Εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή ανεπάρκεια είναι η αιτία θανάτου του Πάπα Φραγκίσκου, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Βατικανό, το βράδυ της Δευτέρας.
Η σορός του πάπα Φραγκίσκου πρόκειται να τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα για τρεις ημέρες, ξεκινώντας από τις 23 Απριλίου.
Απόψε η σορός του ποντίφικα θα τοποθετηθεί σε απλό, ξύλινο φέρετρο, σύμφωνα με την επιθυμία που είχε εκφράσει ο ίδιος, ενώ στην πλατεία του Αγίου Πέτρου ξεκίνησε δημόσια προσευχή.
Δείτε LIVE εικόνα από την Πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό:
Τι ανέφερε στη διαθήκη του
Το Βατικανό σημειώνει πως ο πάπας Φραγκίσκος επιβεβαίωσε την επιθυμία του στην τελική διαθήκη να ταφεί στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε στη Ρώμη «χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση» αλλά με την επιγραφή του παπικού του ονόματος στα λατινικά: «Franciscus».
«Αισθανόμενος ότι πλησιάζει η δύση της επίγειας ζωής μου και με ζωντανή ελπίδα στην Αιώνια Ζωή, επιθυμώ να εκφράσω τη διαθήκη μου μόνο όσον αφορά τον τόπο της ταφής μου.
Τη ζωή μου και την ιερατική και επισκοπική μου διακονία την εμπιστεύθηκα πάντοτε στη Μητέρα του Κυρίου μας, την Υπεραγία Θεοτόκο.
Ως εκ τούτου, ζητώ να αναπαυθεί το θνητό μου λείψανο περιμένοντας την ημέρα της ανάστασης στην Παπική Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε.
Εύχομαι το τελευταίο γήινο ταξίδι μου να τελειώσει σε αυτό το πανάρχαιο Μαριανό προσκύνημα, όπου πήγαινα για προσευχή στην αρχή και στο τέλος κάθε Αποστολικού Ταξιδιού για να εμπιστευθώ με εμπιστοσύνη τις προθέσεις μου στην Αειπάρθενο Μητέρα και να την ευχαριστήσω για την πειθήνια και μητρική της φροντίδα.
Ζητώ να ετοιμαστεί ο τάφος μου στην κόγχη του πλαϊνού διαδρόμου μεταξύ του παρεκκλησίου του Παύλου (παρεκκλήσι του Salus Populi Romani) και του παρεκκλησίου Sforza της προαναφερθείσας παπικής βασιλικής, όπως αναφέρεται στο συνημμένο παράρτημα.
Ο τάφος πρέπει να είναι μέσα στο χώμα- απλός, χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση και με τη μόνη επιγραφή: Franciscus.
Τα έξοδα για την προετοιμασία της ταφής μου θα καλυφθούν από το ποσό που έχω κανονίσει, το οποίο θα μεταφερθεί στην Παπική Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε για το οποίο έχω δώσει τις κατάλληλες οδηγίες».
Η 12ετής θητεία σε αριθμούς
ΕΚΛΟΓΗ
Ο πρώην καρδινάλιος Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο της Αργεντινής εξελέγη πάπας στις 13 Μαρτίου 2013. Ήταν ο 266ος πάπας και ο πρώτος από χώρα της Λατινικής Αμερικής. Ήταν επίσης ο πρώτος ποντίφικας που επέλεξε το όνομα «Φραγκίσκος».
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΗΤΕΙΑΣ
Κατά μέσο όρο, η θητεία των 265 προκατόχων του είχε διάρκεια 7,5 χρόνια. Η δική του ήταν μεγαλύτερη, ξεπέρασε τα 12. Ήταν επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος σε ηλικία πάπας στην ιστορία, μετά τον Λέοντα ΙΓ΄, ο οποίος ήταν 93 ετών όταν πέθανε το 1903. Για τους προηγούμενους, δεν υπάρχει κάποιο αξιόπιστο αρχείο που να αποδεικνύει ότι έφτασαν σε μεγαλύτερη ηλικία. Ο προκάτοχος του Φραγκίσκου, ο Βενέδικτος ΙΣτ΄, πέθανε σε ηλικία 95 ετών, αλλά ήταν 85 όταν παραιτήθηκε από τα καθήκοντά του.
