Αγαπητοί συμπολίτες αγαπητές συμπολίτισσες,
Τον τελευταίο μήνα γίνεται πολύς λόγος γύρω από τον νέο εκλογικό νόμο για την
αυτοδιοίκηση.
Και, βέβαια, για μένα παραμένει ανοιχτό το πολύ μεγάλο κεφάλαιο της
πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, των ορίων και των αρμοδιοτήτων μεταξύ του
κεντρικού κράτους, των αποκεντρωμένων διοικήσεων, των Περιφερειών και των
Δήμων. Kάτι το οποίο θα έπρεπε να μας απασχολεί πρωτίστως και να αποτελεί από μόνο
του μια μεταρρύθμιση.
Με αποσαφήνιση του θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία των επιπέδων της
αυτοδιοίκησης. Και ύπαρξη καθαρού αυτοδιοικητικού πεδίου!
Η αυτοδιοίκηση αυτή την στιγμή θα έπρεπε να συζητά για τους πόρους και τις
αρμοδιότητες και όχι για τον εκλογικό νόμο!
Με τον νέο εκλογικό νόμο για την Αυτοδιοίκηση καταργείται η απλή αναλογική.
‘Ήδη από τον Αύγουστο του 2019 είχαν γίνει οι πρώτες παρεμβάσεις για τη
λειτουργία των Δήμων και των Περιφερειών. Αποτελούσε δέσμευση της παρούσας
κυβέρνησης να αλλάξει το σύστημα της απλής αναλογικής για να ευθυγραμμίζεται
με καλύτερο τρόπο η βούληση των δημοτών με τις πλειοψηφίες στα Δημοτικά
Συμβούλια.
Εκτιμάται ότι εμπεριέχει στοιχεία του «νόμου Παυλόπουλου» και του
«Καλλικράτη». Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ενόψει της
κατάθεσης του νέου νομοσχεδίου, διαφαίνεται ότι: ‘Oσοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες λάβουν πάνω από 42% στον α΄ γύρο να έχουν πλειοψηφία (Καλλικράτης). Όσοι λάβουν λιγότερο από 42% και οδηγηθούν σε β΄ γύρο με 50% +1, είναι πιθανόν να έχουν μικρότερη πλειοψηφία, κατά μία ή παραπάνω έδρες.
Στις επόμενες εκλογές ο δήμαρχος που θα εκλεγεί θα έχει πλειοψηφία. Και θα έχει πλειοψηφία η οποία θα είναι κατά κανόνα τα 3/5 – 2/5.
Ρυθμίζονται επίσης ο καθορισμός κατώτατου ορίου για την εκλογή των συνδυασμών ήτοι πλαφόν 3% έως 5% για την είσοδο ενός συνδυασμού στο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο. Επίσης η μείωση του αριθμού των Δημοτικών Συμβούλων και
ενδεχομένως μείωση και του αριθμού των Περιφερειακών Συμβούλων.
Η κατάργηση της 4ης κάλπης ώστε τα κοινοτικά και τα διαμερισματικά συμβούλια να
εκλέγονται σε ένα ψηφοδέλτιο. Δηλαδή τα Τοπικά Συμβούλια δεν θα εκλέγονται,
(βλέπε Κλεισθένης) μέσω ξεχωριστών ψηφοδελτίων αλλά θα ενσωματώνονται στα
κεντρικά ψηφοδέλτια των συνδυασμών. Οι υποψήφιοι με 17% – 18% στον α΄ γύρο
να λαμβάνουν το 60% των συμβούλων. Και εξετάζεται επίσης η αύξηση της θητείας
των δημάρχων από 4 σε 5 έτη με προκαθορισμένο χρόνο διεξαγωγής των εκλογών.
Συνοψίζοντας, η εκλογή Δημάρχου από την πρώτη Κυριακή με 43% και
ο μικρότερος αριθμός συμβούλων με βρίσκουν σύμφωνο.
Απεναντίας η κατάργηση της 4 ης κάλπης με βρίσκει αντίθετο επειδή περιορίζει τα
κέντρα λήψης απόφασης και αδυνατίζουν το θεσμό της κοινότητας. Με ποια
διάθεση νέοι να ασχοληθούν με τα κοινά του τόπου τους σε ένα αδυνατισμένο
θεσμό;
Η Κοινότητα, πυρήνας της ελληνικής κοινωνίας, θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Α΄ Βαθμού, αποτελεί διαχρονικά την ραχοκοκαλιά της Ελλάδας.
