Εγκύκλιος του e-ΕΦΚΑ, δίνει οδηγίες για την συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης στους ενταχθέντες φορείς στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και στο πρώην ΕΤΕΑΕΠ.
Με τις νέες διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης:
> Μειώνονται οι προϋποθέσεις καθορισμού του “αρμόδιου φορέα”.
> Καταργούνται τα δύο στάδια εξέτασης-κρίσης από τον “τελευταίο φορέα”.
> Εισάγεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης από το τελευταίο πρώην φορέα χωρίς να εξετάζονται οι προϋποθέσεις αρμοδιότητας στις περιπτώσεις θεμελίωσης δικαιώματος λόγω γήρατος με 15 έτη ασφάλισης και συμπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας.
Ειδικότερα παρέχονται διευκρινήσεις για την αντιμετώπιση των συνταξιοδοτικών περιπτώσεων ασφαλισμένων με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης.
Συγκεκριμένα η χρήση των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης πραγματοποιείται όταν ο ασφαλισμένος χρειάζεται χρόνο ασφάλισης δύο ή περισσοτέρων ενταχθέντων φορέων στους αντίστοιχους κλάδους του e-ΕΦΚΑ για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης δεν είναι υποχρεωτική για τους χρόνους που έχουν πραγματοποιηθεί έως 31/12/2016.
Ως εκ τούτου, κατά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό του ποσού της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνεται υπόψη υποχρεωτικά:
> ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί στον e-ΕΦΚΑ από 1.1. 2017 και μετά.
> ο χρόνος ασφάλισης του πρώην φορέα με τη δραστηριότητα του οποίου συνεχίζεται η ασφάλιση στον e-ΕΦΚΑ.
Η επιλογή της εφαρμογής των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης είναι προς συμφέρον του ασφαλισμένου, διότι μέσω αυτής παρέχεται μεγαλύτερη προστασία από την απώλεια του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και συμφερότερο-μεγαλύτερο ποσό σύνταξης σε σχέση με το ποσό του αυτοτελούς δικαιώματος, αφού κατά τον υπολογισμό της σύνταξης, θα ληφθεί υπόψη όλος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης.
Εάν κατά την εξέταση συνταξιοδοτικών αιτημάτων με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και πριν την έκδοση οριστικής απόφασης, διαπιστωθεί ότι υπάρχει χρόνος ασφάλισης άλλου πρώην φορέα που δεν έχει ζητηθεί ο συνυπολογισμός του κατά την υποβολή της αίτησης, ή έχει δηλωθεί ότι δεν επιθυμείται ο συνυπολογισμός του, οι υπηρεσίες συντάξεων θα ενημερώνουν για τη δυνατότητα συνυπολογισμού και αξιοποίησης του χρόνου αυτού με έναρξη των οικονομικών αποτελεσμάτων από τη ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης με κατάθεση σχετικής Υπεύθυνης Δήλωσης.
Επισημαίνεται ότι η προσμέτρηση χρόνου διαδοχικής ασφάλισης σε μεταγενέστερο της συνταξιοδότησης χρονικό σημείο δεν είναι δυνατή, καθώς η δήλωση περί συνυπολογισμού ή μη του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης είναι δεσμευτική για τον ασφαλισμένο.
Οι ασφαλισμένοι που έχουν ένα θεμελιωμένο δικαίωμα, αλλά επιθυμούν να συνυπολογίσουν και το διαδοχικό χρόνο ασφάλισης δεύτερου ενταχθέντα φορέα υποχρεούνται να κάνουν χρήση των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης και δεν είναι δυνατός ο συνυπολογισμός του διαδοχικού χρόνου ασφάλισης χωρίς χρήση των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης.
Στις περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλος χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς έως 31.12.2016, ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει, για το παράλληλο αυτό διάστημα, το χρόνο ασφάλισης που επιθυμεί να συνυπολογίσει σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Η δυνατότητα επιλογής από τον διαδοχικά ασφαλισμένο του παράλληλου χρόνου που θα χρησιμοποιήσει για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος συνεπάγεται και τον καθορισμό του χρόνου ασφάλισης ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του ποσού της εθνικής και της ανταποδοτικής του σύνταξης.
Ο παράλληλος χρόνος που δεν επιλέγεται για τη θεμελίωση, λαμβάνεται υπόψη για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36Α του Ν.4387/2016 το οποίο προστέθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 32 του Ν.4670/2020.
Η προσαύξηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης έως 31.12.2016 που δεν θα ληφθεί υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, υπολογίζεται με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς κάθε έτους που έχει καταβληθεί η επιπλέον εισφορά. Ο συντάξιμος μισθός σε αυτή την περίπτωση προκύπτει λαμβάνοντας υπόψη τη βάση υπολογισμού της επί πλέον εισφοράς.
