Με αφορμή το δυσάρεστο γεγονός της λιποθυμίας μικρού παιδιού στο νησί μας, γεννώνται πολλά και ποικίλα ερωτήματα αλλά και διαπιστώσεις που απαιτούν απαντήσεις και λύσεις ταυτόχρονα. Δεν μπορεί να είμαστε αμέτοχοι ή να εθελοτυφλούμε. Ωστόσο βρίσκω αληθινά παρήγορο το γεγονός, ότι η κοινή γνώμη δεν αναλώθηκε σε καυγάδες για το αν το 9χρονο παιδί στη Ρόδο λιποθύμησε όντως από την πείνα. Η είδηση για τη λιποθυμία του παιδιού στο νησί αντί για καυγάδες προκάλεσε αμηχανία. Και υπάρχουν πολλά παιδιά που υποσιτίζονται και οικογένειες που πεινούν και τα βγάζουν πολύ δύσκολα πέρα, δεδομένου ότι εργάζονται στην τουριστική αλυσίδα, η οποία έχει πληγεί από την υγειονομική κρίση. Προσωπικά και χωρίς ίχνος λαϊκισμού, επισκέφτηκα τη μητέρα και έχω αντίληψη της κατάστασης.
Στόχος της παρούσας παρέμβασης μου, είναι να επισημάνω την ανάγκη η κοινωνία, όλοι εμείς, να κινητοποιηθούμε, για να προετοιμαστούμε γι αυτό που θα έρθει, άσχετα αν για την ώρα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την έκταση του προβλήματος.
Το γεγονός ότι η ξενοδοχοϋπάλληλος και μητέρα δύο ανηλίκων στη Ρόδο έμεινε χωρίς εισόδημα είναι το ένα θέμα. Το δεύτερο σοβαρό θέμα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι το γιατί δεν αναζήτησε βοήθεια σε κάποια από τις δομές που λειτουργούν στο νησί μας. Υπάρχει αυτή η δυνατότητα στη Ρόδο. Δεν το γνώριζε ή μήπως (κάτι που είναι το πιο πιθανό) ντρεπόταν να ζητήσει βοήθεια; Επαναλαμβάνω ότι είναι τραγικό το ότι λιποθύμησε ένα παιδί. Εξίσου τραγικό και ίσως ακόμα πιο τραγικό όμως είναι ότι η μητέρα του δεν ήξερε πως να ζητήσει βοήθεια. Δεν πρέπει να έχουμε την αξίωση από τους ευάλωτους να δώσουν οι ίδιοι λύση στο πρόβλημά τους γιατί αν μπορούσαν να το κάνουν δεν θα βρίσκονταν σε δύσκολη θέση. Το βασικό πρόβλημα που πρέπει να λυθεί είναι ο τρόπος με τον οποίο κάθε συμπολίτης μας, που βρίσκεται σε δύσκολη θα μπορέσει να ζητήσει βοήθεια χωρίς να πληγεί η αξιοπρέπειά του.
Γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα. Όλοι ευχόμαστε να μην έχει μεγάλη έκταση και ένταση. Όμως κάποιοι ήδη είναι ευάλωτοι. Και βέβαια δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το Κράτος.
Και εδώ υπάρχει ο εθελοντισμός. Η ανάδειξή του προάγει την ιδέα της συλλογικής ενέργειας μέσω των κοινών στόχων και της αλληλεπίδρασης, καθώς και την ιδέα της εθνικής ομοψυχίας. Ενδεικτικά μερικές από τις δράσεις του δύνανται να αφορούν την υγεία και την κοινωνική φροντίδα, την υποστήριξη των ευπαθών ομάδων και των ΑμΕΑ, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την βοήθεια προς τους επισκέπτες της Χώρας μας, τις ανθρωπιστικές παρεμβάσεις σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτή της Πανδημίας του Κορωνοϊού, καθώς και την δημιουργία ενός Εθνικού Δικτύου Πόλεων.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να κινητοποιηθεί άμεσα. Μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή του Υπουργείου Εσωτερικών, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Με τη δύναμη των πολιτών, η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να κινητοποιηθεί, όχι για να οργανώσει συσσίτια και ουρές αναξιοπρέπειας, αλλά για να στηρίξει τους συμπολίτες μας διακριτικά, ανθρώπινα, όπως αρμόζει σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.