Οι Κοινότητες σε κάθε γωνιά της Ελλάδας λειτουργούν από την αρχή του ελληνικού
κράτους ως κύτταρα Δημοκρατίας, θεματοφύλακες της ελληνικής υπαίθρου,
εργαλεία του Δήμου για την βελτίωση της καθημερινότητας, πηγές εθελοντισμού
και ενεργοποίησης των πολιτών. Ο θεσμός όσο απομακρυσμένη και αν είναι η
Κοινότητα από την έδρα του Δήμου, Πρόεδροι και Κοινοτικοί Σύμβουλοι
διαχειρίζονται όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων. Η παρουσία τους στις πόλεις και
στα χωριά είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης στο κράτος αφού μια μορφή
διοίκησης παραμένει δίπλα του.
Αυτό το οποίο ονομάζουμε ελληνική παράδοση ή ελληνικό παραδοσιακό πολιτισμό
αποτελεί γέννημα της κοινοτικής ζωής. Η ελληνική κοινότητα είναι ένα ιστορικό
μόρφωμα, το οποίο διαμορφώθηκε εξελικτικά στην πορεία του
ελληνικού έθνους .Οι αξίες δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές παρά μόνο σε σχέση
με τους θεσμούς και η κοινότητα αποτέλεσε ένα θεσμό που διαμόρφωσε ιστορικά
συγκεκριμένες αξίες, οι οποίες μπορούν να ερμηνεύσουν το πνεύμα της κοινότητας
ως σύνολο κανόνων και προσδοκιών.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η έννοια της κοινότητας σημαίνει ότι οι άνθρωποι
κατοικούν σε έναν περιορισμένο χώρο για την απόλαυση της κοινής συντροφιάς,
για την εκπλήρωση βασικών αναγκών και για να βρουν νόημα στη ζωή τους… Η
κοινότητα λοιπόν ως «κοινωνική συλλογικότητα με μεγάλη ποικιλομορφία»,…
γίνεται αντιληπτή ως κοινωνικό φαινόμενο που ενοποιεί τους ανθρώπους, με
γεωγραφικούς όρους (π.χ. χωροεδαφική ενότητα),μέσω κοινοτικών
δραστηριοτήτων, μέσω συμβολικών και μεταφορικών χώρων.
Υποστηρίζοντας τα ανωτέρω, πολιτικά και ιδεολογικά προτείνω:
- Ενδυνάμωση του ρόλου των Δήμων σε σχέση με τις περιφέρειες και ενίσχυση
αυτών με πόρους.
- Διατήρηση της ξεχωριστής κάλπης στην ανάδειξη των
Κοινοτήτων.
- Κατάργηση του πληθυσμιακού κριτηρίου των 500 κατοίκων.
- Eνίσχυση του ρόλου των Κοινοτήτων με αποφασιστικές αρμοδιότητες και
πόρους.
- Θεσμική εκπροσώπηση των Κοινοτήτων σε ΚΕΔΕ.
- Mεταβίβαση αρμοδιοτήτων από τους Δημάρχους προς τις Κοινότητες.
Στηρίζοντας τον ουσιαστικό ρόλο των Κοινοτήτων στην καθημερινότητα, την
πολιτική προστασία και την διατήρηση της κοινωνικής συνοχής με τους προέδρους
και τους κοινοτικούς συμβούλους να βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή, ενώνω
τη φωνή μου για την επανεξέταση σε θέματα της διατήρησης των Κοινοτικών
Συμβουλίων στην έδρα των Δήμων, την 4 η κάλπη, το όριο των 500 κατοίκων και τη
διατήρηση της ονομασίας Πρόεδρος και όχι εκπρόσωπος (ανεξάρτητα από το όριο
κατοίκων).
Δυνατή κοινωνία σημαίνει δύναμη στις κοινότητες.
Ειδικά για τον Έλληνα, η τοπική συνάφεια, η κοινότητα, η γειτονιά έχουν
μεγαλύτερη σημασία από τη γενετική συνάφεια, τη συγγένεια του αίματος. Τούτο
φαίνεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι για τους Έλληνες σημείο αναφοράς είναι ο
τόπος καταγωγής τους!
Σας ευχαριστώ
Δημήτρης Γ. Κρητικός
ιατρός πνευμονολόγος
Επικεφαλής παράταξης «Ρόδος Αξιών»
Πρώην Δήμαρχος Καμείρου Ρόδου
