Αύριο Πέμπτη 28 Απριλίου στις 15.00 η κηδεία,
στο κοιμητριακό ναό του Αγίου Δημητρίου.
Ένας σπουδαίος Ροδίτης που επί σειρά ετών διαφήμισε μέσω του έργου του τη Ρόδο και την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου, έφυγε χθές Λαμπρή Τρίτη από τη ζωή. Πρόκειται για τον συμπατριώτη μας κ. Ιώαννη Μπαριανό, ο οποίος στο παρελθόν ίδρυσε αρκετές κατασκευαστικές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και ανέλαβε την υλοποίηση πολλών μεγάλων έργων υποδομής, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και σε άλλες χώρες, όπως στην Σαουδική Αραβία.
Γεννήθηκε στη Ρόδο και αντανακλούσε ως αγόρι το μεγαλείο του τόπου. Σε ηλικία 17 ετών άρχισε ήδη να σκέφτεται τη δημιουργία ενός νέου Κολοσσού στο νησί μας.
Ως παιδί ήταν έξυπνος, κέρδισε υποτροφία και στάλθηκε στην Ιταλία για να σπουδάσει καλές τέχνες. Αργότερα και επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου διηύθυνε μια σχολή για τεχνίτες- καλλιτέχνες και δημιουργούσε τα επίσημα δώρα σε ξένους αξιωματούχους. Ένα αγαλματίδιο, ας πούμε ή ένα αντίγραφο αρχαίων αμφορέων.
Ο κ. Μπαριανός είναι ο τεχνίτης από την Ελλάδα για χρόνια βοήθησε στην αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σπουδαίων ιστορικών κτιρίων της Αμερικής, ακόμα και κυβερνητικών. Το Εθνικό Μουσείο, το Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών, το Υπουργείο Οικονομικών, ο Λευκός Οίκος, το ξενοδοχείο Willard, το θέατρο Ford’s, το ξενοδοχείο Hay Adams, το Παλιό Ταχυδρομείο, ο σιδηροδρομικός σταθός Washighton Union Station, ο Εθνικός Καθεδρικός Ναός – όλα έχουν νιώσει το περίτεχνο άγγιγμα του αναστηλωτή τεχνίτη.
Έφτασε εκεί το 1967 σε ηλικία 32 ετών, με τη σύζυγό του, Ελένη, και τα δύο τους παιδιά, τον Βασίλειο, 9 ετών, και τη Θεοδοσία, 4 ετών. «Το όνειρό μου ήταν να έρθω στην Αμερική», είπε με βαριά τονισμένα αγγλικά. ”Στην Ελλάδα σχεδόν κάθε οικογένεια έχει κάποιον στην Αμερική, είναι σαν δεύτερο σπίτι για κάθε Έλληνα.”
Χρησιμοποιήσε την τεχνογνωσία του στη γλυπτική και τη ζωγραφική για να ανακαινίσει και να αναδημιουργήσει σχέδια που κατασκευάστηκαν στο χέρι πριν από αιώνες, φρεσκάροντας τοιχογραφίες , ανακατασκευάζοντας οροφές με κουφώματα, ψηφιδωτά δάπεδα, στιλβώνοντας με φύλλα χρυσού, επισκευάζοντας μαρμάρινες κολώνες και περίτεχνα γύψινα έργα. Έχει φτιάξει ακόμα και πιο μοντέρνα vintage, όπως τεχνητά δέντρα για το birdhouse στον Εθνικό Ζωολογικό Κήπο.
«Για να φέρει πίσω την ομορφιά»
Ένας εύσωμος, ασπρομάλλης άντρας από το νησί της Ρόδου, είναι η τέταρτη γενιά της οικογένειάς του που εργάζεται σε μορφές τέχνης και τεχνικές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά και θεωρούνται σχεδόν χαμένη τέχνη.
«Η δουλειά μου είναι να επαναφέρω την ομορφιά, να χρησιμοποιώ τις ίδιες τεχνικές και σχέδια», είπε ο κ. Μπαριανός στο γραφείο ενός από τα στούντιο του στο Rockville, Md., ένα μικροσκοπικό δωμάτιο γεμάτο με εκατοντάδες καλούπια, γείσα, στήλες, αγάλματα, γύψινες τοιχογραφίες και προτομές και στοιβαγμένα με βιβλία με τίτλους όπως «Μινωική & Μυκηναϊκή Τέχνη» και «Ρωμαϊκή Τέχνη και Αρχιτεκτονική».
Κατόπιν, ήρθε στην Ουάσιγκτον, είπε, γιατί τη θεωρούσε τόπο μνημειακών και ιστορικών κτιρίων. Ποτέ οι εργασίες του δεν μειώθηκαν. Η μια παραγγελία οδήγησε σε μια άλλη, και έφθασε να έχει περισσότερα από 30.000 τετραγωνικά μέτρα χώρο στούντιο όπου κατασκευάζονται τα πρωτότυπα, τα καλούπια και τα χυτά του.
