Για σχεδόν τέσσερις από τις συνολικά 471 ημέρες αιχμαλωσίας της, η Έμιλι Νταμάρι κρατούνταν στα υπόγεια τούνελ της Χαμάς κάτω από τη Γάζα. Ο υγρός αέρας ήταν διαποτισμένος από τη δυσοσμία των ανθρώπινων περιττωμάτων, ενώ το πάτωμα έσφυζε από κατσαρίδες.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της κράτησής της, υπέφερε από αφόρητους πόνους. Την ημέρα της απαγωγής της, στις 7 Οκτωβρίου 2023, οι ένοπλοι της έκοψαν δύο δάχτυλα, ενώ στο δεξί της πόδι είχε σφηνωθεί ένα κομμάτι σφαίρας. Ωστόσο, κάτι αποδείχθηκε ακόμα χειρότερο από την πείνα, τη δυσοσμία, τον πόνο και τις ψείρες που είχαν κατακλύσει τα ρούχα και τα μαλλιά της, ήταν εγκλωβισμένοι στα κλουβιά.
«Στριμωγμένοι σε κλουβιά»
Για πρώτη φορά, η Έμιλι περιγράφει στην Daily Mail την απάνθρωπη μεταχείριση που υπέστη: «Μερικές φορές ήμασταν μέχρι και έξι άτομα, στριμωγμένα σε ένα μικροσκοπικό κλουβί δύο επί δύο μέτρων».
Η 29χρονη απελευθερώθηκε τελικά τον Ιανουάριο, μαζί με άλλους 32 ομήρους, στο πλαίσιο συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός. Μια φωτογραφία της, όπου ποζάρει με το τραυματισμένο χέρι της, έκανε τον γύρο του κόσμου. Έκτοτε προσπαθεί να ξαναχτίσει τη ζωή της, υποβαλλόμενη σε πολλαπλές και σύνθετες χειρουργικές επεμβάσεις στα δάχτυλά της και για την αφαίρεση της σφαίρας από το πόδι της.
Η Έμιλι, που διαθέτει και βρετανική υπηκοότητα, εξήγησε ότι μιλά δημόσια γιατί οι καλύτεροί της φίλοι παραμένουν όμηροι της Χαμάς: οι δίδυμοι αδελφοί Γκάλι και Ζιβ Μπέρμαν, 27 ετών. Απήχθησαν όλοι μαζί από το κιμπούτς τους, αλλά χωρίστηκαν τις πρώτες ημέρες της αιχμαλωσίας.
«Πιθανότατα βρίσκονται σε κλουβί», λέει. «Τους κακομεταχειρίζονται. Δεν έχουν αρκετό νερό. Πιθανότατα κάνει τρομερή ζέστη. Ελάτε επιτέλους! Γιατί αργείτε τόσο;».
Σήμερα περίπου 50 όμηροι παραμένουν στη Γάζα. Οι 20 έχουν επιβεβαιωθεί ότι είναι ζωντανοί, ανάμεσά τους και τα δίδυμα αδέλφια. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε βοηθήσει στην απελευθέρωση της Έμιλι τον Ιανουάριο, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι «πολύ σύντομα» θα εξασφαλίσει την απελευθέρωση ακόμη δέκα ομήρων. Ωστόσο, ο ίδιος παραδέχθηκε ότι «η Χαμάς δεν θέλει συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα».
Η Έμιλι απευθύνει έκκληση τόσο στον Τραμπ όσο και στον Μπενιαμίν Νετανιάχου:
«Μου σώσατε τη ζωή. Τώρα πρέπει να κάνετε το ίδιο για τους τελευταίους 50 ομήρους. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να αρχίσουμε να θεραπευόμαστε».
