Κρίσιμα ερωτήματα για το τελικό κλείσιμο της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου έθεσε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου Δημήτρης Γάκης στο Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γ. Προβόπουλο, την Πέμπτη 16.01.14 στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
*****
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της τοποθέτησης του Δ. Γάκη και η απάντηση του κ. Γ. Προβόπουλου στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής:
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΚΗΣ: «… Θα επικεντρωθώ στο θέμα των συνεταιριστικών τραπεζών, θέτοντας υπ’ όψιν της επιτροπής δύο στοιχεία. Το πρώτο: Είπατε κύριε Διοικητά, ότι ανεβάσατε το δείκτη της κεφαλαιακής επάρκειας για το ΤΤ στο 10% γιατί έτσι μπορούσε να εξυπηρετηθεί. Δεύτερο στοιχείο που θα ήθελα να κρατήσουμε, είναι ότι σημερινά δημοσιεύματα στο τύπο αναφέρουν ότι το ποσό του ορίου του 20% της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης ακυρώνεται και πάμε στο 100%. Αυτό αλλάζει τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των συστημικών τραπεζών; Επομένως έτσι δεν θα χρειαστούμε καινούρια ενίσχυση, «αιμοδοσία»;
Ας συζητήσουμε για τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου. Στις 9 Δεκεμβρίου του 2013 υπογράψατε το κλείσιμο της συνεταιριστικής τράπεζας Δωδεκανήσου. Η συνεταιριστική τράπεζα Δωδεκανήσου έχει 22.680 μεριδιούχους με την αξία μεριδίων να ανέρχεται στα 31 εκατ. ευρώ. Μη ανανέωση δανείων 265 εκατ. ευρώ. Αυτά τα στοιχεία και μόνο δείχνουν ότι η τοπική οικονομία μπαίνει σε μία τεράστια δοκιμασία και αβεβαιότητα. Να δούμε τα χρηματοοικονομικά στοιχεία της τράπεζας και τα αποτελέσματα αυτής της απόφασης που λάβατε. Καταθέσεις της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, 255.137.000 ευρώ. Τιμή αγοράς της Συνεταιριστικής τράπεζας Δωδεκανήσου 2,1% των καταθέσεων, δηλαδή, 5.371.877 ευρώ. Προσωρινός υπολογισμός της περιουσιακής αποτίμησης των περιουσιακών στοιχείων, αξία των μεταβιβαζόμενων στοιχείων του ενεργητικού, 6.188.546 ευρώ. Στοιχεία παθητικού 255 εκατ. ευρώ και κάτι. Τη διαφορά των 249 εκατ. καλείται να την καλύψει με χρηματοδότηση από το υστέρημα του ελληνικού λαού το ΤΧΣ προς την Alpha Bank που πήρε τη τράπεζα. Εκτός από αυτά, δεν έχουν μεταβιβαστεί ακόμα τα ποσά των μεριδιούχων που κατατέθηκαν για τη τελευταία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που ανέρχονται περίπου σε 5 εκατ. ευρώ. Μπορείτε να μου πείτε πού βρίσκονται αυτά τα λεφτά; Είναι ακόμα στη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου; Έχουν πάει στην Alpha Bank, αλλά δεν δίνονται στους μεριδιούχους; Η τοπική κοινωνία είναι σε αναβρασμό και ανησυχεί για την τύχη αυτών των χρημάτων. Αυτό το ποσό των 5 εκατ. ευρώ από μόνο του έφτανε για την αγορά της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, δηλαδή, αν σήμερα τα 5 εκατ. που προήλθαν από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου δεν αποδοθούν στους δικαιούχους, είναι το ποσό με το οποίο ουσιαστικά η Alpha Bank, αγόρασε τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου, δηλαδή την πήρε τζάμπα. Γεννάται πολύ μεγάλος προβληματισμός για την απόφαση σας. Θα δοθούν 249 εκατ. ευρώ από το ΤΧΣ στην Alpha Bank και ταυτόχρονα ξεπουλήσατε μια τράπεζα η οποία ήταν αναπτυξιακό εργαλείο για την περιοχή μας και τη πουλήσαμε σχεδόν δωρεάν, αφού η τιμή πώλησης είναι ίση με τη αξία του ποσού της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, χρήματα τα οποία κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα αποδοθούν στους μεριδιούχους. Και πάντως, η τιμή πώλησης της τράπεζας είναι μικρότερη από την αξία των περιουσιακών της στοιχείων.
Είναι απόφαση οικονομική αυτή που λάβατε για τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου; Και εν πάση περιπτώσει, γιατί δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν ότι στη διαχείριση των Συνεταιριστικών Τραπεζών, θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν και άλλα στοιχεία, κάτι παρόμοιο δηλαδή με το όριο αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης για να διευκολυνθεί η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Γιατί, ξέρετε ότι στις συνεταιριστικές τράπεζες δεν μπορεί το ποσοστό ενός μεριδιούχου να είναι μεγαλύτερο από το 2% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου.
