Δωρεάν εξετάσεις για τον καρκίνο του πνεύμονα και του δέρματος θα αρχίσει να παρέχει η κυβέρνηση από τις αρχές του 2025, στο πλαίσιο της πρόληψης σημαντικών νοσημάτων που δεν επιβαρύνουν μονάχα την υγεία των πολιτών αλλά και την οικονομική ευμάρεια του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης άλλωστε, με πρόσφατη τοποθέτησή του στη Βουλή, υπογράμμισε τη σημασία τέτοιου είδους πρωτοβουλιών, τονίζοντας ότι το «Προλαμβάνω» είναι ένα πρόγραμμα – ομπρέλα, που επιτρέπει στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να προβαίνει σε βασικές προληπτικές εξετάσεις, χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Ειδικότερα, ο στόχος είναι να μην περιορίζεται η πρόληψη μόνο στην εξέταση, αλλά να υπάρχει και ένα σαφές πλάνο για την παρακολούθηση των ασθενών και τη συνέχιση της θεραπείας τους, εφόσον απαιτείται, σε περίπτωση που εντοπιστούν προβλήματα κατά την διάρκεια των εξετάσεων.
Στη βάση αυτής της στρατηγικής, οι αρμόδιοι φορείς του Υπουργείου Υγείας προγραμματίζουν τώρα την επέκταση των προληπτικών εξετάσεων και για άλλες μορφές καρκίνου, πέρα από τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη.
Ένα από τα πιο σημαντικά βήματα σε αυτήν την κατεύθυνση είναι η πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα, καθώς αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή μορφή καρκίνου στην Ελλάδα, μετά τον καρκίνο του μαστού. Το 2022 καταγράφηκαν στην Ελλάδα 8.583 νέα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα, που αντιστοιχεί στο 13,1% του συνόλου των καρκινικών περιστατικών της επικράτειας. Ειδικότερα, ο καρκίνος του πνεύμονα κατατάσσεται ως δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες, με 6.357 ετήσια περιστατικά (17,4%) και τρίτος πιο συχνός στους γυναίκες, με 2.226 περιστατικά (7,6%).
Η νέα στρατηγική του Υπουργείου Υγείας, υπό την καθοδήγηση του Υπουργού Άδωνι Γεωργιάδη, της Γενικής Γραμματέως Ειρήνης Αγαπηδάκη και του Μάριου Θεμιστοκλέους, περιλαμβάνει λοιπόν τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για την πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα, το οποίο θα ξεκινήσει πιλοτικά το πρώτο εξάμηνο του 2025 σε τέσσερα νοσοκομεία της χώρας. Η Ελλάδα μάλιστα θα είναι μία από τις πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα εφαρμόσει αυτό το καινοτόμο πρόγραμμα για τον έγκαιρο εντοπισμό του συγκεκριμένου καρκίνου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες από το Υπουργείο Υγείας, το νέο πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του πνεύμονα θα επικεντρωθεί στον έγκαιρο εντοπισμό της νόσου σε άτομα υψηλού κινδύνου, όπως οι καπνιστές που έχουν ιστορικό 20 «πακέτων-χρόνων» (δηλαδή, ένα πακέτο τσιγάρων την ημέρα για 20 χρόνια ή δύο πακέτα την ημέρα για 10 χρόνια). Οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τη χρήση της χαμηλής δόσης αξονικής τομογραφίας (Low-Dose CT), η οποία έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του πνεύμονα. Το πρόγραμμα θα καλύψει άτομα ηλικίας 50-80 ετών, οι οποίοι είτε εξακολουθούν να καπνίζουν είτε έχουν σταματήσει το κάπνισμα τα τελευταία 15 χρόνια.
Αυτός ο τύπος προσυμπτωματικού ελέγχου έχει δείξει στην διεθνή εμπειρία ότι μπορεί να εντοπίσει τον καρκίνο του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο, όταν η ασθένεια είναι πιο θεραπεύσιμη. Η προληπτική διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα σε άτομα υψηλού κινδύνου έχει το εξαιρετικό πλεονέκτημα να προσφέρει στους ασθενείς την δυνατότητα για ταχύτερη και πιο αποτελεσματική θεραπεία, αυξάνοντας σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης. Όπως αναφέρεται στις οδηγίες του προγράμματος, οι εξετάσεις θα συνεχίζονται κάθε χρόνο για εκείνους που πληρούν τα κριτήρια καπνίσματος, με τον περιορισμό να σταματούν σε περιπτώσεις που το άτομο έχει σταματήσει το κάπνισμα για 15 χρόνια ή σε περιπτώσεις που αναπτύσσουν άλλες ιατρικές καταστάσεις που περιορίζουν το προσδόκιμο επιβίωσης ή την ικανότητά τους να υποβληθούν σε θεραπευτική επέμβαση.
Ανάλογες εξετάσεις θα οριστικοποιηθούν και για τον καρκίνο του δέρματος, όπου σύντομα θα γνωρίζουμε τα κριτήρια, τις ομάδες πληθυσμού που θα εξεταστούν καθώς επίσης και ποια θα είναι τα επόμενα βήματα για όσους θεωρηθεί ότι κινδυνεύουν.
Η εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων αποσκοπεί στη μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του πνεύμονα, την πρόληψη της νόσου και την ενίσχυση των θεραπευτικών επιλογών για τους ασθενείς.
Οι επιστήμονες εκτιμούν πως οι προληπτικοί έλεγχοι για τον καρκίνο του πνεύμονα και άλλες μορφές καρκίνου θα βελτιώσουν σημαντικά τον τομέα της υγείας στην Ελλάδα, αυξάνοντας τα ποσοστά επιβίωσης και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