«Τους αγαπώ, μου λείπουν»
Η Έμιλι απολάμβανε μια «95% τέλεια» παιδική ηλικία στο κιμπούτς Κφαάρ Άζα, αν και υπέφερε το «5% κόλαση» από τις ρουκέτες και τις απειλές από τη Γάζα, όπως λέει. Η μητέρα της, Μάντι, δίδασκε στο νηπιαγωγείο και ο πατέρας της, Αβιχάι, ήταν προπονητής ποδοσφαίρου, μαζί με τα τρία μεγαλύτερα αδέλφια της, τον Σον, 32 ετών, τον Τομ, 35 ετών, και τον Μπεν, 38 ετών. Περήφανη για τις αγγλικές της ρίζες και «κολλημένη» με το ποδόσφαιρο, υποστηρίζει τη Μακάμπι Τελ Αβίβ και την Τότεναμ Χότσπερ.
Τότε υπήρχαν και οι «άλλοι» αδελφοί της, ο Γκάλι και ο Ζιβ. Η ζωή στο κιμπούτς σήμαινε ότι σπάνια χωρίζονταν από την πρώτη μέρα που συναντήθηκαν στο νηπιαγωγείο. «Ήμασταν πάντα μαζί», είπε. «Τους αγαπώ και τους δύο και μου λείπουν», λέει.
Στις 6 Οκτωβρίου 2023, η Έμιλι διοργάνωσε μπάρμπεκιου για τους φίλους της, στο οποίο παρευρέθηκαν και τα δίδυμα. Λίγες ώρες αργότερα, στις 6.30 το πρωί, άρχισαν οι ρουκέτες και σύντομα έγινε φανερό μέλη της Χαμάς είχαν εισβάλει στο κιμπούτς.
Η Έμιλι, μόνη στο σπίτι, ήταν τρομοκρατημένη. «Έστειλα ένα μήνυμα στον Γκάλι: “Δεν είμαι καλά”. Δεν μπορούσα να κουνηθώ, γιατί το σώμα μου είχε παγώσει. Έτρεμα, ήταν τρελό», θυμάται.
Η φιλία τους ήταν τόσο δυνατή που ο Γκάλι ρίσκαρε τη ζωή του για να τρέξει να την βρει. Τρεις ώρες αργότερα άκουσαν αραβικά και τότε ένα παράθυρο έσπασε. Η Έμιλι θυμάται πως σε δευτερόλεπτα 10 μέλη της Χαμάς μπήκαν στο δωμάτιο, όπου ήταν ξαπλωμένη και είχε στην αγκαλιά της τον σκύλο της και τον Γκάλι.
«Αγκάλιασα τον Γκάλι και τα πρόσωπά μας ήταν πάνω στο μαξιλάρι», είπε η Έμιλι. «Τότε πυροβόλησαν το αριστερό μου χέρι», συμπλήρωσε. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα πυροβόλησαν τον σκύλο και τα σκάγια την τραυμάτισαν στο δεξί της πόδι.
Στη συνέχεια τους έσυραν και τους έβαλαν να καθίσουν σε έναν καναπέ, ενώ προσπαθούσαν να βρουν αυτοκίνητο για να τους μεταφέρουν στη Γάζα. «Απλά καθόμουν εκεί και έλεγα: “Θεέ μου, τι μας κάνουν;”».
Είδε τον Ζιβ να βγαίνει από το διαμέρισμά του με δεμένα τα μάτια. Το κιμπούτς είχε «γίνει κόλαση». «Υπήρχε φωτιά παντού, οι πόρτες ήταν ανοιχτές, όλοι ήταν νεκροί», λέει.
«Είδαμε RPG. Είδαμε υποπολυβόλα. Ήταν τόσο χαρούμενοι με αυτό που έκαναν», λέει και θυμάται πως αιμορραγούσε και ήταν σε κατάσταση σοκ όταν μέλος της Χαμάς της είπε ότι θα την πήγαινε στο νοσοκομείο.
«Κατάλαβα ότι δεν θα ήταν ισραηλινό νοσοκομείο, οπότε τους είπα: “Όχι, όχι, όχι, πυροβολήστε με!”. Δεν ήθελα να με απαγάγουν, προτιμούσα να πεθάνω. Πήρα το όπλο του, το έβαλα στο κεφάλι μου και είπα: “Πυροβόλησέ με! Πυροβόλησέ με!”»
«Τότε κάποιος έβαλε το όπλο του στο κεφάλι του Γκάλι, οπότε αμέσως είπα: “Όχι, όχι, μην τον σκοτώσετε”», αναφέρει.