Άρα, η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ήταν εκ των προτέρων πάρα πολύ δύσκολη και πάρα πολύ αδύναμη.
Γιατί δεν αφήσατε τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου να υλοποιήσει την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στον καινούργιο χρόνο, με το νέο τρόπο υπολογισμού του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας;…».
***
Στο πλαίσιο των ερωτημάτων του Δημήτρη Γάκη ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, έδωσε ανάμεσα στις άλλες εξηγήσεις, τις εξής απαντήσεις (από το Πρακτικό της συζήτησης στην Επιτροπή):
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος): «Νομίζω ότι εάν το ΤΤ είχε 10% δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, διότι του βάλαμε αυτό τον δείκτη ακριβώς λόγω των αυξημένων κινδύνων που έπαιρνε στρεφόμενο στην επιχειρηματική πίστη, αλλά όχι μόνο εκεί, είπα προηγουμένως ότι το ΤΤ είχε κάνει τοποθετήσεις σε πολύπλοκα παράγωγα όπως για παράδειγμα τα CDS τα οποία δεν συνάδουν αν θέλετε με την λειτουργία τέτοιων τραπεζών.…»
«…. Όσον αφορά στον αναβαλλόμενο φόρο, που αναφέρατε και αν εξαιτίας αυτού δεν θα χρειαστεί νέα κεφάλαια, αλλάξανε αν θέλετε με πρόσφατη πράξη Διοικητή τα περί αναβαλλόμενου φόρου, διότι στα πανευρωπαϊκά stress tests είδαμε ότι θα ληφθούν υπόψη στις ξένες τράπεζες τις ευρωπαϊκές. Κατά συνέπεια για λόγους ίσης μεταχείρισης τραβήξαμε τον «πήχη» στο ίδιο σημείο και με τις ελληνικές τράπεζες. Αυτό δίνει μια δυνατότητα κυρίως σε μια εξ’ αυτών και θα σας την ονοματίσω την EUROBANK, η οποία έχει μεγαλύτερο τέτοιο περιθώριο και βελτιώνει την θέση της. Αυτό είναι θετικό δεν είναι αρνητικό. Εάν η τράπεζα Δωδεκανήσου για την οποία είπατε πολλά στοιχεία, αλλά δεν γνωρίζω τι αξία έχουν, διότι μου δίνετε την ευκαιρία να επεκταθώ λίγο περισσότερο στο θέμα «Συνεταιριστικές Τράπεζες» και θα ήθελα να σας πω ότι όταν κλείνουμε τράπεζες δεν «ηδονιζόμαστε» όπως καταλαβαίνετε, επειδή μερικοί δίνετε μια αίσθηση ότι κάνουμε βίαιες ενέργειες χωρίς να νοιαζόμαστε για το παραμικρό. Ειδικά για τις συνεταιριστικές τράπεζες είχαμε δώσει πολλές παρατάσεις και προθεσμίες και εγώ ο ίδιος είδα επανειλημμένως και το προεδρείο και να τους έχω πει πολύ έγκαιρα ότι «πάρτε τα μέτρα σας διότι έρχεται αυτό που έρχεται και πρέπει να αυτοπροστατευτείτε». Ποια ήταν τα μέτρα που θα μπορούσαν να πάρουν; Σε κάποιες περιπτώσεις και λυπάμαι που το λέω, δεν θέλω να γενικεύσω γιατί θα ήταν πολύ άδικο επειδή υπάρχουν και πολύ καλές συνεταιριστικές τράπεζες, γι’ αυτό αυτά που θα πω δεν αφορούν όλους, γιατί υπήρχε μια διάσταση μέσα στα Διοικητικά Συμβούλια σε τοπικό κλίμα, αντιπαραθέσεις πολιτικού ή θα έλεγα κομματικού χαρακτήρα που μεταφέρονταν εκεί. Υπήρχε ένα πελατειακό σύστημα παροχής δανείων που δεν λάμβανε υπόψη τους κινδύνους, αλλά λάμβανε όχι πάντα, όμως σε αρκετές περιπτώσεις άλλα κριτήρια. Στα θέματα εταιρικής διακυβέρνησης υπήρχε μια «γύμνια» ας πούμε, στο θέμα της συνεταιρικής διακυβέρνησης τα συμβούλια αυτά εκλέγονται όπως γνωρίζετε και δεν έχουν στην σύνθεσή τους ανθρώπους ικανούς και τους είχα προτείνει επί λέξει «πάρτε ανθρώπους που αποχώρησαν από μεγάλες τράπεζες, καταξιωμένα τραπεζικά στελέχη και βάλτε τους στα διοικητικά συμβούλια» ή επειδή το νομικό πλαίσιο δεν το επέτρεπε «βάλτε τους δίπλα για να έχετε την κρίση ανθρώπων που έχουν «φάει με το κουτάλι» την τραπεζική αγορά, την γνωρίζουν, είναι συνετοί». Δεν είδα μεγάλη προθυμία να το κάνουν και μεταξύ μας κανένας δεν το έκανε. Επίσης, οι ημερίδες οι συνεταιριστικές ενώ στην ουσία είναι κεφάλαιο, δηλαδή, όπως είναι οι μετοχές, ο νόμος έλεγε ότι μπορείς να το παίρνεις ανά πάσα στιγμή. Μα, εάν ανά πάσα στιγμή το παίρνεις, παύει να είναι κεφάλαιο και είναι κατάθεση. Επομένως, αυτό που εμφανιζόταν ως κεφαλαιακή βάση δεν ήταν κεφαλαιακή βάση διότι μπορούσε ο συνεταιριστής να τραβήξει χρήματα ανά πάσα στιγμή.