Βρίσκοντας το δρόμο για το μοναστήρι
Τη στιγμή που όλοι χαρακτηρίζουν τη Ρόδο σαν ένα καλοκαιρινό προορισμό γεμάτο παραλίες και δρόμους σφιγμένους από ζωή, θα σας δείξουμε μιαν άλλη διαδρομή. Μια διαδρομή χαραγμένη ανάμεσα σε ένα καταπράσινο βουνό, γεμάτη εικόνες και ήχους της φύσης που σε συνοδεύουν καθώς ανηφορίζεις για την Ιερά Μονή της Παναγίας Υψενής.
Φεύγεις νοτιοανατολικά της Ρόδου, 50 χλμ μακριά από την πόλη να συναντήσεις το χωριό της Λάρδου με κατεύθυνση προς την Ιστορική Λίνδο. Ψηλά στην πλαγιά του βουνού βρίσκεται κρυμμένο το μοναστήρι της Παναγίας Υψενής, το οποίο η φύση γενναιόδωρα περιβάλλει.
«Ω Παναγιά μου Υψενή, που ‘σαι στα ψηλώματα» της σιγότραγουδούν οι λαϊκοί, στίχος που φανερώνει και το ύψος της τοποθεσίας, καθώς υποδηλώνει και την προέλευση της ονομασίας της, «Υψενή». Μια δεύτερη εκδοχή για το προσωνύμιο της Παναγίας, «Γυψενή» προέρχεται από τα στρώματα γύψου που υπάρχουν στην περιοχή.
Στα μέσα του 19ου αι. φανερώνει τη χρονολογία κτήσης της Μονής, μια επιγραφή που βρίσκεται στην είσοδο του Ιερού Ναού. Γύρω στα 1855, από τον Όσιο Μελέτιο, κτήτορα της μονής. Το μοναστήρι έχει μια ιστορική διαδρομή, που ρέει στο πέρασμα των χρόνων και αναδύεται από ιστορικά στοιχεία όπως ένα βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε στη Βενετία με ημερομηνία έκδοσης 1852. Η Παναγία Υψενή, στάθηκε τόπος ίασης για κάποιο Χριστιανό, ο οποίος αφιέρωσε στη χάρη της αυτό το βιβλίο μετά από επίσκεψη του στη Μονή και συνάντησης του με τον Ηγούμενο Μελέτιο: «Εν τω χιλιοστώ οκτακοσιοστώ εννεάτω έτει, διέτρεξα εις την Μονήν ταύτην, σχεδόν ένα μήνα κατά μήνα Δεκέμβριον αναρρώσας νόσον ευάρεστα και λαβών πολλάς επιδεξιώσεις παρά Μελετίου. Χατζημιχαήλ Λαχανάς, Σάμιος διδάσκαλος». Σε αυτό το σημείο υπάρχει μια αναντιστοιχία στην ημερομηνία της επιγραφής του εσωτερικού του ναού και των χειρόγραφων εγγράφων.
Ο Όσιος Μελέτιος γεννήθηκε στο χωριό της Λάρδου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Βαπτίστηκε με το όνομα Εμμανουήλ και αφιέρωσε τη ζωή του στην αγάπη του για το Θεό και την προσευχή. Πορεύθηκε γνωρίζοντας λίγα γράμματα, μα έχοντας οδηγό την καθαρότητα και την αγνότητα της ψυχής του.
Κύρια του ασχολία ήταν η βοσκή των ζώων στις ερημικές περιοχές της Λάρδου, την οποία συνδύαζε με την προσευχή και την μοναχική περισυλλογή. Σε μια από τις καθημερινές του εξορμήσεις, οραματίστηκε το σημείο που βρισκόταν η εικόνα της Παναγίας Υψενής, στη ρίζα ενός δέντρου.
Το όραμα αυτό και η καθοδήγηση της Παναγίας, τον ώθησαν να ακολουθήσει την μοναχική ζωή. Στο μέρος όπου του υποδείχθηκε η εικόνα, έχτισε τον Ιερό Ναό, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Έτσι χειροτονήθηκε από τον τότε μητροπολίτη, Ηγούμενος της Μονής.