Θεωρώ ύψιστο στόχο, να δημιουργηθεί ένα ευρύ δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης στη Ρόδο, ένας κόμβος κοινωνικής αλληλεγγύης. Μην λησμονούμε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνας το 2000, ανέδειξε την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και την εξάλειψη της φτώχειας, μαζί με τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, σε κεντρικά στοιχεία του εκσυγχρονισμού του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και σε θεμελιώδεις στόχους της Στρατηγικής της Λισσαβόνας. Τα παραπάνω αποτελούν και τους τρεις κεντρικούς άξονες της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Ωστόσο η πραγματικότητα είναι άλλη!
Με ενωμένες τις δυνάμεις ο Δήμος Ρόδου ,θα πρέπει να στοχεύσει στην αναζήτηση προγραμμάτων στα πλαίσια μιας αναπτυξιακής στρατηγικής, για ανάπτυξη-απασχόληση-κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ στην προσπάθεια για την επίτευξη υψηλών επιπέδων κοινωνικής συνοχής να συμβαδίζει και να ενισχύει την προσπάθεια για οικονομική μεγέθυνση-ανταγωνιστικότητα-καινοτομία.
Στα πλαίσια των τοπικών δράσεων κοινωνικής ένταξης για ευάλωτες ομάδες, στόχος πρέπει να είναι η προώθηση της κοινωνικής συνοχής, η οποία κρίνεται απαραίτητη για την ανάπτυξη στοχευμένων δράσεων ολοκληρωμένου χαρακτήρα, που απευθύνονται σε συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Ως ευπαθείς κοινωνικές ομάδες θεωρούνται :
- Οι μακροχρόνια άνεργοι άνω των 45 ετών με χαμηλά τυπικά προσόντα. Μακροχρόνια άνεργοι νοούνται τα άτομα που δεν έχουν εργαστεί για διάστημα περισσότερο των 12 μηνών
- Οι αρχηγοί Μονογονεϊκών Οικογενειών. Νοούνται τα άτομα που διαβιούν ως ένας γονέας χωρίς σύζυγο ή σύντροφο (λόγω χηρείας, διάζευξης, ανύπαντρες μητέρες) και τα οποία έχουν την ευθύνη για ένα τουλάχιστο ανήλικο.
- Οι οικογένειες και άτομα (ηλικιωμένοι – παιδιά) σε κατάσταση αλλά και τα απειλούμενα από φτώχεια. Νοούνται τα άτομα που το εισόδημά τους ανέρχεται στο ποσό των 6.591€ ετησίως ενώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες
- Τα άτομα με αναπηρίες.
- Τα άτομα με πολιτισμικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες.
Στις δράσεις πρέπει να εντάσσονται:
- Η προώθηση της κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.
- Η αξιοποίηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας για την ένταξη τους στην αγορά εργασίας.
- Η βελτίωση της πρόνοιας για όσους χρήζουν βοήθειας(κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά εστιατόρια, σίτιση μαθητών ,πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι, αύξηση θέσεων στους παιδικούς σταθμούς).
- Η ανάπτυξη δράσεων οριζόντιου χαρακτήρα , παροχή συμβουλευτικών – υποστηρικτικών υπηρεσιών για την εμψύχωση – ενδυνάμωση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και τη διασύνδεσή τους με εργασιακά περιβάλλοντα.
- Η δικτύωση φορέων που παρέχουν συμβουλευτική, επαγγελματικό προσανατολισμό και υπηρεσίες προώθησης στην απασχόληση ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.
- Ο σχεδιασμός και υλοποίηση εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης και συμβουλευτικής.
Ο στόχος από τις παρεμβάσεις είναι η κοινωνική και εργασιακή ένταξη/επανένταξη ατόμων ευπαθών ομάδων του πληθυσμού που βιώνουν κοινωνικό αποκλεισμό, η πρόληψη του κινδύνου κοινωνικοοικονομικού αποκλεισμού για κατηγορίες ατόμων που προέρχονται ή μεταπίπτουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, η άμβλυνση της κατάστασης φτώχειας σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, και η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της κοινωνικής συνοχής των ατόμων που χρήζουν βοήθειας και η ενίσχυση της απασχολησιμότητας τους.
Ζούμε σε σύγχρονη κοινωνία. Αν θέλουμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι και ως Έλληνες, ας επιδείξουμε το βασικό χαρακτηριστικό της παράδοσής μας στους αιώνες: τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του πολιτισμού μας. Να κινητοποιηθούμε όλοι. Λύσεις υπάρχουν. Οι συμπολίτες μας, μας χρειάζονται.
Δημήτρης Γ. Κρητικός
Γιατρός πνευμονολόγος
Επικεφαλής παράταξης «Ρόδος Αξιών» Δήμου Ρόδου
Πρώην Δήμαρχος Καμείρου Ρόδου