Στις ημέρες μας, κυριαρχεί η άποψη ότι ο οργανισμός μας έχει αρκετές βιταμίνες το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, υποφέρει από ανεπάρκεια βιταμινών τον χειμώνα, ενώ την άνοιξη η έλλειψη βιταμινών αυξάνεται και η κατάσταση επιδεινώνεται.
Η άποψη αυτή δεν είναι απόλυτα σωστή, διότι στην πραγματικότητα ο σύγχρονος τρόπος ζωής, μας επιτρέπει να αγοράζουμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, εξωτικά ή μη , από τα καταστήματα όλο το χρόνο. Πρέπει λοιπόν να λαμβάνουμε συμπληρώματα διατροφής ή όχι;
Φρούτα και λαχανικά
Οι βιταμίνες δεν παραμένουν περισσότερο χρονικό διάστημα στον οργανισμό.
Είναι απαραίτητο να αναπληρώνουμε συνεχώς τις βιταμίνες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο οργανισμός μας δεν μπορεί να δημιουργήσει “αποθήκες βιταμίνης”, όπως δημιουργεί με την ενέργεια σε μορφή λίπους. Ανεξάρτητα από τον αριθμό των φρούτων και των λαχανικών, που τρώμε το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, η βιταμίνη Β1 θα απορροφηθεί από τον οργανισμό σε 3-4 ημέρες, ενώ άλλες βιταμίνες μπορούν να έχουν διάρκεια “ζωής” για περίπου 2-6 εβδομάδες.
Μόνο οι λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D, και Ε και Κ μπορούν να αποθηκευτούν στο υποδόριο λίπος και το ήπαρ, αλλά και αυτές δεν διατηρούνται περισσότερο από 2-2,5 μήνες.
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι παρόλο που έχουμε την δυνατότητα να βρίσκουμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά όλο το χρόνο, αυτά σπάνια είναι “φρέσκα” στην κυριολεξία, τους χειμερινούς μήνες κατά την διαδικασία συγκομιδής και αποθήκευσης σε ψυγεία για λόγους συντήρησης, πολλές βιταμίνες καταστρέφονται μερικώς ή ολοσχερώς. Η ίδια διαδικασία, αν και με βραδύτερο ρυθμό, παρατηρείται κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης των φρούτων και των λαχανικών. Για παράδειγμα, περίπου το 30% της βιταμίνης C χάνεται μετά από 3 ημέρες αποθήκευσης των τροφίμων στο ψυγείο. Η αποθήκευση των τροφίμων σε θερμοκρασία δωματίου καταστρέφει το 50% της βιταμίνης.
Το φθινόπωρο και το χειμώνα, τις περισσότερες φορές καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά, που καλλιεργούνται σε θερμοκήπια, και η ποσότητα των βιταμινών σε αυτά είναι πολύ λιγότερη από ό, τι στα λαχανικά που καλλιεργούνται στο έδαφος.
Δεν είναι μόνο φρούτα και λαχανικά
Τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά δεν περιέχουν όλες τις απαραίτητες βιταμίνες. Έχουν βιταμίνη C και τα καροτενοειδή, τα οποία χρησιμοποιούνται από το σώμα για να παράγουν βιταμίνη Α, αλλά δεν υπάρχουν πολλές βιταμίνες Β σε αυτά. Κύρια πηγή τους είναι το άπαχο κρέας, το συκώτι,τα δημητριακά ολικής άλεσης, το λευκό και μαύρο ψωμί με πίτουρο, το κουάκερ και η βρώμη.
Σύμφωνα με μελέτη της Γαλλικής Διατροφολογικής Εταιρείας για να αντισταθμίσουμε την ανάγκη του οργανισμού μας μόνο σε βιταμίνη, πρέπει να καταναλώνουμε 5-6 μερίδες σαλάτας ή 5-6 φρούτα την ημέρα. Τρώτε 6 πορτοκάλια κάθε μέρα;
Η ημερήσια πρόσληψη βιταμινών Β βρίσκεται σε 400 γραμμάρια άπαχου κρέατος και 1,3 κιλά μαύρου ψωμού. Ποιος τρώει τόσο πολύ κρέας και μαύρο ψωμί;
Η λύση είναι να συμπληρώνουμε την απαραίτητη για τον οργανισμό μας ημερήσια δόση βιταμινών και μετάλλων με την λήψη των κατάλληλων/ιδανικών πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής.
Υπερβολική δόση και έλλειψη βιταμινών
Κατά κανόνα, οι κατασκευαστές αναγράφουν στη συσκευασία το ποσοστό της αναγκαίας ημερήσιας δόσης που θα πάρετε μετά τη λήξη του πολυβιταμινούχου. Ακολουθώντας τις οδηγίες, δεν κινδυνεύετε από υπερδοσολογία που μπορεί να ενέχει κινδύνους.
Η υπερδοσολογία είναι επιβλαβής μόνο αν πάρετε βιταμίνες D και Α Επίσης, διατρέχετε κίνδυνο υπερβολικής δόσης , εάν κάνετε λήψη 10 φορές περισσότερο από την επιτρεπόμενη. Δηλαδή, αν δεν πάρετε 10 χάπια πολυβιταμινούχου συμπληρώματος αντί για ένα μόνο χάπι, δεν πρόκειται ποτέ να πάρετε μια επικίνδυνη δόση.
Συμπτώματα Βιταμίνη Ανεπάρκεια
Η έλλειψη βιταμινών συχνά έχει ισχυρή επίδραση στον οργανισμό. Τα πιο κοινά συμπτώματα της έλλειψης/ανεπάρκειας βιταμίνης περιλαμβάνουν χρόνια κόπωση, απάθεια, εύθραυστα μαλλιά και νύχια, απολέπιση του δέρματος, και μειωμένη οπτική οξύτητα. Οι κακές συνήθειες (κάπνισμα και αλκοόλ) αυξάνουν τις ανάγκες μας σε βιταμίνες C, Β1, Β6, Β12, β-καροτένιο, και φολικό οξύ. Θα πρέπει επιπλέον μα προσλαμβάνετε βιταμίνες, αν είστε σε δίαιτα για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν είστε χορτοφάγος ή παίρνετε αντιβίωση.
Αναστασία Δ. Κόκκαλη Κλινικός Διαιτολόγος