ενέργειες για την αποκατάσταση της κανονικής τάξης, ενώ απευθύνει διεθνή έκκληση για την υπεράσπιση των θρησκευτικών ελευθεριών.
Ολόκληρη η δήλωσή του:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδοσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.
Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω, τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»
Η αντίδραση της κυβέρνησης
Για το θέμα τοποθετήθηκε και η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, λέγοντας πως η Αθήνα αναμένει την αποστολή της δικαστικής απόφασης, ενώ σημείωσε πως υπήρξε και επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών με τον Αιγύπτιο ομόλογό του για το θέμα.
«Οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία, η οποία θα διασφαλίζει τον ιερό Ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής. Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου που εξεδόθη χθες», τόνισε η κ. Ζωχιού και συνέχισε:
«Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».
Μαρινάκης για Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά: Αναμένουμε από την Αίγυπτο να τηρήσει τα συμφωνηθέντα
«Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα», διαμηνύει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, αντιδρώντας στην απόφαση Αιγυπτιακού δικαστηρίου να κλείσει η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης της Μονής Σινά.
«Σχετικά με την Μονή Αγίας Αικατερίνης της Μονής Σινά, ο Έλληνας Πρωθυπουργός παραμένει στην δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για την διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών. Όταν γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και αξιολογηθεί σχετικά, θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση. Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα», σημείωσε χαρακτηριστικά, σε ανάρτησή του στα social media.