Όταν ο κ. Μπαριανός καλείται να κάνει μια μελέτη αποκατάστασης για το Willard Hotel, καθώς πρόσφατα είχε σχέση με την αποκατάσταση του σιδηροδρομικού σταθμού Union Station της πόλης, κάνει διάγνωση και καταγραφή όλων των διακοσμητικών στοιχείων που είχαν καταστραφεί ή ήταν σπασμένα, ραγισμένα ακόμα και θρυμματισμένα.
Στην περίπτωση του ξενοδοχείου Willard του 1901, ενός πολυτελούς ορόσημου της Ουάσιγκτον που παρέμενε κενό για 20 χρόνια και κατόρθωσε να επιστρέψει στην παλιά του αίγλη, έλειπαν γείσα και καλούπια, εσωτερικοί τοίχοι και ξύλινα φινιρίσματα ήταν παραμορφωμένα και σάπια, οι διακοσμητικές επιφάνειες ραγισμένες ή κατεστραμένες, και οι υπέροχες μαρμάρινες κολώνες με τα κορινθιακά, ιωνικά και δωρικά κιονόκρανα διαλυμένες.
«Ήταν μια πλήρης καταστροφή», δήλωσε ο κ. Μπαριανός, μόλις ολοκλήρωσε το 18μηνο έργο της αυθεντικής αναπαραγωγής μεγάλου μέρους του διακοσμητικού έργου. ”Και τώρα είναι μεγάλη η διαφορά η όχι;” ρώτησε με ένα θριαμβευτικό χαμόγελο.
«Αυτό που κάνω», συνέχισε, «είναι να δουλέψω με βάση τα στοιχεία που βρίσκω – να φτιάξω αντίγραφα των υπαρχόντων σχεδίων ή να δημιουργήσω νέα σχέδια».
Για τα μωσαϊκά δάπεδα στο κεντρικό λόμπι του Willard, ταξίδεψε στη Σιένα και την Καρράρα στην Ιταλία ερεύνησε για να βρει πέτρες που να ταιριάζουν με το αρχικό μάρμαρο. Tις κολώνες τις κάλυψε με απομίμηση μαρμάρου που είναι γνωστό ως scagliola, εφαρμόζοντας στρώματα γύψου εμποτισμένου με χρώμα και άλλα εφέ χάρη στη μυστική φόρμουλα της οικογένειας Barianos που χρησιμοποιεί, μεταξύ άλλων συστατικών, μεταξωτές κλωστές για μίμηση φλεβών.
Υπάρχουν πολλά μυστικά σε αυτό το είδος επιχείρησης, εξήγησε, λέγοντας: «Παλιά, κάθε οικογένεια κρατούσε τα δικά της μυστικά. Αφήνω όλα τα μυστικά μου στον γιο μου».
Παρόλο που έφερνε τεχνικούς από την Ιταλία και την Ελλάδα για να βοηθήσουν σε τέτοιες σημαντικές δουλειές, ως επί το πλείστον το στούντιο Barianos τηρούσε την παλιά παράδοση της οικογενειακής επιχείρησης.
Η σύζυγός του δημιουργεί καλούπια και χυτά κομμάτια καθώς και εργάζεται με το μεγαλύτερο μέρος των φύλλων χρυσού. Η κόρη του Θεοδοσία μεταφράζει τις προδιαγραφές της εργασίας στα αγγλικά. Ο γιος του διευθύνει την εταιρεία και η Ειρήνη Ξανθού, η συζυγος του γιου του, τους συνοδεύει στο στούντιο κάθε μέρα.
«Βασικά δουλεύουμε όλοι μαζί σε κάθε φάση της δουλειάς», είπε ο Βασίλειος Μπαριανός, γνωστός ως Bill.
«Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι το δεξί μου χέρι», πρόσθεσε ο πατέρας του.
«Αλλά εκείνος είναι η ιδιοφυΐα», αναφώνησε η γυναίκα του, γνέφοντας με θαυμασμό στον άντρα της.
Αν και προέρχονται από ένα μέρος του κόσμου όπου η ιστορία και η αρχαιότητα μετριέται σε χιλιετίες και όχι σε αιώνες, ο κ. Μπαριανός λέει για το έργο του στην Αμερική: «Αυτά τα κτίρια αντιπροσωπεύουν την ομορφιά του παλιού. Φέρνω τα μάτια μου και την εμπειρία μου από την Ελλάδα και νιώθω ότι δημιουργώ ιστορία. Συμμετέχω και νιώθω περήφανος».
Το 1957 κέρδισε σε διεθνή διαγωνισμό κρατώντας το ανεμόπτερο του ψηλά για περισσότερες από δύο ώρες, δείχνοντας το υπερήφανο ελληνικό πνεύμα.
Χθες πέταξε για την αιωνιότητα κρατώντας τις καλές του πράξεις διασχίζοντας τους ουρανούς.