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΚΗΣ :Για τρία χρόνια είναι παγωμένο.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος): Εμείς το παγώσαμε και ξέρω καλά τι σας λέω. Έχουμε αγωνιστεί για όλα αυτά τα πράγματα που σας λέω και έρχεσθε και κάνετε πολύ εύκολη και ανέξοδη κριτική. Έχουμε «φάει» πολύ χρόνο, μερόνυχτα, κάποιοι το γνωρίζουν από εδώ διότι έχουν και συγγενείς, σαββατοκύριακα με τα τηλέφωνα και έχουν γίνει φοβερά πράγματα όλο αυτό το διάστημα και θα μπορούσε να μας πάρει όπως το φύλλο που το παίρνει ο άνεμος και να δεν ξέρει που βρίσκεται. Τυχαία έχουμε φθάσει εδώ που έχουμε φθάσει και το τραπεζικό σύστημα δεν κατέρρευσε με τόσα προβλήματα;
***
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος): Όσοι το νομίζετε είναι δικαίωμά σας. Συστηματικά υπήρχαν προβλήματα σε πολλές συνεταιριστικές. Τους είπαμε να μαζέψουν καινούργια χρήματα και κάποια στιγμή εμφανίστηκαν ως σωτήρες οι τοπικοί παράγοντες, εννοώ οι βιοτέχνες, οι τουριστικοί επιχειρηματίες, οι συλλογικές οργανώσεις που έλεγαν ότι βάζουμε «πλάτη» να βοηθήσουμε. Που είναι αυτή η πλάτη; Δεν την είδαμε. Όταν είπαμε στις επιμέρους συνεταιριστικές βάλτε χ΄, ψ΄ ανάλογα με τις ανάγκες τους χρήματα, μάζεψαν ένα μικρό ποσοστό. Που ήταν αυτοί οι κύριοι που μας έλεγαν ότι «εγώ θα την στηρίξω και δώσε μου παράταση και θα δεις»; Εξαφανίστηκαν. Αυτοί που έλεγαν ότι είχαν τοπικά ενδιαφέροντα και θα στήριζαν κ.λπ. Φθάνουμε, λοιπόν, τώρα σε ένα σημείο που έκλεισαν έξι τράπεζες και έτσι έπρεπε, η νομοθεσία το λέει, δεν το κάναμε επειδή επαναλαμβάνω ηδονιζόμαστε να κλείσουμε αυτές τις τράπεζες, με λύπη και κόπο το κάναμε. Θέλουμε πάση θυσία οι υπόλοιπες να προχωρήσουν όσο γίνεται πιο γρήγορα στα μέτρα αυτά που σας είπα για να σταματήσει το κακό και να βρουν νέα κεφάλαια. Εσείς που είστε από διάφορες περιφέρειες βοηθήστε προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή βοηθήστε τις εργοδοτικές οργανώσεις κ.λπ., που ενδεχομένως έχουν κάποιες δυνατότητες να βάλουν τα χρήματά τους. Έχουμε προτείνει στο Υπουργείο και αυτό θα είναι μέρος του νέου πλαισίου και κατά την γνώμη μου καθυστέρησε, ήδη θα έπρεπε να το έχουμε δει, να αρθεί αυτό το περιοριστικό όριο του 2% και να πάει πιο πάνω.
ΟΛΓΑ ΝΑΝΤΙΑ ΒΑΛΑΒΑΝΗ: Τον Οκτώβριο του 2012, ήρθαν εδώ οι εκπρόσωποι των συνεταιριστικών τραπεζών σε ακρόαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων και μας ζήτησαν, για να μπορέσουν να κάνουν την ανακεφαλαιοποίηση και να μην συμβούν τα κλεισίματα, να αρθεί για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα το 2%, να γίνει η ανακεφαλαιοποίηση και μετά με ένα μεταβατικό καθεστώς να επιστρέψουν στους μεριδιούχους. Δεν έχει γίνει τίποτα όμως και από τότε έχει περάσει ενάμισι χρόνος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος): Πιστεύω ότι το Υπουργείο θα προχωρήσει αυτό το πράγμα.
ΟΛΓΑ ΝΑΝΤΙΑ ΒΑΛΑΒΑΝΗ: Ναι, αλλά εν τω μεταξύ έχουν κλείσει και τόσες τράπεζες.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ (Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος): Αυτές που έκλεισαν δεν σώζονταν με αυτό».
