Όταν το «πρότυπο» βουλιάζει
Μια νέα γυναίκα βλέπει την περιουσία της να καταστρέφεται επανειλημμένα, λόγω βλαβών και υπερχειλίσεων δικτύων της ΕΥΔΑΠ. Δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό. Μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο, η Λεωφόρος Ποσειδώνος στον Άλιμο μετατράπηκε σε ανοιχτό υπόνομο, με λύματα να πλημμυρίζουν τον δρόμο, να προκαλούν ζημιές σε σπίτια και καταστήματα και να διακόπτουν την κυκλοφορία σε μια από τις σημαντικότερες οδικές αρτηρίες της Αττικής.
Κι όμως, η κυβέρνηση επιμένει να παρουσιάζει την ΕΥΔΑΠ ως το «ιδανικό μοντέλο» διαχείρισης νερού, την ώρα που προωθεί ασφυκτικά νομοθετήματα για το κλείσιμο ή την υποχρεωτική συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ).
ΕΥΔΑΠ: «Πρότυπο» με… κίνδυνο λειψυδρίας
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες της Αττικής έχουν μειωθεί κατά σχεδόν 45% μέσα σε δύο χρόνια. Ο Μόρνος και ο Εύηνος, οι βασικές πηγές υδροδότησης της πρωτεύουσας, βρίσκονται κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Επιστήμονες προειδοποιούν ότι η Αττική κινδυνεύει με λειψυδρία, αν δεν υπάρξουν άμεσα μέτρα.
Το γεγονός ότι το «πρότυπο» της κυβέρνησης είναι ο ίδιος οργανισμός που αφήνει την πρωτεύουσα της χώρας χωρίς σχέδιο Β απέναντι σε ξηρασία, καταδεικνύει το βάθος της αντίφασης.
Λύματα στην Ποσειδώνος: Η εικόνα της αδυναμίας
Τον Δεκέμβριο του 2024, στην Ποσειδώνος, ένα φρεάτιο «άνοιξε» με την πίεση νερού και λυμάτων, πλημμυρίζοντας τον δρόμο. Η ΕΥΔΑΠ αναγνώρισε ότι το αποχετευτικό δίκτυο υπερφορτώνεται από τις περίπου 7.000 παράνομες συνδέσεις ομβρίων που υπάρχουν από τη Βάρκιζα έως τον Άλιμο.
Το πρόβλημα είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες. Παρ’ όλα αυτά, η «λύση» που προτάθηκε ήταν… να βάζει η ΕΥΔΑΠ σκοπιά σε φρεάτια, για να ανοίγει και να κλείνει καπάκια κατά τη διάρκεια ισχυρών βροχοπτώσεων. Αυτή η «πρόχειρη» διαχείριση φανερώνει έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και αποκαλύπτει την αδυναμία του φορέα να προστατεύσει υποδομές και περιουσίες.
Η υποβάθμιση των ΔΕΥΑ: Μια πολιτική επιλογή
Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση προβάλλει την ΕΥΔΑΠ ως μοντέλο, εφαρμόζει πολιτικές που οδηγούν σε ασφυξία τις ΔΕΥΑ:
• Μηδενική επιδότηση στην περίοδο της ενεργειακής κρίσης, παρά την εκτόξευση των λειτουργικών δαπανών.
• Στοχευμένη υποστελέχωση, με απαγόρευση προσλήψεων, αφήνοντας τις επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό.
• Συσσώρευση χρεών λόγω έλλειψης στήριξης, που χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για την «αδυναμία» τους.
Σύμφωνα με μελέτες της Digi Regio, οι ΔΕΥΑ έχουν αποδειχθεί πιο βιώσιμο μοντέλο διαχείρισης νερού, καθώς βρίσκονται πιο κοντά στον πολίτη, γνωρίζουν τις τοπικές ανάγκες και μπορούν να αντιδρούν γρηγορότερα. Όμως, η κυβέρνηση επιμένει να απαξιώνει αυτό το αποκεντρωμένο σύστημα υπέρ της συγκεντρωτικής διαχείρισης.
Το «ιδανικό μοντέλο» χωρίς σχέδιο Β
Το «ιδανικό» της κυβέρνησης βασίζεται σε έναν οργανισμό που:
• Αφήνει την πρωτεύουσα να κινδυνεύει από λειψυδρία.
• Δεν έχει λύσει πρόβλημα που γνωρίζει από το 2000, με αποτέλεσμα λύματα να πλημμυρίζουν κεντρικούς δρόμους.
• Έχει προκαλέσει επανειλημμένα ζημιές σε πολίτες, οι οποίοι φτάνουν μέχρι και στα δικαστήρια για να αποζημιωθούν.
Η σύγκριση με τις υποβαθμισμένες ΔΕΥΑ δεν αναδεικνύει την υπεροχή της ΕΥΔΑΠ, αλλά την πολιτική στρατηγική απαξίωσης ενός μοντέλου που λειτουργεί πιο κοντά στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.⸻
Ένα «πρότυπο» που καταρρέει
Η υπόθεση της κοπέλας που βλέπει την περιουσία της να καταστρέφεται, τα λύματα της Ποσειδώνος, και η ορατή λειψυδρία στην Αττική είναι τρία καμπανάκια κινδύνου. Κι όμως, η κυβέρνηση τα αγνοεί.
Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν οι ΔΕΥΑ πρέπει να κλείσουν ή να συγχωνευθούν. Είναι αν θα συνεχίσουμε να εμπιστευόμαστε ένα μοντέλο που αποδεικνύεται ανεπαρκές στην πιο κρίσιμη αποστολή του: να διασφαλίζει το πολυτιμότερο δημόσιο αγαθό, το νερό.