ΚΑΡΔΙΝΑΛΙΟΙ
Σήμερα, υπάρχουν 252 καρδινάλιοι, ή «πρίγκιπες της Καθολικής Εκκλησίας» που συμβουλεύουν τον πάπα, διοικούν επισκοπές σε όλον τον κόσμο και συχνά αναλαμβάνουν σημαντικά καθήκοντα εντός του Βατικανού.
Αυτήν την περίοδο μόνο 135 καρδινάλιοι είναι ηλικίας κάτω των 80 ετών και επομένως έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Κονκλάβιο ή Κολλέγιο των Καρδιναλίων που θα εκλέξει τον νέο πάπα. Οι 108 από αυτούς διορίστηκαν από τον Φραγκίσκο, οι υπόλοιποι από τους προκατόχους του.
ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
Ο Φραγκίσκος έκανε 47 ταξίδια εκτός Ιταλίας, επισκέφθηκε περισσότερες από 65 χώρες και εδάφη και κάλυψε περισσότερα από 465.000 χιλιόμετρα.
Επισκέφθηκε τη Βραζιλία το 2013. Το 2014 βρέθηκε στην Ιορδανία, τα Παλαιστινιακά Εδάφη, το Ισραήλ, τη Νότια Κορέα, την Αλβανία, τη Γαλλία, την Τουρκία. Το 2015 πήγε στη Σρι Λάνκα, τις Φιλιππίνες, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Εκουαδόρ, τη Βολιβία, την Παραγουάη, την Κούβα, τις ΗΠΑ, την Κένυα, την Ουγκάντα, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Το 2016 επισκέφθηκε το Μεξικό, την Ελλάδα, την Αρμενία, την Πολωνία, τη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν και τη Σουηδία.
Το 2017 ήταν η σειρά της Αιγύπτου, της Πορτογαλίας, της Κολομβίας, της Μιανμάρ και του Μπανγκλαντές.
Το 2018 βρέθηκε στη Χιλή, το Περού, την Ελβετία, την Ιρλανδία, τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία.
Το 2019 πήγε στον Παναμά, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μαρόκο, τη Βουλγαρία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Ρουμανία, τη Μοζαμβίκη, τη Μαδαγασκάρη, τον Μαυρίκιο, την Ταϊλάνδη, την Ιαπωνία.
Το 2020, χρονιά της πανδημίας, δεν έκανε κανένα ταξίδι στο εξωτερικό.
Το 2021 πήγε στο Ιράκ, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, ξανά στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Το 2022 επισκέφθηκε τη Μάλτα, τον Καναδά, το Καζακστάν και το Μπαχρέιν.
Το 2023 βρέθηκε στο Κονγκό, το Νότιο Σουδάν, την Ουγγαρία, την Πορτογαλία, τη Μογγολία και τη Γαλλία.
Πέρυσι, το 2024, πήγε στην Ινδονησία, τη Σιγκαπούρη, το Ανατολικό Τιμόρ, την Παπούα-Νέα Γουινέα, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Κορσική.
Έκανε περίπου 37 ταξίδια εντός της Ιταλίας, αρχής γενομένης από τη Λαμπεντούζα, το νησάκι όπου φτάνουν οι μετανάστες που διαπλέουν τη Μεσόγειο καθ’ οδόν για την Ευρώπη, τον Ιούλιο του 2013.
ΑΓΙΟΙ
Ο Φραγκίσκος αγιοποίησε περισσότερα από 900 πρόσωπα, μεταξύ των οποίων ήταν και οι προκάτοχοί του, ο Ιωάννης ΚΓ΄, ο Ιωάννης Παύλος Β΄ και ο Παύλος Στ΄, καθώς επίσης και η Μητέρα Τερέζα της Καλκούτας και ο αρχιεπίσκοπος του Σαλβαδόρ Όσκαρ Ρομέρο, που δολοφονήθηκε το 1980. Στον αριθμό αυτό πάντως περιλαμβάνονται και οι Μάρτυρες του Οτράντο, περίπου 800, οι κάτοικοι ενός χωριού της νότιας Ιταλίας που σφαγιάστηκαν από τους Οθωμανούς το 1480.
