Για τη Ρόδο ήθελα πάντα να γράψω κάτι που με είχε εντυπωσιάσει όταν ήμουνα παιδί. Στη δεκαετία του ‘60, σε μια πολύ διαφορετική Ελλάδα, η Ρόδος ήταν ένας πολυτελής τόπος διακοπών. Το αξιοπερίεργο ήταν ότι όποιος επέστρεφε από τη Ρόδο, σου έφερνε δώρο μια μικρή σπαστή ομπρέλα, κάτι οξύμωρο για ένα νησί που ονομαζόταν «Νησί του Ήλιου». Πέρασα τα παιδικά μου χρόνια πιστεύοντας ότι στο «Νησί του Ήλιου» βρέχει συνεχώς. Η αλήθεια είναι ότι η Ρόδος είναι το μέρος με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ελλάδα. Η άλλη αλήθεια είναι ότι οι καλές ομπρέλες ήταν ένα είδος πολυτελείας, οι σπαστές ήταν είδος σπάνιο σε μια χώρα που τα εισαγόμενα ήταν ελάχιστα και πολύ ακριβά. Η Ρόδος είχε «αφορολόγητα» πολλά αγαθά, που η υπόλοιπη Ελλάδα μόνο αν ταξίδευε στο εξωτερικό γνώριζε.
Αφού λύθηκε το μυστήριο με τις ομπρέλες, ήρθε ο έρωτας με τη Ρόδο, έρωτας στον οποίο υποκύπτουν εδώ και αιώνες κατακτητές, επισκέπτες, ταξιδευτές και περίεργοι κι όλοι εμείς. Από την πρώτη ανάμνηση μιας πενθήμερης μαθητικής εκδρομής, μέχρι το μύθο των κατάξανθων απογόνων των Βίκινγκς, τις δίμετρες Σουηδέζες που αιχμαλωτίζονται στο φως της για λίγο ή για πάντα, η Ρόδος μάς καλεί σαν σειρήνα μέσα σε γαλαζοπράσινους αφρούς και παιχνιδιάρικα κύματα.
Η μελωδική απαλή φωνή του Γιώργου Παπαστεφάνου ανοίγει στο μυαλό και στα μάτια μου την εικόνα της Ρόδου και την επιθυμία να ταξιδέψω στο φως της για άλλη μια φορά. «Το καμμένο χόρτο από τον ήλιο του καλοκαιριού, το τραγούδι των τζιτζικιών, το υπέροχο φως της ανατολής, μόνο στη Ρόδο το έχω δει τόσο φωτεινό» αφηγείται.
Η Ρόδος είναι οι καταπληκτικές παραλίες σε κάθε μέρος της, ακόμα και στο κέντρο της, αλλά είναι και οι χιλιάδες μικρές και μεγάλες ιστορίες, μυθικές και αληθινές που έχεις να ανακαλύψεις. Κάθε σπιθαμή έχει μια ιστορία. Εδώ πέρασε ο Απόστολος Παύλος και το λιμανάκι πήρε το όνομά του, εδώ στάθηκαν οι ιππότες, στην μεσαιωνική πόλη από τις ωραιότερες σωζόμενες και κατοικημένες του κόσμου, μνημείο της UNESCO και καμάρι μιας ολόκληρης χώρας. Οι ονειροπόλοι λένε ότι το πνεύμα τους κυκλοφορεί τις νύχτες στις στενές αψιδωτές πόρτες και τα στενά δρομάκια. Και εδώ όποιος θέλει να περιηγηθεί μπορεί κάθε στιγμή να ανακαλύψει τις νέες γωνιές της και αν αφήσει το πνεύμα του ελεύθερο θα ακούσει και τις οπλές των αλόγων των ιπποτών να τρέχουν στο λιθόστρωτο.
Όποιος καταπιαστεί με την ιστορία της Ρόδου θα περάσει χρόνια ανάμεσα στο μύθο και την αλήθεια, θα μπερδευτεί και θα μαγευτεί. Η ιστορία της Ρόδου μοιάζει με παραμύθι και το έγραψε πρώτη φορά ο Πίνδαρος. Η Ρόδος αναδύθηκε μέσα στον ιερό όρκο του Δία και οι αρχαίοι την έλεγαν Αιθρία, Αστερία, Ηλιάσσα και Ανεμόεσσα, για να την τιμήσουν με τις πιο ποιητικές λέξεις. Οι θεοί έδωσαν μάχες αιματηρές για τον τόπο αυτό, για να τον κατακτήσουν, για να αφήσουν τα σημάδια τους ανεξίτηλα και την κληρονομιά της αιώνιας γοητείας τους. Ο Διόδωρος ο Σικελός λέει πως οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι Τελχίνες, σπουδαίοι τεχνίτες και εφευρέτες, που κατείχαν μαγικές ικανότητες. Ιστορικά, οι πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Κάρες από τη Μικρά Ασία, ακολούθησαν οι Φοίνικες και οι Μινωίτες, από τη γειτονική Κρήτη, οι Δωριείς που φτιάχνουν τις τρεις μεγάλες πόλεις: Λίνδο, Κάμειρο και Ιαλυσό.