Η αξιοποίηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης θα πραγματοποιείται κατά την εξέταση συνταξιοδοτικών αιτημάτων:
> με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης ή
> με βάση το αυτοτελές δικαίωμα, με την προϋπόθεση ότι ζητείται η αξιοποίηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης του άλλου πρώην φορέα (είτε για προσαύξηση είτε για υπολογισμό 2ης ανταποδοτικής σύνταξης) διότι σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην Φ1500/19412/716/16-09-2020 εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Ασφάλισης του ΥΠΕΚΥΠ τηρείται απαρέγκλιτα η γενική αρχή ότι δεν επιτρέπεται διάσπαση του χρόνου ασφάλισης των ενταχθέντων φορέων στον e-ΕΦΚΑ σε όλες τις περιπτώσεις, είτε κατά τη συνταξιοδότηση με τις διατάξεις της διαδοχικής, είτε με αυτοτελές δικαίωμα και προσαύξηση του παράλληλου χρόνου.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να γνωρίζει ότι είτε θα λάβει όλο το χρόνο ασφάλισης του δεύτερου φορέα, είτε δεν θα τον λάβει καθόλου, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν έχει διανυθεί χρόνος ασφάλισης του φορέα αυτού μετά την 01.01.2017.
Για τους ασφαλισμένους που υπάγονταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση δύο πρώην φορέων κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο για την ίδια απασχόληση διακρίνουμε τα εξής:
> Εφόσον από 01.01.2017 ο παλαιός ασφαλισμένος (προ του 1993) επιλέξει προαιρετικά με αίτησή του να συνεχίσει την ασφάλισή του σε δύο πρώην φορείς και να καταβάλει διπλές εισφορές, ο ασφαλισμένος δημιουργεί χρόνο ασφάλισης και στους δύο πρώην φορείς και κατά τη συνταξιοδότησή του επιλέγει, σε πιο πρώην φορέα θα ληφθεί υπόψη ο χρόνος αυτός.
> Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι δεν επέλεξαν από 01.01.2017 την προαιρετική συνέχιση της διπλής ασφάλισης και για τους οποίους έχει διακοπεί η διπλή καταβολή ασφαλιστικών εισφορών από 01.01.2017 και εφεξής, δημιουργούν χρόνο ασφάλισης σε έναν μόνο πρώην φορέα, ήτοι στο πρώην φορέα που καταβάλουν τη μοναδική εισφορά.
Ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης ενταχθέντα φορέα ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του, τόσο για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε ενταχθέντα φορέα.
Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με 15 έτη ασφάλισης στο 67ο έτος ηλικίας. (παρ. 5 άρθρο 19 Ν. 4387/2020)
Τα πρόσωπα που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με 15 τουλάχιστον έτη ασφάλισης στο 67ο έτος της ηλικίας, με συνυπολογισμό διαδοχικού χρόνου ασφάλισης, δικαιούνται σύνταξης από την Υπηρεσία του Ε.Φ.Κ.Α του τελευταίου φορέα ή τομέα ή κλάδου ή λογαριασμού στον οποίο υπαγόταν ο ασφαλισμένος, χωρίς να εξετάζεται η πλήρωση των ειδικότερων προϋποθέσεων της παρ. 1 του άρθρου 26 (ήτοι των 1000 ημερών ασφάλισης συνολικά από τις οποίες 300 την τελευταία πενταετία πριν την διακοπή της ασφάλισης ή την υποβολή του αιτήματος συνταξιοδότησης).
Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης σε πρόσωπα τα οποία με το προϊσχύον νομοθετικό πλαίσιο, παρότι είχαν συνολικά 15 έτη ασφάλισης δεν μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν με την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης.
Παραδείγματα:
1. Ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 8.900 Η.Α. 1973-2°ς/2005. Από 13-6-2005 ασφαλίζεται στο Δημόσιο σαν ιερέας όπου και συνεχίζει εργαζόμενος. Υποβάλλει τον 10ο/2019 αίτηση για απονομή σύνταξης λόγω γήρατος και επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί αυτοτελώς με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με 10.000 Η.Α. και με αναγνώριση 1.100 πλασματικών (με κατοχύρωση το έτος 2011).
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα ο χρόνος ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ από 2017 και μετά λαμβάνεται υποχρεωτικά διότι μετά την 1/1/2017 ασφαλίζεται στον e-ΕΦΚΑ για δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του αντίστοιχου πρώην φορέα του οποίου δεν επιθυμεί την προσμέτρηση του χρόνου του.