Ο Φραγκίσκος προχώρησε επίσης στην οσιοποίηση τουλάχιστον 1.350 προσώπων, το τελευταίο βήμα πριν από την αγιοποίηση.
ΠΑΠΙΚΟΙ ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ
Ο Φραγκίσκος έγραψε τέσσερις εγκυκλίους, ξεκινώντας το 2013 από τη Limen Fidei («Το Φως της Πίστης») που αφορούσε τη σημασία της χριστιανικής πίστης. Ένα μέρος της είχε ήδη γραφεί από τον προκάτοχό του, τον πάπα Βενέδικτο.
Το 2015, με την Laudato Si κάλεσε τον κόσμο να αναλάβει κατεπειγόντως δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επικαιροποίησε αυτό το έργο του το 2023 με το Laudate Deum που απευθυνόταν στους αρνητές της κλιματικής αλλαγής και τους πολιτικούς που καθυστερούν να αναλάβουν δράση.
Το 2020 με τη Fratelli Tutti ασχολήθηκε με το θέμα της μοναξιάς στον κόσμο μετά την πανδημία.
Το 2024, με τη Dilexit Nos προέτρεψε τους Καθολικούς να εγκαταλείψουν την «τρελή επιδίωξη» του χρήματος και αντιθέτως να αφοσιωθούν στην πίστη τους.
Η επόμενη ημέρα στο Βατικανό: Το πρωτόκολλο και οι επικρατέστεροι διάδοχοι του Πάπα Φραγκίσκου
Μετά την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου τα βλέμματα στρέφονται στη Ρώμη καθώς η Καθολική Εκκλησία εισέρχεται σε περίοδο αποφάσεων.
Η κηδεία του Πάπα αναμένεται να τελεστεί εντός εννέα ημερών, ενώ η διαδικασία για την εκλογή του διαδόχου του, από το Κονκλάβιο, θα ξεκινήσει μέσα στον επόμενο μήνα, αφού προηγηθούν οι γενικές συνελεύσεις των καρδιναλίων.
«Ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε μια ιστορική προσωπικότητα, όχι μόνο για την Καθολική Εκκλησία, αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα. Η απώλειά του είναι τεράστια», δήλωσε στο ΕΡΤΝews ο καθηγητής Ιωάννης Λίλης, σχολιάζοντας τον θάνατο του Πάπα σε ηλικία 88 ετών. Ο ίδιος υπογράμμισε τη ριζοσπαστική του απλότητα και τη νεωτερικότητα που έφερε στον θεσμό, παρά τις παραδόσεις αιώνων ενώ αναφέρθηκε και στο Κονκλάβιο που θα αποφασίσει για την εκλογή του διαδόχου του.
«Ο Φραγκίσκος δεν φόρεσε ποτέ τα κόκκινα παπούτσια του Πάπα, αλλά φτηνά, μαύρα και σκονισμένα. Κυκλοφορούσε με ένα μικρό αυτοκίνητο, χωρίς αλεξίσφαιρα τζάμια, χωρίς την απαιτούμενη ασφάλεια. Ήταν ο πιο ταπεινός Πάπας των τελευταίων αιώνων» δήλωσε στην εκπομπή «Νewsroom».
Ενθυμούμενος την ιστορική του εκλογή που όπως είπε είχε επίσης προκαλέσει αίσθηση τόνισε: «Ήταν ο πρώτος Ιησουίτης Πάπας στην ιστορία, παρότι το Τάγμα των Ιησουιτών δεν επιλέγει Πάπες. Το γεγονός αυτό από μόνο του έσπασε ένα ανεπίσημο “πρωτόκολλο” αιώνων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τις επόμενες διαδικασίες που θα ακολουθήσει η Καθολική Εκκλησία, ο κ. Λίλης εξήγησε πως «μετά την ταφή, θα συγκληθεί το Κονκλάβιο, δηλαδή η Σύνοδος των Καρδιναλίων κάτω των 80 ετών, που έχουν δικαίωμα εκλογής. Η διαδικασία δεν προβλέπεται να κρατήσει περισσότερο από έναν μήνα».
