Τα βήματα και οι προσπάθειες που γίνονται πρέπει να ολοκληρωθούν όσο το δυνατόν συντομότερα
Τα Οικολογικά Ροδιακά ασχολούνται σήμερα με το θέμα των σεισμών, όχι για να τρομοκρατήσουμε τους πολίτες και σπείρουμε πανικό αλλά για να βάλουμε στη σωστή βάση και διάσταση ένα τόσο σοβαρό θέμα που είναι στην επικαιρότητα αυτές τις μέρες. Την ίδια στιγμή είναι ένα θέμα που πολλές φορές αποφεύγουμε για ευνόητους λόγους να ασχολούμαστε. Αυτό όμως είναι πολύ σοβαρό λάθος.
Είναι κοινό μυστικό ότι η περιοχή μας ανήκει στις περιοχές υψηλής σεισμικότητας και μία από εκείνες στις οποίες οι σεισμολόγοι εκτιμούν ότι τα επόμενα δέκα χρόνια θα εκδηλωθεί ισχυρός σεισμοί άνω των έξι βαθμών της κλίμακας Richter . Στο χάρτη μάλιστα που διαμορφώθηκε το 2002 μετά το σεισμό της Αθήνας (1999) η περιοχή της Δωδεκανήσου εντάσσεται στη 2η ζώνη ως περιοχή μεσαίας επικινδυνότητας.
Ανατρέχοντας μάλιστα στο αρχείο του Σεισμολογικού Σταθμού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μπορεί κανείς να παρατηρήσει 58 (!) σεισμούς στην περιοχή Ρόδου – Καρπάθου στο διάστημα μεταξύ 14 Νοεμβρίου 2013 και 11 Φεβρουαρίου 2014. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν έγιναν βέβαια αισθητοί αφού επρόκειτο για μεγέθη κάτω των 3 βαθμών τοπικού μεγέθους (ML) της κλίμακας Richter. Να σημειώσουμε εδώ ότι κάθε βαθμός της κλίμακας αυτής είναι 33 φορές πιο ισχυρός από τον προηγούμενο ενώ χρειάζονται 1000 σεισμοί κάποιου βαθμού για να εκτονωθεί ένας (1) και μόνο σεισμός του επόμενου. Για παράδειγμα θα χρειαστούν 1.000 σεισμοί τεσσάρων Richter για να εκτονωθεί ένας σεισμός των πέντε βαθμών Richter.
Οι αναλύσεις έγκριτων σεισμολόγων και γεωλόγων που έχουν επισκεφθεί πολλές φορές τη Ρόδο, εκτιμώντας το γεωλογικό ιστορικό του νησιού και τον τεκτονικό σχηματισμό, καταλήγουν ότι είναι από εκείνες τις περιοχές που πρέπει να ετοιμάζονται ανά πάσα στιγμή για μια ισχυρή σεισμική δραστηριότητα. Πρέπει λοιπόν να υπάρξουν όλες εκείνες οι προϋποθέσεις ώστε να οχυρωθούμε απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όπως πχ ο ισχυρός αντισεισμικός κανονισμός σύμφωνα με τον οποίο ανεγείρονται πλέον τα κτήρια, ειδικά μετά το σεισμό του 1999 στην Αθήνα.
Όμως, από την άλλη πλευρά, πρέπει να υπάρξει και κατάλληλος σχεδιασμός ώστε να ανταπεξέλθουμε όσο το δυνατό καλύτερα στις καταστάσεις που δημιουργούνται μετά από ένα τέτοιο ισχυρό σεισμό. Εκεί υπάρχουν θέματα που δεν έχουν ακόμα επιλυθεί και ενώ έχουν γίνει αρκετά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, αυτά πρέπει σύντομα να ολοκληρωθούν και τα σχέδια που υπάρχουν να επικαιροποιηθούν. Βλέποντας εξάλλου και τα όσα διαδραματίζονται τις μέρες αυτές στην Κεφαλονιά δεν μπορούμε να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι θα αποφύγουμε ανάλογες καταστάσεις.
Η δομή της πολιτικής προστασίας στη χώρα μας και η γύμνια της σε τοπικό επίπεδο
Η Πολιτική Προστασία (ΠΠ) συνδέεται με δράσεις που αποβλέπουν στην προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών, την προστασία των υποδομών της χώρας καθώς και του φυσικού περιβάλλοντος από την εκδήλωση καταστροφών που προέρχονται από φυσικούς ή ανθρωπογενείς παράγοντες. Ως ολοκληρωμένος κύκλος διεθνώς η ΠΠ περιλαμβάνει την πρόληψη, προετοιμασία, έγκαιρη ειδοποίηση, την άμεση επέμβαση, τη διαχείριση των συνεπειών και την αποκατάσταση .
Υπό την έννοια αυτή ασχολείται τόσο με φυσικές καταστροφές όπως στην περίπτωση μας σεισμοί, κατολισθήσεις, πυρκαγιές, πλημμύρες και άλλα έντονα καιρικά φαινόμενα αλλά ακόμα και με τη δράση ηφαιστείων. Ασχολείται όμως και με τεχνολογικές καταστροφές όπως τεχνολογικά ατυχήματα έως και χημικά, βιολογικά και ραδιολογικά συμβάντα. Καταλαβαίνει κανείς τη σπουδαιότητα και σοβαρότητα της αποστολής της ΠΠ. Αυτή λοιπόν την αποστολή στο Δήμο Ρόδου καλείται να τη φέρει σε πέρας ένας (1) μόνιμος υπάλληλος και στο τμήμα ΠΠ Δωδεκάνησου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου ένας (1) πάλι υπάλληλος αλλά αυτός με παράλληλα καθήκοντα αφού ασχολείται και με τη μισθοδοσία του προσωπικού.