Για να ληφθεί υπόψη ο χρόνος ασφάλισης του Δημοσίου από 13-6-2005 έως 10ο /2019 (ημερομηνία υποβολής της αίτησης) πρέπει να έχει αποχωρήσει από την υπηρεσία του.
Άρα δεν μπορεί να δικαιωθεί σύνταξης γήρατος αυτοτελώς με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Θα δικαιωθεί, όταν αποχωρήσει από την υπηρεσία του με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
2. Ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει: στο τ.ΟΑΕΕ 25 έτη ασφάλισης 1987-2011, στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 14 έτη ασφάλισης 1995-2016, στον e-ΕΦΚΑ (συνεχίζει ως μισθωτός στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) 3 έτη ασφάλισης 2017-2019.
Έχει παράλληλη ασφάλιση 10έτη 1995-2011.
Είναι 67 ετών και ζητά να συνταξιοδοτηθεί λόγω γήρατος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Διακρίνουμε τις παρακάτω δυνατότητες συνταξιοδότησης-θεμελιωμένα δικαιώματα:
I. με βάση το θεμελιωμένο αυτοτελές δικαίωμα με χρόνο ασφάλισης στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και e-ΕΦΚΑ 17 ετών και με προσαύξηση της σύνταξης για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης των 10ετών.
II. με βάση το θεμελιωμένο αυτοτελές δικαίωμα με χρόνο ασφάλισης 25 ετών στο τ.ΟΑΕΕ και με προσαύξηση της σύνταξης για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης των 10ετών.
III. με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του τ.ΟΑΕΕ σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως τελευταίου και αρμόδιου πρώην φορέα (με 1.000 Η.Α. και 300 την 5ετία), με συνολικό χρόνο ασφάλισης 32 ετών και με προσαύξηση της σύνταξης για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης των 10ετών.
Ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνει με βάση τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που απορρέουν από την ασφάλιση και θα καταβληθεί το συμφερότερο -μεγαλύτερο ποσό σύνταξης.
3. Ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει μέχρι το 2016 στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 15 έτη ασφάλισης ως οικοδόμος (4.500 οικοδομικά και 500 την 17ετία).
Συνεχίζει από τον 7ο/2017 παράλληλα απασχολούμενος ως οικοδόμος και ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης στον τ.ΟΑΕΕ καταβάλλοντας τις προβλεπόμενες εισφορές και για τις δύο δραστηριότητες και διακόπτει την ασφάλιση του στο τ.ΟΑΕΕ τον 1ο/2020 και στο τ.ΙΚΑ- ΕΤΑΜ τον 4ο/2020.
Συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας του τον 5ο /2020 και υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης με τις διατάξεις των οικοδόμων (τις οποίες με μόνο το χρόνο ασφάλισης του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μέχρι το 2016 τις πληροί), δηλώνοντας ότι επιθυμεί ο χρόνος της παράλληλης απασχόλησης να χαρακτηριστεί ως χρόνος διανυθείς στο τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Από τον 7ο/2017 έως τον 1ο/2020 έχει καταβάλλει εισφορές για 775 Η.Α. στον e-ΕΦΚΑ οι οποίες αντιστοιχούν σε 775 Η.Α. του τ.ΟΑΕΕ και σε 200 Η.Α. του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, και από τον 2ο/2020 έως τον 4ο/2020 σε 30 Η.Α. του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ , συνολικός χρόνος e-ΕΦΚΑ 805 Η.Α.. Με την επιλογή του, ο χρόνος της παράλληλης απασχόλησής του να χαρακτηριστεί χρόνος του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι 805 Η.Α. του e-ΕΦΚΑ αναλύονται σε: 575 του τ.ΟΑΕΕ και 230 του τ.ΙΚΑ- ΕΤΑΜ.
Το αίτημά του θα το εξεταστεί το τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως τελευταίος πρώην φορέας, και επειδή δεν έχει 300 Η.Α στην ασφάλιση του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ την 5ετία πριν την υποβολή της αίτησης (5ος/2015 – 5ος/2020), παρότι πληροί τις διατάξεις της νομοθεσίας του, θα το διαβιβάσει στο τ.ΟΑΕΕ για να το εξετάσει σαν προηγούμενος φορέας, όπου και θα απορριφθεί διότι δεν πληροί τις διατάξεις της νομοθεσίας του τ.ΟΑΕΕ. Θα δικαιωθεί σύνταξης γήρατος εφόσον συμπληρώσει 300 Η.Α. στην ασφάλιση του τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ την 5ετια πριν την υποβολή νέας αίτησης.