Η μυστική ψηφοφορία, όπως είπε, θα διεξαχθεί στην Καπέλα Σιξτίνα, με τους Καρδινάλιους να παραμένουν κλεισμένοι εντός, χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, μέχρι να υπάρξει αποτέλεσμα. Το σήμα για την εκλογή είναι ο γνωστός λευκός καπνός.
«Η εκλογή μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Υπάρχουν περιπτώσεις που επιλέχθηκε κάποιος που δεν υποψιαζόταν κανείς, ακόμη και εκτός του κύκλου των Καρδιναλίων. Δεν αποκλείεται να δούμε έκπληξη και φέτος», σχολίασε ο καθηγητής Θεολογίας, αναφέροντας μάλιστα ένα χαρακτηριστικό ανέκδοτο που κυκλοφορεί στο Βατικανό: «Υπάρχουν τρία πράγματα που δεν ξέρει ποτέ ο Πάπας: πού είναι η φτώχεια των Φραγκισκανών, πού η υπακοή των Ιησουιτών και ποιος θα είναι ο επόμενος Πάπας».
Σε ερώτηση για το ποιο θα είναι τελετουργικό της ταφής, ο Ιωάννης Λίλης ανέφερε: «Το Βατικανό, ως κρατική οντότητα, καλεί στην τελετή όλους τους αρχηγούς κρατών. Ο Πάπας είναι και αρχηγός κράτους του μικρότερου παγκοσμίως. Άρα, η παρουσία υψηλόβαθμων πολιτικών και θρησκευτικών προσώπων είναι δεδομένη».
Επεσήμανε, μάλιστα, ότι η ταφή γίνεται συνήθως στην αυλή της Βασιλικής, λόγω του μεγάλου πλήθους, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρξει έκπληξη και στην τελετή: «Ο Φραγκίσκος ίσως να έχει αφήσει εντολές για μια εξαιρετικά λιτή ταφή, κάτι που θα τονίσει τη σεμνότητά του, ακόμη και στο τέλος».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Λίλης έγινε και στις σχέσεις του Πάπα Φραγκίσκου με την Ορθόδοξη Εκκλησία λέγοντας ότι «όταν επισκέφθηκε τον Οικουμενικό Πατριάρχη, φίλησε το χέρι του, αλλά και το εγκόλπιό του. Αυτό δεν έχει προηγούμενο. Ήταν ένδειξη βαθιάς ενότητας και σεβασμού», υπενθυμίζοντας πως και ο ίδιος ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει σπουδάσει στο Παπικό Πανεπιστήμιο της Ρώμης.
Οι οκτώ καρδινάλιοι που ξεχωρίζουν στη “μάχη” της διαδοχής
Πίτερ Τούρκσον
Ο Πίτερ Τούρκσον, πρώην επίσκοπος του Κέιπ Κόουστ, θεωρείται πιθανός υποψήφιος για να γίνει ο πρώτος μαύρος Πάπας. Με καταγωγή από την Γκάνα, είχε σταλεί από τον Πάπα Φραγκίσκο ως απεσταλμένος ειρήνης στο Νότιο Σουδάν. Στα ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ+ κρατά ενδιάμεση στάση, υπογραμμίζοντας ότι οι νόμοι σε πολλές αφρικανικές χώρες είναι υπερβολικά αυστηροί, αλλά και ότι οι τοπικές απόψεις πρέπει να γίνονται σεβαστές. Στο παρελθόν είχε θεωρηθεί φαβορί και στο Κονκλάβιο του 2013.
Λουίς Αντόνιο Τάγκλε
Η εκλογή του Λουίς Αντόνιο Τάγκλε θα σήμαινε την άνοδο του πρώτου Ασιάτη Πάπα, σε μια περιοχή με ταχέως αυξανόμενο καθολικό πληθυσμό. Παρότι έχει εκφράσει αντίθεση στο δικαίωμα στην άμβλωση στις Φιλιππίνες, θεωρείται από τις πιο φιλελεύθερες φωνές στο Βατικανό. Έχει δηλώσει ότι η Εκκλησία υπήρξε σκληρή απέναντι σε ομοφυλόφιλους και διαζευγμένα ζευγάρια, γεγονός που, κατά τη γνώμη του, παρεμποδίζει το ποιμαντικό έργο.
Πιέτρο Παρολίν
Ο Καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν, πρώην υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού και στενός συνεργάτης του Πάπα Φραγκίσκου, αποτελεί τον “υποψήφιο της συνέχειας”. Παρότι θεωρείται μετριοπαθής, δεν φτάνει τις φιλελεύθερες θέσεις του προκατόχου του. Το 2015 χαρακτήρισε τη νομιμοποίηση του γάμου ομοφύλων στην Ιρλανδία “ήττα για την ανθρωπότητα”. Η φήμη του έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια λόγω της συμφωνίας του Βατικανού με την Κίνα το 2018, την οποία πολλοί θεωρούν υπερβολικά υποχωρητική προς το Κομμουνιστικό Κόμμα.
Πέτερ Έρντο
Ο Πέτερ Έρντο, Αρχιεπίσκοπος της Εστεργκομ-Βουδαπέστης, θα ήταν ο δεύτερος Πάπας μετά τον Ιωάννη Παύλο Β΄ που προέρχεται από το πρώην σοβιετικό μπλοκ. Έχει υπερασπιστεί το έργο του προκατόχου του, Γιόζεφ Μινσέντι, που διώχθηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς. Ο Έρντο έχει εκφράσει αυστηρές θέσεις, δηλώνοντας ότι οι διαζευγμένοι και αυτοί που έχουν παντρευτεί ξανά δεν πρέπει να λαμβάνουν τη Θεία Κοινωνία.
Χοσέ Τολεντίνο
Ο Χοσέ Τολεντίνο, προερχόμενος από τη Μαδέρα, είναι ένας από τους νεότερους υποψήφιους και παρουσιάζεται ως εκπρόσωπος μιας πιο σύγχρονης Εκκλησίας. Έχει καλέσει τους θεολόγους να εμπλακούν στον σύγχρονο πολιτισμό μέσα από τον κινηματογράφο και τη μουσική. Έχει υπηρετήσει σε πολλές θέσεις του Βατικανού και θεωρείται μια “φρέσκια” παρουσία.
Ματέο Ζούπι
Ο Ματέο Ζούπι, Αρχιεπίσκοπος της Μπολόνια από το 2015 και καρδινάλιος από το 2019, επελέγη από τον Πάπα Φραγκίσκο ως απεσταλμένος ειρήνης για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το 2023 επισκέφθηκε τη Μόσχα, συναντώντας τον Πατριάρχη Κύριλλο, χωρίς όμως να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα.
Μάριο Γκρεκ
Ο Μάριο Γκρεκ, πρώην επίσκοπος της Γκόζο και νυν Γενικός Γραμματέας της Συνόδου των Επισκόπων, έχει καλέσει την Εκκλησία να υιοθετήσει “μια νέα γλώσσα” για την αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν ομόφυλα ζευγάρια και διαζευγμένους. Ωστόσο, η προσέγγισή του παραμένει μάλλον παραδοσιακή σε βασικά θέματα.
Ρόμπερτ Σαρά
Ο Ρόμπερτ Σαρά από τη Γαλλική Γουινέα είναι ένας ακόμα πιθανός υποψήφιος που θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος μαύρος Πάπας. Η ηλικία του λειτουργεί ως μειονέκτημα, αλλά διαθέτει μακρά εμπειρία στο Βατικανό, ήδη από την εποχή του Ιωάννη Παύλου Β΄. Έντονα συντηρητικός, έχει καταδικάσει την “ιδεολογία των φύλων” και έχει τοποθετηθεί με σφοδρότητα κατά του ισλαμικού φονταμενταλισμού.
