Ομιλία του Νεκτάριου Σαντορινιού στην Ολομέλεια για τις γερμανικές αποζημιώσεις

Ο βουλευτής Νεκτάριος Σαντορινιός μίλησε στις 11-3-2015 στην ολομέλεια της Βουλής για την πρόταση επανασύστασης της επιτροπής για την διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων. Ο βουλευτής τόνισε την προτεραιότητα που έχει το συγκεκριμένο θέμα για την κυβέρνηση και ανέπτυξε την ηθική διάσταση του ζητήματος που οφείλει η επιτροπή να αναδείξει ιδιαίτερα. Ακόμη, ανέφερε τις απώλειες που υπέστησαν τα Δωδεκάνησα, καταθέτοντας στα πρακτικά της Βουλής λίστα με τα ονόματα εκτελεσθέντων, φυλακισμένων, νεκρών από τις κακουχίες και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τέλος, απάντησε σε όσους κατηγορούν για εθνικιστικό ξύπνημα την πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την ανασύσταση της επιτροπής αυτής. Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία και το σχετικό οπτικοακουστικό υλικό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η σημερινή συνεδρίαση –ειπώθηκε από πολλούς- όντως έχει ιστορικό χαρακτήρα. Έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες διεκδίκησης των γερμανικών επανορθώσεων και του συνόλου του κατοχικού δανείου. Δεν είχαν, όμως, το επιθυμητό αποτέλεσμα, γιατί ίσως δεν υπήρχε η πολιτική βούληση;
Τώρα, όμως, για πρώτη φορά η Κυβέρνηση εκλέγεται, με προγραμματική της θέση, τη διεκδίκηση των αποζημιώσεων για τα εγκλήματα σε βάρος του λαού, του φυσικού πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς από τους Ναζί.
Είναι πολύ σημαντικό ότι και στις προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησης, αλλά και στην εναρκτήρια ομιλία της Προέδρου, θέσαμε ως στόχο τη διεκδίκηση αυτή. Συνεχίζουμε τον αγώνα από θεσμικό τώρα πια πόστο και πιάνουμε το νήμα των κινηματικών κινητοποιήσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό για την αναγνώριση των εγκλημάτων κατοχής από το σημερινό γερμανικό κράτος.
Η επανασύσταση της Επιτροπής αυτής και ο στόχος, τόσο για απτή αποζημίωση όσο και για δικαίωση, είναι κεντρική ιδέα της πολιτικής μας. Η ελληνική Βουλή σήμερα καλείται να αντικατοπτρίσει τις αγωνίες του λαού μας, να αποδώσει έμπρακτο φόρο τιμής σε όσους πάλεψαν για τη δημοκρατία και την ελευθερία, να αντηχήσει το άδικο που η χώρα μας βίωσε και να ορθώσει ανάστημα, ζητώντας πρωτίστως την ηθική αναγνώριση και έπειτα –και όχι δευτερευόντως- την υλική αποζημίωση.
Τον φασισμό δεν τον αγκαλιάσαμε, τον πολεμήσαμε. Η Ελλάδα με τη μεγάλη κληρονομιά της ήταν βασικός πυλώνας αντίστασης στον αγώνα της Ευρώπης και όλων των δημοκρατικών κρατών ενάντια στην παράλογη βία, τον πόλεμο, τον ναζισμό και τον απολυταρχισμό.
Αν και ο στόχος της Επιτροπής είναι να βρεθεί μια ουσιαστική ρεαλιστική και συγκεκριμένη λύση στον τρόπο διεκδίκησης και σαν άξονας αυτή η λύση να λειτουργήσει τόσο σε πολιτικό όσο και σε δικαστικό επίπεδο, εντούτοις, θα ήθελα να επικεντρωθώ στο ηθικό σκέλος του αιτήματος.