Έζησε αυστηρά ασκητική ζωή, αποσυρόμενος σε ένα σπήλαιο και συνάμα, στάθηκε αρωγός των χριστιανών στους δύσκολους τότε καιρούς, ενδυναμώνοντας την πίστη τους. Επίσης, είχε λάβει το Θείο χάρισμα να θεραπεύει ασθενείς και να ξεκουράζει πνευματικά βασανισμένες ψυχές.
Με τη στάση του και την θρησκευτική του δράση, έγινε μισητός από τους Τούρκους και συκοφαντήθηκε. Τελικώς, απέδειξε την αθωότητα του ενώπιον του Μητροπολίτη και εξέπνευσε. Τιμήθηκε ως Άγιος από τους Χριστιανούς και τα λείψανα του, τα οποία ευωδιάζουν συνεχώς, έχουν μοιραστεί σε διάφορους τόπους, όπως και στην Ιερά Μονή Υψενής. Η μνήμη του Οσίου τιμάται στις 12 Φεβρουαρίου. Από εκείνα τα χρόνια, στο μοναστήρι έχει διασωθεί και φυλαχτεί πλούτος κειμηλίων.
Στον Ιερό Ναό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, προσέρχονται καθημερινά δεκάδες προσκυνητές με ευλάβεια ευχαριστώντας τόσο για την άπλετη προσφορά της αδελφότητας, όσο και για την ξεκούραση και γαλήνη που τους χαρίζει η Μεγαλόχαρη. Σήμερα στο μοναστήρι εγκαταβιώνουν 15 μοναχές υπό την πνευματική καθοδήγηση της νέας καθ’ηγουμένης της Μονής Μαριάμ Μοναχής, προηγουμένης Ευγενίας Μοναχής. Ιδρυτής της αδελφότητας υπήρξε ο νυν Μητροπολίτης Ν.Ζηλανδίας κ. Αμφιλόχιος Τσούκος. Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 22 Αυγούστου, στα εννιάμερα της Παναγίας.
Ένα ακόμα αξιόλογο έργο της μονής, είναι οι εκκλησιαστικές κατασκηνώσεις θηλέων, οι οποίες φιλοξενούνταν από το 1996 μέχρι και πέρυσι στο χώρο του μοναστηριού. Σε αυτές συμμετέχουν παιδιά από την Ελλάδα , την Κύπρο, αλλά και από διάφορα ιδρύματα του εξωτερικού, στα οποία δίνεται η δυνατότητα για δυο εβδομάδες την καλοκαιρινή περίοδο να βιώσουν το εκκλησιαστικό περιβάλλον κοντά στις μοναχές της μονής και τις ομαδάρχισσες τους. Τις δυο αυτές εβδομάδες, τα παιδιά μαθαίνουν να συμβιώνουν με συνέπεια, με ευλάβεια, με προσευχή, να ανταποκρίνονται στα καθήκοντα τους, να συνυπάρχουν με ξένους λαούς αδελφικά, αλλά και να διασκεδάζουν με αθώα παιχνίδια και τραγούδια που η καθημερινότητα ξεχνάει να τους μάθει.
Συναισθηματικά πλέον δεμένοι με το μαγευτικό χώρο του Ιερού Ναού , τον επισκέπτονται οι πιστοί –ενήλικες και νέοι- νιώθοντας παρηγοριά, αντλώντας δύναμη και κουράγιο για να πορευτούν στον δικό τους αγώνα. Έχουν συνδυάσει με την ατμόσφαιρα της Υψενής σκέψεις, όνειρα, μνήμες που ενδυναμώνουν την πίστη και συντείνουν στην πνευματική ανάταση της ψυχής τους!
Πέρα όμως από τη μαγεία του φυσικού τοπίου και τη φιλοξενία των μοναζουσών, λόγοι μεγάλης προσέλευσης πιστών, υπάρχει κάτι το πιο δυνατό που επιτρέπει στον επισκέπτη της μονής να νιώσει δέος και συγκίνηση όσο βρίσκεται εκεί. Νιώθει την ηρεμία που διαχέεται στον τόπο αυτό και απολαμβάνει τη σπουδαιότητα και το μεγαλείο του πιο απλού, του καθημερινού: τη λάμψη του ήλιου, το απαλό αεράκι, τα πανύψηλα πεύκα, το κελάρυσμα του ποταμού με τα τρεχάμενα νερά, τη μυρωδιά των λουλουδιών… Είναι η Χάρη της Παναγίας και του Οσίου Μελετίου