Κατά την άφιξή τους στη Γάζα, ο Γκάλι χωρίστηκε από τους άλλους. Από τότε δεν τον έχει ξαναδεί.
Ενώ η Έμιλι και ο Ζιβ κρατούνταν μαζί, μέσα σε λίγα λεπτά η Έμιλι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Αλ-Σίφα, αφού την ενημέρωσαν ότι ζωντανή είχε μεγαλύτερη αξία από ό,τι νεκρή. Βρισκόταν σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου, περιτριγυρισμένη από 15 οπλισμένους με Καλάσνικοφ, όταν ένας ψηλός γιατρός με γυαλιά μπήκε στο δωμάτιο και χαμογελώντας απευθύνθηκε στην Έμιλι: «Γεια σου, είμαι ο Δρ Χάμας».
Ο Δρ Χάμας της ακρωτηρίασε τα τραυματισμένα δάχτυλα υπό γενική αναισθησία και στη συνέχεια έραψε τα νεύρα στο χέρι της. Δεν θα μάθει ποτέ αν το έκανε σκόπιμα ή από ανικανότητα. Το αποτέλεσμα ήταν να την αφήσει με αφόρητους πόνους.
«Νόμιζα ότι ήμουν στον παράδεισο»
Επιστρέφοντας στον Ζιβ και τους άλλους ομήρους στο σπίτι ενός μέλους της Χαμάς, της συζύγου του και των έξι παιδιών τους – μεταξύ των οποίων και ένα 14χρονο που κρατούσε όπλο, λέει οι εβδομάδες που ακολούθησαν ήταν κόλαση. Η Έμιλι λέει ότι είχε μόνο τα ρούχα που φορούσε όταν την απήγαγαν και της επέτρεψαν να κάνει ντους μόνο μία φορά.
Η παραμονή τους σε αυτό το σπίτι τελείωσε όταν χτυπήθηκε από βόμβα και καταστράφηκε ολοσχερώς: «Νόμιζα ότι ήμουν στον παράδεισο. Είδα μια μεγάλη φωτιά και μετά δεν έβλεπα τίποτα. Όλα ήταν σκόνη».
Αλλά τουλάχιστον αυτή και ο Ζιβ ήταν ακόμα μαζί. Μετά από 40 ημέρες αιχμαλωσίας, ένας διοικητής της είπε ότι θα γυρνούσε στο σπίτι της, αλλά ότι τα αγόρια και τα κορίτσια θα χωρίζονταν. Ήταν η τελευταία φορά που είδε τον Ζιβ: «Τον αγκάλιασα και του είπα: “Ζιβί, να προσέχεις” και μετά τον πήραν».
Τα τούνελ και τα κλουβιά
Την διέταξαν να καλύψει τα ρούχα της και ενώ τη μετέφεραν άκουσε ήχους μαχητικών και drones. Την οδήγησαν στην είσοδο ενός τούνελ και η ίδια θυμάται την πρώτη της εντύπωση για το υπόγειο δίκτυο της Χαμάς: «Είναι σαν πόλη. Μπήκα μέσα και είπα: “Θεέ μου, είναι τεράστιο!”».
Περνώντας από στενά περάσματα υπό το φως των φακών, η Έμιλι έφτασε σε ένα ξέφωτο και είδε κάτι ανατριχιαστικό: «Υπήρχε ένα κλουβί, ένα πολύ μικρό κλουβί και μέσα στο κλουβί καθόταν πέντε κορίτσια».
Τότε, καθώς πλησίαζε τα κάγκελα, μια γνωστή φωνή φώναξε: «Δύο δάχτυλα;». Μεταξύ της ομάδας, στην οποία περιλαμβανόταν και ένα οκτάχρονο κορίτσι, βρισκόταν η 24χρονη Ρόμι Γκόνεν, η οποία είχε πυροβοληθεί στο δεξί χέρι όταν απήχθη από το φεστιβάλ Nova στις 7 Οκτωβρίου και την οποία η Έμιλι είχε γνωρίσει για λίγο ενώ και οι δύο νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο.