Μετά λοιπόν την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης» ο μηχανισμός ΠΠ έχει διαμορφωθεί ως εξής:
• Σε πολιτικό/στρατηγικό επίπεδο: η Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού ΠΠ, το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο ΠΠ, ο Γενικός Γραμματέας ΠΠ και η Γενική Γραμματεία ΠΠ
• Σε επιχειρησιακό επίπεδο είναι το Κέντρο Επιχειρήσεων ΠΠ της Γενικής Γραμματείας ΠΠ, το οποίο συνεργάζεται με τα αντίστοιχου επιπέδου κέντρα επιχειρήσεων (199/ΣΕΚΥΠΣ, ΕΛΑΣ/ΕΚΕ, ΕΚΕΠΥ, κλπ)
• Σε τακτικό επίπεδο τα Αποκεντρωμένα Όργανα ΠΠ (οι Γενικοί Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, οι Περιφερειάρχες και Αντιπεριφερειάρχες και οι Δήμαρχοι, με τις αντίστοιχες οργανικές μονάδες ΠΠ (Δ/νσεις, Τμήματα και Γραφεία ΠΠ) που λειτουργούν ως συνδετικοί κρίκοι μεταξύ των εμπλεκομένων οργανικών μονάδων του φορέα τους για την άμεση και συντονισμένη απόκριση
Για την περιοχή μας υπεύθυνος και μοναδικός μόνιμος υπάλληλος του αυτοτελούς γραφείου ΠΠ στο Δήμο είναι ο Η. Αργύρης, στο τμήμα ΠΠ της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου υπεύθυνος είναι ο Μ. Κωστάκης ενώ η διεύθυνση ΠΠ έχει έδρα στη Σύρο με προϊστάμενο το Α. Δρόσο. Σε επίπεδο Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Γενικός Διευθυντής είναι ο Π. Παγώνης και σε κεντρικό επίπεδο υπάρχει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη με Γενικό Γραμματέα τον Π. Γεωργιάδη και βέβαια τον υπουργό Ν. Δένδια.
Συμβουλευτικά όργανα και συντονισμός
Στην περιοχή μας, όπως σε όλη τη χώρα, λειτουργούν δύο συμβουλευτικά όργανα. Το ΣΟΠ (Συμβουλευτικό Όργανο Περιφέρειας) που συμβουλεύει τον Περιφερειάρχη ή τον Αντιπεριφερειάρχη και το ΣΤΟ (Συμβουλευτικό Τοπικό Όργανο) που συμβουλεύει το Δήμαρχο. Στις συνεδριάσεις αυτών των οργάνων συμμετέχουν όλοι οι υπηρεσιακοί και αιρετοί παράγοντες τους οποίους κρίνεται ότι αφορά η συνεδρίαση αλλά και οι εθελοντικές οργανώσεις που είναι εγγεγραμμένες στο σχετικό μητρώο . Στο πρώτο λοιπόν μπορούν να συμμετέχουν περιφερειακοί σύμβουλοι, διοικητές σωμάτων, δήμαρχοι, εντεταλμένοι σύμβουλοι δήμων και εθελοντές, ενώ στο δεύτερο αντίστοιχα οι εμπλεκόμενοι σε επίπεδο δήμου.
Το μοντέλο αυτό είναι αρκετά πολύπλοκο και γίνεται ακόμα πιο δύσκολο αν αναλογιστεί κανείς ότι ο συντονισμός των οργάνων δεν είναι πάντα ο καλύτερος. Ο τρόπος και ο χρόνος στον οποίο συνεδριάζουν τα όργανα είναι πολύ καθοριστικός. Για παράδειγμα το ΣΟΠ για τις πυρκαγιές πρέπει να συνεδριάσει αρκετά πιο πριν την αντιπυρική περίοδο για να εξετάσει έγκαιρα και νηφάλια τα σχετικά θέματα. Στην περίπτωση όμως των σεισμών όπου η απειλή είναι διαρκής εννοείται ότι τα σχετικά όργανα πρέπει να συνεδριάζουν τακτικά και να υπάρχει ο καλύτερος δυνατός συντονισμός. Αυτό απ’ ότι διαπιστώσαμε δεν γίνεται τουλάχιστον στο βαθμό που θα έπρεπε.
Σχεδιασμός για την πόλη της Ρόδου. Τι γίνεται με τις άλλες Δημοτικές Ενότητες;
Ένα βασικό θέμα είναι ότι ο όποιος σχεδιασμός υπάρχει καλύπτει την περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Ρόδου ενώ δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα για τις υπόλοιπες δημοτικές ενότητες. Τα Οικολογικά Ροδιακά παρουσιάζουν σήμερα και μέσα από φωτογραφικό υλικό τα βασικά σημεία όπου θα υπάρξει ανάπτυξη πρόχειρων καταυλισμών και θέσεις σίτισης και υδροδότησης στην πόλη της Ρόδου σε περίπτωση σεισμού. Να ελπίσουμε ότι γρήγορα θα γίνει αντίστοιχη χωροθέτηση και για τις άλλες δημοτικές ενότητες.
Την επόμενη βδομάδα θα ασχοληθούμε λεπτομερέστερα με τις υπόλοιπες ελλείψεις που υπάρχουν και πρέπει σύντομα να συμπληρωθούν και με τα δεδομένα που πρέπει να επικαιροποιηθούν.
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΡΟΔΙΑΚΑ