Η Ευρώπη βρίσκεται στη μέση μιας άνευ προηγουμένου έκρηξης παραγωγής όπλων, με τις εγκαταστάσεις κατασκευής όπλων να μεγαλώνουν με ρυθμούς τριπλάσιους σε σχέση με την περίοδο ειρήνης.
Όπως αποκαλύπτει ανάλυση των Financial Times με βάση δορυφορικά δεδομένα ραντάρ, έχουν προστεθεί πάνω από 7 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα νέων βιομηχανικών χώρων αφιερωμένων αποκλειστικά στην παραγωγή πολεμικού υλικού σε ολόκληρη την ήπειρο.
Μετά τη ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία το 2022, ο ευρωπαϊκός αμυντικός τομέας πέρασε από τις υποσχέσεις και τις πολιτικές δηλώσεις σε χειροπιαστή βιομηχανική ανάπτυξη. Η έρευνα των Financial Times εξέτασε στοιχεία από 150 εγκαταστάσεις που ανήκουν ή σχετίζονται με 37 εταιρείες, καταγράφοντας εκτεταμένα έργα κατασκευής – από νέες γραμμές παραγωγής και εργοστάσια πυρομαχικών έως δρόμους και υποστηρικτικές υποδομές.
Η πρωτοφανής αυτή κινητοποίηση ενισχύεται από σημαντικές κρατικές επιδοτήσεις, όπως το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASAP (Act in Support of Ammunition Production), ύψους 500 εκατ. ευρώ, που στοχεύει στην εξάλειψη καθυστερήσεων και περιορισμών στην παραγωγή πυραύλων και πυρομαχικών. Οι εγκαταστάσεις που χρηματοδοτήθηκαν μέσω του ASAP επεκτάθηκαν με ταχύτερο ρυθμό από τις υπόλοιπες, δείχνοντας την αποτελεσματικότητα της επένδυσης.
Ένα από τα σημαντικότερα έργα βρίσκεται στο Βάρπαλοτα της Ουγγαρίας, όπου η γερμανική Rheinmetall συνεργάζεται με την κρατική εταιρεία N7 Holding για την κατασκευή μεγάλου συγκροτήματος παραγωγής πυρομαχικών και εκρηκτικών. Το πρώτο εργοστάσιο, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2024, ήδη κατασκευάζει πυρομαχικά για το τεθωρακισμένο KF41 Lynx, ενώ υπάρχουν σχέδια για παραγωγή οβίδων πυροβολικού και βλημάτων αρμάτων μάχης.
Στην ανάλυση περιλαμβάνονται επίσης μεγάλες επεκτάσεις σε άλλες στρατηγικές εγκαταστάσεις, όπως το εργοστάσιο πυραύλων της MBDA στη Γερμανία, το εργοστάσιο της Kongsberg στη Νορβηγία και το εργοστάσιο πυρομαχικών της BAE Systems στο Ηνωμένο Βασίλειο – όλα με στήριξη κρατικής χρηματοδότησης και συμβολαίων του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με ειδικούς, η βιομηχανία της Ευρώπης περνά σε μια νέα εποχή, εγκαταλείποντας την «παραγωγή της τελευταίας στιγμής» που χαρακτήριζε την περίοδο ειρήνης και μπαίνοντας σε μόνιμο καθεστώς πολεμικής ετοιμότητας. Ο πρώην διευθυντής ελέγχου εξοπλισμών του ΝΑΤΟ, William Alberque, δήλωσε στους Financial Times: «Όταν αρχίζεις να παράγεις μαζικά οβίδες, τα μέταλλα και τα εκρηκτικά αρχίζουν να ρέουν, μειώνοντας το κόστος και την πολυπλοκότητα της παραγωγής πυραύλων».
Παρά την πρόοδο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η πραγματική παραγωγή εξακολουθεί να υπολείπεται της θεωρητικής δυναμικότητας, κυρίως στην κατασκευή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και κρίσιμων εξαρτημάτων, όπως οι μικροί αεροκινητήρες.
Ο Επίτροπος Άμυνας της ΕΕ, Andrius Kubilius, ανέφερε ότι η ετήσια παραγωγική ικανότητα της Ευρώπης σε πυρομαχικά αυξήθηκε από 300.000 βλήματα πριν την εισβολή, σε 2 εκατομμύρια που αναμένονται έως το τέλος του 2025.
Καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συζητούν πώς θα συνεχίσουν την παροχή όπλων στην Ουκρανία, ενώ παράλληλα αναπληρώνουν τα δικά τους αποθέματα εν μέσω αβέβαιης στήριξης από τις ΗΠΑ, η ανάλυση των Financial Times καταγράφει μια ριζική μεταμόρφωση της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης – προετοιμάζοντάς την για ένα περιβάλλον παρατεταμένης και ενδεχομένως γενικευμένης σύγκρουσης.