Τα κλουβιά «ήταν βρώμικα, ζεστά, υγρά, υγρά. Δεν μπορείς να το συνηθίσεις». Θυμάται πως το δάπεδο των κλουβιών ήταν αμμώδες, υγρό και γεμάτο κατσαρίδες. Στην πραγματικότητα, όλα ήταν υγρά από την υγρασία του υπογείου. «Σε αφήνουν να πας στην τουαλέτα μία ή δύο φορές την ημέρα, υπάρχει μια τρύπα στο πάτωμα. Βρωμάει. Δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό, μόνο ένα δοχείο με ένα γαλόνι νερό», λέει η Έμιλι.
Μερικές φορές, έμπαιναν έξι άτομα στριμωγμένα σε ένα κλουβί, χωρίς να μπορούν να ξαπλώσουν και σχεδόν δεν μπορούσαν να δουν. «Οι λάμπες μπαταρίας σου δίνουν φως, αλλά είναι πολύ αμυδρό», θυμάται η Έμιλι. «Σου τρέχουν τα μάτια», συμπληρώνει.
Όλο αυτό το διάστημα, ήταν υπό την επίβλεψη τουλάχιστον τριών οπλισμένων μελών της Χαμάς. Αλλά όπως λέει, χειρότερο από τους φρουρούς ήταν η σιωπή. «Σε κάνει κουφό», λέει η Έμιλι. «Σου σκοτώνει τα αυτιά… Τρελαίνεσαι», αναφέρει.
«Θα με σκότωναν»
Αρχικά, η Έμιλι ήταν μέλος μιας ομάδας 11 γυναικών και κοριτσιών και μια εβδομάδα αργότερα συμφωνήθηκε η πρώτη εκεχειρία του Νοεμβρίου. Έξι από την ομάδα απελευθερώθηκαν. Δυστυχώς, η εκεχειρία έληξε πριν προλάβουν να απελευθερωθούν και άλλες. Όταν ρωτήθηκε πώς τα κατάφερε, η Έμιλι είπε ότι δεν είχαν άλλη επιλογή από το να το αποδεχτούν: «Απλά συνεχίσαμε να επιβιώνουμε. Ήμασταν εντελώς περικυκλωμένες από τρομοκράτες. Πέντε κορίτσια. Έχουν όπλα. Είναι πιο δυνατοί από εσένα. Μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, όποτε θέλουν».
Η Έμιλι φοβόταν ότι θα αποκαλυφθεί η σεξουαλικότητά της: «Το έκρυβα αυτό για τον εαυτό μου, γιατί ήξερα ότι ήταν χειρότερο από το να μάθουν ότι είμαι Εβραία ή Ισραηλινή θα με σκότωναν». Έπρεπε μάλιστα να αποκρούει τις προτάσεις των φρουρών, που την ρωτούσαν γιατί δεν ήταν παντρεμένη: «Τους είπα ότι έχω τρεις αδελφούς, που δεν μου επιτρέπουν να βγαίνω ραντεβού με αγόρια, πρέπει να περιμένω τον έναν και μοναδικό».
Σε μια περίπτωση, ρώτησε έναν φρουρό τι θα έκανε αν ανακάλυπτε ότι ο αγαπημένος του αδελφός ήταν ομοφυλόφιλος. «Είπε: “λοιπόν, θα τον σκότωνα”. Εγώ απάντησα: “εντάξει, αλλά είναι ο αδελφός σου και εκείνος απάντησε: “όχι, είναι άρρωστος”».
Μετά από περίπου τρεις μήνες χωρίς να δουν το φως της ημέρας, η ρουτίνα τους άλλαξε και τους μετέφεραν μεταξύ των τούνελ και των σπιτιών, μένοντας σε σχεδόν 30 διαφορετικές τοποθεσίες και μετακινούμενοι χωρίς προειδοποίηση, για να μην ανακαλύψει ο ισραηλινός στρατός τη θέση τους.