Φανταστείτε όλους αυτούς του πολιτισμούς, τις κληρονομιές και τον πλούτο της γνώσης και της επιστήμης, της τέχνης και της εφευρετικότητας να καταπλέουν μέσα στην ιστορία σε ένα μικρό τόπο. Στη Ρόδο, σε ένα σταυροδρόμι της Μεσογείου συναντήθηκαν όλοι οι πολιτισμοί, χάρισαν στο νησί έναν κραταιό μύθο του, τον Κολοσσό, το πιο διάσημο δημιούργημα και ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Έρχονται και σήμερα για να δουν το μέρος όπου στεκόταν όρθιος, κραταιός, μαχητής. Και είναι σπαρακτικό να διαβάζει κανείς περιγραφές. Τον Κολοσσό πεσμένο στη γη να κομματιάζεται και να πουλιέται. Όπου και αν πήγε όλο αυτό το μέταλλο δεν κατάφερε κανείς να σβήσει το μύθο, τον ήρωα του λιμανιού, τον φρουρό του τόπου.
Όταν το 1300 περίπου το νησί πέφτει στα χέρια των ιπποτών αρχίζει να γράφεται ένα από τα πιο παραμυθένια κομμάτια της ιστορίας του. Σε μια ακμάζουσα περίοδο χτίζονται παλάτια και εκκλησίες, δείγματα Γοτθικά και Αναγεννησιακά.Το φως τους και οι όγκοι τους ακόμα και σήμερα γοητεύουν όποιον τα αντικρίσει.
Η Ρόδος είναι νησί αριστοκρατικό έχει αριστοκράτες εδώ και δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Αυτοί ένωσαν τις τρεις μεγάλες πόλεις τους και έκαναν τη Ρόδο, την σημερινή πόλη πρωτεύουσα του νησιού. Τα καράβια των Ροδίων ήταν τα καλύτερα του κόσμου και οι Ρόδιοι οι καλύτεροι ναύτες του κόσμου. Η παροιμιώδης φράση, «δέκα Ρόδιοι, δέκα νήες» τα λέει όλα. Κάθε ναυτικός από τη Ρόδο έκανε για ένα ολόκληρο πλήρωμα. Οι ναύτες έπλεαν στη Μεσόγειο και ανάμεσα στους σιτοβωλώνες του κόσμου, που ήταν σε αξία σαν να λέμε το σημερινό πετρέλαιο.
«Όμορφη πόλη ή δεύτερη σε ομορφιά όσο η Ρόδος δεν υπάρχει στον κόσμο»έλεγε ο Στράβων ο γεωγράφος. Η Ρόδος έζησε ακμή και παρακμή ένιωσε στο πετσί της την οικονομική καταστροφή από τους Ρωμαίους γιατί δεν προσκύνησε. Αλλά, συνέχισε να είναι ένα κέντρο πολιτιστικό. Με σχολές ρητορικής, φιλοσοφίας, αστρονομίας, φυσικής, μαθηματικών που συνέχιζαν να ακμάζουν. Ο Κικέρων και ο Ιούλιος Καίσαρας στη Ρόδο σπούδασαν ρητορική. Εβραίοι και Τούρκοι, Ιταλοί και Βενετσιάνοι έκαναν αυτή τη διαχρονική πόλη αιώνια. Οι Ιταλοί με τη σειρά τους έκαναν ένα θαύμα σε αυτό το νησί. Ήθελαν να γίνει το σμαγαγδένιο κόσμημα της Μεσογείου. Είχαν αφιερώσει πολλή σκέψη και πολύ γούστο στη Ρόδο. Οι Ιταλοί άφησαν στα Δωδεκάνησα ένα πολύ ισχυρό αποτύπωμα, με τα ίχνη της αρχιτεκτονικής τους, τα ονόματα που ακούγονται σαν μουσική, να πρωταγωνιστούν δίπλα σε νεοκλασικά και κάστρα.
Η Ρόδος είναι ένα διαμάντι. Το πιο ακριβό και σκληρό, το πιο ανθεκτικό πολύτιμο πετράδι. Οι θεοί του κόσμου την προίκισαν με αυτή τη μοναδική φυσική ομορφιά με τα νερά και τους ανέμους για να τραβάει σαν μαγνήτης τους ξένους όλου του κόσμου. Ο μαγνήτης του φυσικού κάλλους είναι η παγίδα. Για να σου πει μέσα στα κάστρα, τα στενά δρομάκια, τις πόρτες των καπετανέικων, τη λαϊκή αρχιτεκτονική, τις σκιερές λεωφόρους της, τις ιστορίες της για να μη χαθούν ποτέ.
Η πρώτη πρωτότυπη εκπομπή του OTE HISTORY, του νέου καναλιού του ΟΤΕ TV,«Ελλάδα από το Α ως το Ω», συνεχίζεται αυτή την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου στις 21:00, με ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στη Ρόδο.