Μπορεί κανείς να βρει και να αποτιμήσει κάθε μία ανθρώπινη ζωή που χάθηκε μαχόμενη ή από τυφλή μανία; Μπορεί επακριβώς να ορίσει το ύψος της αποζημίωσης για κάθε έναν από τις εκατοντάδες χιλιάδες αναπήρους που άφησε αυτή η κατοχή πίσω της; Μπορεί να έχει γνώση για κάθε μία λεηλασία περιουσιών, αγρών αλλά και τόσων ψυχών; Υπάρχει οικονομική κλίμακα για την ορφάνια, την πείνα και την εξαθλίωση ενός ολόκληρου λαού;
Είναι πολλές φορές δύσκολο να διορθώσεις μια ζημιά, κυρίως όταν πρόκειται για ζημιά που υπέστησαν άτομα στη σάρκα τους και τη ζωή τους.
Εμείς, όμως, πρώτα απ’ όλα οφείλουμε να πιέσουμε τη σημερινή γερμανική κυβέρνηση να αναγνωρίσει τα εκατομμύρια θύματα της Εθνικής Αντίστασης σαν αγωνιστές για την ειρήνη σε όλη την Ευρώπη, να αναλάβει εκ των υστέρων τις ευθύνες της ιστορίας της, να καταβάλει αυτά τα οποία ζητάμε για να δικαιωθούν οι νεκροί και να νιώσουν οι ζωντανοί ότι κλείνει ο κύκλος της ατέρμονης λεηλασίας για τη χώρα μας.
Οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά είναι τα πεδία που απλώνεται αυτή η διεκδίκηση, αλλά κυρίως ηθικά, για την εθνική συλλογική μας μνήμη και αξιοπρέπεια, που βάλλεται αιώνες τώρα.
Τα Δωδεκάνησα -που πριν από λίγες μέρες, στις 7 Μαρτίου γιορτάσαμε την ενσωμάτωσή τους στην Ελλάδα παρουσία και της Προέδρου της Βουλής- αν και στο μεγαλύτερο διάστημα κατοχής τους ήταν υπό ιταλική κυριαρχία, εντούτοις, κατά την περίοδο 1943-1945, μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, πλήρωσαν βαρύ το τίμημα της γερμανικής κατοχής.
Θα καταθέσω στα Πρακτικά της Βουλής τον κατάλογο των ανθρώπων που εκτελέστηκαν, φυλακίστηκαν, πέθαναν από τις κακουχίες και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η λίστα αυτή είναι από το βιβλίο του Κώστα Τσαλαχούρη «Ρόδος ’43-’44, μέρες αντίστασης και προδοσίας». Επίσης, θα καταθέσω και απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Νικολάου και του Αντώνη Αγγελή «Η Ρόδος του εικοστού αιώνα» όπου καταγράφεται η Δωδεκανησιακή Αντίσταση.
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω σε όσους μας κατηγορούν ότι παίζουμε με τα σπίρτα της ιστορίας θέλοντας να ανάψουμε εκ νέου παλιές έχθρες ότι εμείς είμαστε εκείνη η πολιτική δύναμη που εκ φύσεως και θέσεως στεκόμαστε ενάντια στον εγχώριο και ξένο φασισμό, που υπερασπιζόμαστε τις μάχες των λαών για ανεξαρτησία, δημοκρατία και ελευθερία και που οι ιδεολογικές μας ρίζες και η πολιτική μας κληρονομιά ξεκινά από την Εθνική Αντίσταση και καταλήγει στις μεγάλες διεθνείς διαδηλώσεις για την υπεράσπιση του δικαιώματος για εργασία και αξιοπρέπεια. Η Κυβέρνησή μας δεν ανάβει το φυτίλι σε εθνικιστικά πάθη. Δεν έχουμε τίποτα εναντίον του γερμανικού λαού και ούτε τον θεωρούμε υπεύθυνο για όσα διέπραξε το Γ΄ Ράιχ. Η όλη προσπάθειά μας πρόκειται για αποκατάσταση δικαίου και όχι για εκδίκηση.