Κάμερες αυτοκινήτων χρησιμοποιήθηκαν ως αυτοσχέδιες κάμερες ασφαλείας για να τους παρακολουθούν και αργότερα μέλη της Χαμάς γέμισαν τα σπίτια με εκρηκτικά που μπορούσαν να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που γινόταν απόπειρα διάσωσης των ομήρων.
«Είτε θα δραπετεύσω, είτε θα αυτοκτονήσω»
Η Έμιλι θυμάται πως υπήρχε μια οικογένεια στην οποία φιλοξενήθηκαν όμηροι για ένα διάστημα και που την έσπρωξε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας.
«Ήταν οι χειρότεροι άνθρωποι», είπε. «Η χειρότερη οικογένεια. Μας κορόιδευαν και μας γελούσαν. Μας έλεγαν: “Κανείς δεν νοιάζεται για σας”. Μας έκρυβαν το φαγητό και μας έλεγαν ότι δεν θα φύγουμε ποτέ από τη Γάζα».
Όταν, μετά από 13 μήνες αιχμαλωσίας, την επέστρεψαν στους δικούς της, η Έμιλι δεν άντεχε πια: «Είπα ότι δεν θα μείνω εδώ. Είτε θα δραπετεύσω, είτε θα αυτοκτονήσω».
Η Έμιλι μίλησε με έναν φρουρό και ζήτησε τον διοικητή του λέγοντάς του: «Αν δεν κάνεις κάτι και δεν μας βγάλεις από εδώ, θα έχεις δύο νεκρούς ομήρους», αφού είχε συμφωνήσει με την Ρόμι να αυτοκτονήσουν. Ο διοικητής τη διαβεβαίωσε ότι θα την μεταφέρουν, αλλά πέρασαν δύο μήνες και δεν συνέβη τίποτα.
«Μαμά συγγνώμη»
Αλλά στις αρχές Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, η Έμιλι είχε ένα προαίσθημα ότι θα τους απελευθερώσουν.
Θυμάται ότι είπε με σιγουριά στους άλλους ομήρους: «Σας το λέω. Θα βγούμε από εδώ». Μάλιστα, ξύρισε τα πόδια της και έβαλε τη Ρόμι να της φτιάξει τα φρύδια, για να είναι έτοιμη.
Στις 19 Ιανουαρίου, η Έμιλι είχε δίκιο. Ωστόσο, δεν είχε τελειώσει ακόμα με τις διαταγές προς τους φρουρούς της. Όταν της έδωσαν ένα κόκκινο μπλουζάκι να φορέσει στην τελετή απελευθέρωσης, η Έμιλι αρνήθηκε να φορέσει το χρώμα της αντίπαλης ομάδας ποδοσφαίρου της Ισραήλ.
«Πείτε στον διοικητή σας ότι η Έμιλι Νταμάρι δεν φοράει κόκκινο», επέμεινε. Συμφώνησαν να της δώσουν ένα πράσινο μπλουζάκι. Η 29χρονη παραδόθηκε στον ισραηλινό στρατό, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι και οι τρεις αδελφοί της και οι γονείς της ήταν ζωντανοί, και προσπάθησε να την φέρει σε επαφή με ψυχολόγους και θεραπευτές που ήταν σε ετοιμότητα. «Είπα, “εντάξει, εντάξει, αλλά πού είναι η μαμά μου;”», θυμάται η Έμιλι. «Μου είπαν ότι αυτό είναι το δωμάτιό σου, και εγώ απάντησα: ”υπέροχα, ό,τι πείτε, αλλά πού είναι η μαμά μου;”. Και τότε ήρθε! Είπα: “μαμά, συγγνώμη, λυπάμαι τόσο πολύ”».
Η αγκαλιά με τη μητέρα της ήταν «τέλεια». «Η μεγαλύτερη ελπίδα μου είναι ότι ο Γκάλι και ο Ζιβ θα ζήσουν και αυτοί την ίδια εμπειρία», λέει.
Διαβάστε επίσης: Τελείωσαν τα αφηγήματα για την Περιφέρεια μετά την πρόταση να αναλάβει το Φράγμα η ΔΕΥΑΡ – Αυτοανακηρύχθηκε “φραγματοφύλαξ” η Περιφέρεια!
