Ο τάφος της Αμφίπολης συνεχίζει να μας εκπλήσσει και τα ευρήματα, όπως αυτό που ανακαλύφθηκε χθες, προκαλούν παγκόσμιο θαυμασμό. Προκαλούν όμως και πολλά ερωτήματα ή γεννούν μυστήρια. Είναι όντως το κεφάλι της Σφίγγας αυτό που ανακαλύφθηκε από τις ανασκαφές χθες; Κάποιοι λένε πώς δεν ταιριάζει στην ανατολική Σφίγγα. Πώς και γιατί βρέθηκε εκεί που βρέθηκε; Απαντήσεις ακόμη δεν υπάρχουν, αλλά οι αρμόδιοι των ανασκαφών δεσμεύονται πώς θα δώσουν όταν έρθει η ώρα…
Το κεφάλι στη Σφίγγας που βρέθηκε λίγο πίσω απ’ τη θύρα του τάφου αναπαριστά ένα πανέμορφο γυναικείο πρόσωπο. Η γυναικεία μορφή είναι όσο γλυκιά και όμορφη όσο είναι και εκείνη της Καρυάτιδας που βρέθηκε πίσω απ’ τις Σφίγγες.
Κάπου εδώ ξεκινάει το πρώτο μυστήριο. Οι Σφίγγες έχουν συνήθως πρόσωπο βλοσυρό, συνήθως το βλέμμα και το πρόσωπό τους έχουν μια “παγωμάρα” που ταιριάζει στο ρόλο τους. Είναι φύλακες τάφων και ιερών, έχουν ανάλογο ύφος. Αυτή εδώ μοιάζει να έχει ένα πρόσωπο που χαμογελάει ελαφρά. Άλλοι μάλιστα “βλέπουν” απλά μια θλίψη. Με λίγα λόγια πρόσωπο Σφίγγας δεν θυμίζει.
Δεν έλειψαν και εκείνοι που ενέταξαν το πρόσωπο της Σφίγγας στο υπόλοιπο μυστήριο κάνοντας λόγο για … “Τζοκόντα” και αναρωτιούνται γιατί ο αρχαίος κατασκευαστής επέλεξε να βάλει μια τόσο όμορφη κεφαλή με τόσο ωραία μαλλιά και λαιμό σε ένα κατά τα άλλα θηρίο που έχει το ρόλο φύλαξης και αποτροπής εισβολής στον τάφο;
Εάν κάποιος έσπασε την κεφαλή, την αποκόλλησε βίαια από τη θέση της γιατί δεν υπάρχουν φθορές; Τα ερωτήματα πολλαπλασιάζονται.
Μήπως δεν ήταν ανθρώπινο χέρι αλλά φυσική η καταστροφή; Μια πλημμύρα ή ένας σεισμός και στη συνέχεια κάποιοι προσπάθησαν να σώσουν το υπόλοιπο μνημείο πακτώνοντάς το;
Ωστόσο δεν είναι αυτά τα μόνα ερωτήματα. Η ανασκαφή όπως περιγράφουν οι αρχαιολόγοι έχει προχωρήσει αρκετά. Έχει αφαιρεθεί μεγάλο μέρος των χωμάτων αλλά κανείς δεν έχει πει το παραμικρό για το τι είδαν μετά τη θύρα οι αρχαιολόγοι. Οι αρχαιολόγοι τηρούν σιγή ιχθύος ή μάλλον συμπεριφέρονται ως Σφίγγες.
